Đại gia… “ngã ngựa”  

Gói thầu mua sắm hàng hóa số 1 (Thang máy vận chuyển bệnh nhân, khách hàng và tải hàng hóa) thuộc Dự án Đầu tư xây dựng cải tạo, nâng cấp Bệnh viện đa khoa Vĩnh Long do Công ty Tư vấn đầu tư xây dựng Phát Lam Sơn (tỉnh Vĩnh Long) làm đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu. Mục tiêu gói thầu này là mua sắm, lắp đặt 5 thang máy vận chuyển bệnh nhân tải trọng 1.000 kg/chiếc, 5 thang máy vận chuyển khách hàng tải trọng 900 kg/chiếc và 3 thang máy tải hàng hóa trọng tải 550 kg/chiếc.

Thời điểm mở thầu có 9 nhà thầu tham gia nộp hồ sơ. Ngày 28/11, Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long  (chủ đầu tư dự án) đã gửi Thông báo số 2666/TB-SYT đến các nhà thầu thông báo danh sách nhà thầu đạt yêu cầu về mặt kỹ thuật.

Theo thông báo này, trong 9 ứng thầu, chỉ có nhà thầu Công ty cổ phần Xuyên Việt đã vượt qua các nhà thầu đình đám khác để trở thành nhà thầu duy nhất đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật. Điều lạ là, trong 8 nhà thầu bị loại có sự hiện diện của nhiều thương hiệu đình đám, với chiến lược đầu tư, kinh doanh bài bản không chỉ ở thị trường thang máy Việt Nam mà cả thế giới. Bất thường này dấy lên nghi ngại về sự thiếu khách quan trong quá trình chấm thầu.

Đáng chú ý nhất trong danh sách nhà thầu không đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật là liên danh nhà thầu Công ty TNHH Kỹ nghệ Toàn Tâm - Công ty TNHH Thang máy Mitsubishi Việt Nam. Liên danh này trượt bởi… không có công nhân chuyên ngành xây dựng!

Tương tự, liên danh Công ty TNHH Hoàng Phúc - Công ty TNHH Kone Việt Nam, với thương hiệu Kone thuộc tập đoàn sản xuất thang máy và thang cuốn lớn nhất thế giới có trụ sở chính tại Phần Lan cũng điền tên mình vào danh sách không đạt do hồ sơ dự thầu không có công nhân chuyên ngành tiện.

Ngoài 2 liên danh trên, danh sách bị loại vì lý do kỹ thuật còn có Công ty cổ phần Đầu tư công nghiệp Đất Việt. Nhà thầu  này bị loại vì không có công nhân chuyên ngành cơ khí.

Danh sách nhà thầu không đạt điểm kỹ thuật cũng gây ngỡ ngàng khi có tới 3 nhà thầu bị loại bởi các lý do rất giản đơn. Cụ thể, nhà thầu Công ty TNHH Tập đoàn Thang máy thiết bị Thăng Long và Công ty TNHH Thang máy Thái Bình vì thời hạn nhà thầu đăng ký trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã hết hiệu lực. 

Chờ giải thích lý do bị loại 

Theo thông tin Báo Đầu tư có được tới thời điểm cuối tuần qua, đã có ít nhất 2 nhà thầu gửi kiến nghị tới chủ đầu tư để làm sáng tỏ lý do họ bị loại ở vòng chấm kỹ thuật. Theo Luật Đấu thầu, chủ đầu tư phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu trong vòng 7 ngày làm việc. Thời gian mở hồ sơ đề xuất tài chính gói thầu này dự kiến diễn ra vào lúc 14 giờ ngày 9/12/2016.

Dù thời gian còn đủ để chủ đầu tư lý giải những nghi vấn bất thường về kết quả chấm thầu kỹ thuật, nhưng những thắc mắc khiếu nại của các nhà thầu sẽ được giải quyết như thế nào lại là chuyện khác.

Đại diện một nhà thầu cho biết, không nên lấy tiêu chí “không có công nhân lành nghề” để loại nhà thầu. “Tiêu chí này không trọng yếu, nhưng chủ đầu tư đã đưa vào điều kiện tiên quyết, trong khi hồ sơ mời thầu đã yêu cầu nhân sự chủ chốt như chỉ huy trưởng thi công lắp đặt thiết bị, cán bộ kỹ thuật phụ trách thi công lắp đặt thiết bị... Bởi vậy, ngoài việc đáp ứng nhân sự chủ chốt, việc yêu cầu thêm công nhân lành nghề có chứng chỉ đào tạo loại nghề kỹ thuật hàn, cơ khí, tiện, điện, xây dựng chỉ nên đặt là điều kiện ưu tiên, chứ không thể coi là là điều kiện trọng yếu. Ngoài ra, việc đưa tiêu chí công nhân lành nghề vào Mục tiêu chuẩn đánh giá về nhân sự chủ chốt là không khoa học”, nhà thầu trên nói.

Đại diện một liên danh nhà thầu khác, trong trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư cho rằng, lý do loại liên danh này bất hợp lý ở chỗ, việc lắp đặt thang máy không cần thiết phải có công nhân lành nghề có chứng chỉ chuyên ngành xây dựng, chuyên ngành tiện. Nhà thầu này lý giải, phần việc xây dựng do nhà thầu xây lắp đảm nhiệm và khâu tiện thì hoàn toàn không liên quan vì khi cung cấp ra thị trường, thang máy đã là sản phẩm hoàn chỉnh. Do đó, đánh trượt nhà thầu cung cấp và lắp đặt thang máy với lý do như trên là quyết định rất lạ so với thông lệ.

“Yêu cầu này tạo lợi thế cho một nhà thầu là công ty xây lắp. Quan trọng nhất với nhà thầu cung cấp thang máy là đội ngũ công nhân lắp đặt được đạo tạo chính quy. Chúng tôi đã gửi kiến nghị tới chủ đầu tư và mong muốn bên mời thầu xem xét lại vấn đề để đảm bảo tính khoa học. Hiện tại, chúng tôi chưa nhận được câu trả lời của chủ đầu tư. Với việc chào thầu bằng thương hiệu thang máy nổi tiếng thế giới, chúng tôi không thể không đạt điểm trong vòng kỹ thuật và bị loại là điều rất vô lý”, đại diện liên danh nhà thầu nói.

Phóng viên Báo Đầu tư cũng truy cập vào hệ thống mạng thông tin đấu thấu quốc gia để tìm hiểu, xác thực lý do loại 2 nhà thầu nhà thầu Công ty TNHH Tập đoàn Thang máy thiết bị Thăng Long, Công ty TNHH Thang máy Thái Bình tại địa chỉ http://muasamcong.mpi.gov. vn. Kết quả tìm kiếm tại thời điểm cuối tuần qua cho thấy, một trong 2 nhà thầu kể trên hiện thị trong danh sách nhà thầu được phê duyệt và nhà thầu này đăng ký và có tên trong hệ thống từ năm 2014.

Cần thông tin thêm rằng, Gói thầu mua sắm hàng hóa số 1 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng cải tạo, nâng cấp Bệnh viện đa khoa Vĩnh Long đã được Báo Đầu tư phản ánh trong bài viết “Thêm gói thầu thang máy nghi vấn “gài bẫy” nhà thầu” đăng ngày 29/8/2016. Theo đó, chúng tôi có đề cập một số nghi vấn “bẫy” kỹ thuật mơ hồ trong hồ sơ mời thầu. Rất tiếc những phản ánh đã không được bên mời thầu xem xét.