- Những ngày qua rộ lên thông tin đề thi Ngoại ngữ bị lộ. Khi thí sinh đang làm bài trong phòng thì đề được đăng trên facebook. Thực hư việc này như thế nào thưa ông?
- Đúng là trên facebook có thông tin đề thi Ngoại ngữ bị lộ. Bộ Giáo dục đã phối hợp với Bộ Công an tiến hành điều tra. Kết quả ban đầu cho thấy, đây là tài khoản facebook thành lập từ năm 2013, bị hacker chiếm quyền kiểm soát. Từ khi thành lập đến nay chỉ 4 lần đưa nội dung lên trang cá nhân và lần gần nhất là 7/1/2015. Lực lượng chức năng đang tiếp tục quá trình điều tra.
20h hôm qua, trên mạng cũng đưa lên một đề thi và nói rằng đó là đề thi Lịch sử kỳ thi THPT quốc gia. Tuy nhiên điều đó không đúng.
Có thể thấy rằng, hiện công nghệ thông tin đang bị lạm dụng. Chúng ta cũng cần hiểu rõ "lộ đề" là đề thi được biết trước thời điểm bóc đề, còn sau thời điểm bóc đề mà bên ngoài biết thì gọi là "lọt đề" - nguyên nhân là do thí sinh vi phạm quy chế, tuồn đề ra bên ngoài.
Cục trưởng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục Mai Văn Trinh. Ảnh: HT |
- Theo đánh giá của một số giáo viên, đề thi khó đối với học sinh chỉ tốt nghiệp và dễ với những em thi đại học. Như vậy điểm khá sẽ nhiều, điều này gây khó khăn như thế nào đến việc tuyển sinh của trường top giữa?
- Đề thi năm nay không thể so sánh với đề tốt nghiệp, đại học năm 2014 vì mục đích khác nhau, hệ quy chiếu khác nhau. Đề thi được ra với mục tiêu kép nên phải có phần cơ bản để tốt nghiệp và phần khó để phân loại. Xã hội cũng ghi nhận đề có những câu hỏi khó chỉ học sinh giỏi mới làm được, đó là những câu lựa chọn thí sinh vào đại học.
Với hình thức tuyển sinh hiện nay, giữa các trường đại học sẽ có sự cạnh tranh bằng chất lượng đào tạo, uy tín. Năm nay tuyển sinh có đổi mới căn bản là chỉ đăng ký nguyện vọng sau khi biết kết quả thi. Mỗi học sinh có bốn giấy chứng nhận kết quả để xét tuyển nguyện vọng. Và cứ 3 ngày một lần các trường công bố điểm xét tuyển theo trình tự từ cao xuống thấp. Các cháu có thể căn cứ vào đó để điều chỉnh. Các trường sẽ vất vả nhưng học sinh thì được lợi.
- Quá trình diễn ra kỳ thi, số lượng thí sinh vi phạm bị xử lý kỷ luật ở cụm do đại học chủ trì nhiều hơn cụm địa phương. Nhiều người cho rằng nguyên nhân là do địa phương coi thi dễ dãi hơn. Ý kiến của Bộ thế nào?
- Cả hai loại cụm thi đều thực hiện một quy chế, hơn nữa tất cả cụm thi đều có sự tham gia của các trường đại học và có sự kiểm tra, thanh tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bộ không coi trọng việc phân tích, so sánh 2 loại cụm thi này mà tổ chức nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh.
Tuy nhiên, có thể thấy các cháu đi thi để vào đại học áp lực sẽ cao hơn những cháu chỉ thi để xét tốt nghiệp, do đó ý định vi phạm quy chế sẽ cao hơn. Nhưng quy trình xử lý vi phạm quy chế ở hai loại cụm là như nhau.
- Có những phòng thi chỉ một thí sinh nhưng vẫn phải duy trì đội ngũ cán bộ coi thi đông đảo. Như vậy có đảm bảo tiết kiệm như kỳ thi đã đặt ra?
- Điều này xuất phát từ việc thi tự chọn. Vì tự chọn nên các môn phân bố không đồng đều. Tuy nhiên để tạo điều kiện cho thí sinh không phải di chuyển nhiều, các điểm thi vẫn duy trì phòng thi như những môn khác.
- Có thí sinh quên lịch nên đã không đến điểm thi làm bài. Bộ giao quyền tự quyết cho các điểm thi, vậy quyền tự quyết này được thực hiện đến đâu?
- Việc để những học sinh dự thi tốt nghiệp quên lịch được đăng ký thi lại là việc làm mang tính nhân văn. Quan điểm của Bộ là tạo điều kiện cho các cháu, nhưng chỉ là những cháu thi để xét tốt nghiệp. Những cháu thi để xét vào đại học thì vẫn phải thi lại mùa sau.
- Kỳ thi diễn ra vào đúng đợt nắng nóng đỉnh điểm, lại có ý kiến cho rằng Bộ Giáo dục tổ chức thi THPT quốc gia vào tháng 7 là để tránh kỳ họp Quốc hội diễn ra vào tháng 6. Vậy đâu là nguyên nhân thưa ông?
- Khi tổ chức thi vào đầu tháng 7 đã có nhiều việc ngoài tầm kiểm soát, ví dụ như nắng nóng. Sau kỳ thi này bộ sẽ cùng các địa phương và trường bàn tính, rút kinh nghiệm. Trước đó, Bộ định tổ chức vào 15/6, nhưng lúc này các trường đại học chưa kết thúc năm học, sinh viên chưa thi, ký túc xá và giảng đường chưa giải toả được. Thời gian dự kiến lùi đến cuối tháng 6 thì học sinh THPT lại nêu ý kiến các cháu bị hụt mất 2 tuần ôn thi so với mọi năm. Vì vậy chúng tôi mới quyết định tổ chức vào đầu tháng 7.
Như vậy thời gian tổ chức kỳ thi hoàn toàn không bị ràng buộc vào kỳ họp Quốc hội. Chúng tôi làm việc này cũng được sự ủng hộ của Quốc hội.
- Đây có phải kỳ thi tiến tới bỏ thi tốt nghiệp hay không?
- Thi cử, kiểm tra đánh giá được thực hiện đồng bộ với đổi mới nội dung hình thức dạy học nhằm giảm tải, tăng tính chủ động của học sinh, khắc phục tiêu cực trong thi cử. Như vậy kỳ thi này sẽ tạo tiền đề để chúng ta tiếp tục đổi mới. Đây là thay đổi lớn, căn bản từ đó có những điều chỉnh phù hợp hơn. Một kỳ thi lớn mà chúng ta làm được vậy thì những đổi mới nhỏ khác sẽ làm được.
- Công tác chấm thi được thực hiện như thế nào?
- Việc chấm thi được bàn bạc từ trước khi có quyết định đặt cụm thi ở đâu. Bộ đã cùng các trường tính toán kỹ dựa trên quy mô thí sinh, số lượng giáo viên có thể chấm thi. Đó là lý do để Bộ chọn các địa phương đặt cụm thi. Ngay sau buổi thi cuối, các trường đã tính toán phương án chấm thi.