Theo Ban soạn thảo, Việt Nam đang chuyển đổi mô hình từ phát triển dựa vào các yếu tố cơ bản như tài nguyên, lao động giá rẻ sang phát triển dựa vào nâng cao hiệu suất. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (hay còn gọi là startup), doanh nghiệp đổi mới sáng tạo đã và đang khẳng định tiềm năng phát triển với vai trò quan trọng trong thời gian gần đây.

Doanh nghiệp đặc biệt là các DNNVV chính là nơi khởi nguồn đổi mới sáng tạo trong kinh doanh và cũng chính là cầu nối đưa các kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ vào thực tiễn cuộc sống. Năng lực cạnh tranh quốc gia nằm ở chính doanh nghiệp và được thể hiện qua khả năng cạnh tranh về chất lượng và giá cả của sản phẩm. Sự khác biệt về chất lượng và giá cả sản phẩm đến từ chính năng lực sáng tạo của các doanh nghiệp, trong đó yếu tố công nghệ là then chốt. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã làm chủ được công nghệ và sản xuất thành công những sản phẩm đổi mới sáng tạo có giá trị kinh tế lớn, giúp giải quyết các thách thức quốc gia.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được thiết kế nhằm thúc đẩy phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên cơ sở hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo bền vững và thân thiện; qua đó, khuyến khích các DNNVV hiện thực các ý tưởng mới, phát triển và thương mại hóa sản phẩm có tính sáng tạo, ứng dụng cao, ưu việt về giá cả và chất lượng, tạo giá trị gia tăng và nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế.

Tại Chương trình này, nhằm tạo tiền đề cho các hoạt động đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, dự thảo Luật quy định các địa phương được hình thành quỹ đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Tùy theo điều kiện ngân sách của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập và quản lý quỹ hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận nhằm thực hiện chức năng đầu tư, tài trợ cho các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Quỹ này được hình thành từ vốn góp hợp pháp của các nhà đầu tư với mục đích đầu tư vào các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Với nguyên tắc hỗ trợ DNNVV sử dụng nguồn vốn nhà nước và ngoài nhà nước, việc huy động nguồn vốn từ khu vực ngoài nhà nước để hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là cần thiết. Vì vậy, dự thảo Luật quy định các chính sách khuyến khích các quỹ đầu tư mạo hiểm của khu vực tư nhân, nhà đầu tư thiên thần đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nhằm luật hóa và có căn cứ để các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước góp vốn vào quỹ này.

Bên cạnh đó, Quỹ Phát triển DNNVV quy định tại Điều 10 dự thảo Luật và quỹ hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của địa phương được góp vốn tối đa 30% tổng số vốn huy động được của quỹ đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tư nhân trong và ngoài nước; xem xét thoái phần vốn góp tại các quỹ đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo sau 05 năm kể từ thời điểm góp vốn. Đây cũng là mô hình mà nhiều nước áp dụng để thúc đẩy nguồn vốn cho khởi nghiệp như Singapore, Israel…

Ngoài hỗ trợ về vốn, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được hỗ trợ gia nhập, hoạt động và rút khỏi thị trường; đào tạo, tư vấn và truyền thông; kết nối rộng thị trường; ứng dụng, chuyển giao công nghệ và hoàn thiện sản phẩm, v.v. Trong đó, để thu hút nhân lực công nghệ cao làm việc tại các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, dự thảo Luật quy định đối tượng này được miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân theo quy định tại pháp luật thuế thu nhập cá nhân.