Theo Bộ Công Thương, việc xả lũ của hồ chứa Hố Hô trong đợt mưa lũ vừa qua đã ảnh hưởng nhất định tới lũ về hạ du, nhất là các xã ngay sau đập. Trong khoảng thời gian từ 17h30 ngày 14/10 đến 2h00 ngày 15/10, việc xả lũ này làm gia tăng lưu lượng về hạ du trung bình khoảng 192 m3/s.
"Tuy nhiên, việc xả lũ trong tình huống khẩn cấp là phù hợp với quy trình vận hành hồ chứa để tránh nguy cơ xảy ra sự cố lớn hơn cho vùng hạ du", báo cáo của Bộ Công Thương ghi rõ.
Về trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị liên quan, Bộ Công Thương cho rằng, đơn vị vận hành thủy điện Hố Hô chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm ngặt trách nhiệm thông tin, báo cáo tại quy trình vận hành hồ chứa. Báo cáo cũng chỉ rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương khu vực công trình và hạ du, chưa tổ chức diễn tập di dời, sơ tán nhân dân và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên sông thuộc hạ du thủy điện Hố Hô năm 2016.
Bộ Công Thương yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng công ty Điện lực Miền Bắc chỉ đạo Công ty cổ phần Thủy điện Hồ Bốn (đơn vị vận hành thủy điện Hố Hô) thực hiện kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan và sửa chữa đường vận hành lên đập vào nhà máy, đảm bảo không bị chia cắt khi mưa lũ xảy ra... Công ty cổ phần Thủy điện Hồ Bốn có trách nhiệm tiếp tục theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và hướng dẫn các chủ đập thực hiện công tác quản lý an toàn đập, công tác vận hành hồ chứa đảm bảo an toàn công trình và hạ du.
Tại báo cáo gửi Thủ tướng, Bộ Công Thương cũng khẳng định, trường hợp tái phạm sẽ xem xét thu hồi giấy phép hoạt động điện lực, giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt. Trước đó, Bộ Công thương đã xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần Thủy điện Hồ Bốn trong lĩnh vực an toàn đập. Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã xử lý hành chính trong quản lý vận hành, tuân thủ các quy định của giấy phép khai thác nước mặt và chấp hành các quy định pháp luật về tài nguyên nước.
Hồ chứa thủy điện Hố Hô có dung tích điều tiết nhỏ, khoảng 6 triệu m3, không có khả năng để cắt lũ cho hạ du, đặc biệt khi lũ về hồ nhanh, lưu lượng tăng từ 550 m3/s đến 1843 m3/s (tần suất lũ 5-6%; chu kỳ 5-6 lần trong 100 năm) trong thời gian chỉ có 3 giờ 30 phút.
Ngoài ra, diện tích lưu vực đến đập công trình thủy điện Hố Hô chỉ là 278,6 km2 trong tổng diện tích lưu vực tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 830 km2 (khoảng 33,5%). Diện tích lưu vực khu giữa từ đập Hố Hô tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 551,3 km2 (khoảng 66,5%). Vì vậy, việc ngập lụt ở hạ du còn do nước về từ lưu vực còn lại.
Việc vận hành xả lũ của hồ chứa Hố Hô trong tình huống khẩn cấp với lưu lượng lớn hơn so với lưu lượng tự nhiên (lượng nước xả lớn hơn trung bình khoảng 192 m3/s) từ 17h30 ngày 14/10/2006 đến 02h00 ngày 15/10/2006 tuy có ảnh hưởng nhất định tới việc lũ về ở hạ du nhưng là phù hợp với Khoản 2 Điều 16 của Quy trình vận hành hồ chứa nhằm đảm bảo an toàn cho công trình đập.
Trường hợp không mở hoàn toàn cửa van tràn, mưa lớn tiếp tục kéo dài, sạt trượt làm trạm diesel và trạm phân phối điện bị tê liệt, mực nước trong hồ dâng cao tràn qua, gây vỡ đập thì thiệt hại cho khu vực hạ du sẽ vô cùng lớn.
(Trích báo cáo của Bộ Công thương)