Dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi (Dự thảo) cần quy định riêng một khoản về Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia gắn kết với hoạt động đổi mới sáng tạo của Hà Nội, theo đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An.

Thảo luận về Dự thảo tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách diễn ra từ 26-28/3 tại Hà Nội, nhiều đại biểu quan tâm đến các quy định liên quan đến khoa học, công nghệ, kỳ vọng tạo sức bật mới cho Hà Nội.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) chỉ rõ, khoa học, công nghệ là chính sách rất được quan tâm trong Dự thảo này. Dự thảo đã dành tận 3 điều để quy định liên quan đến khoa học, công nghệ (Điều 23, 24, 25), trong đó có riêng một điều quy định về khu công nghệ cao, chuyển đổi số.

Ông An cho biết, điều ông quan tâm là hiện nay trên địa bàn Hà Nội vừa hình thành một Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC).

“Chính sách về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo cũng phải trên một nền tảng, trên một thiết chế nhất định. Tôi cho rằng, Hà Nội nên tận dụng và nên có sự gắn kết giữa các thiết chế của Hà Nội với Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia để có thể thực hiện tốt hơn những chính sách về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong dự án luật này. Có thể chúng ta quy định hẳn một khoản về Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia gắn kết với hoạt động đổi mới sáng tạo của Hà Nội”, ông An phát biểu.

Trao đổi thêm với phóng viên Báo Đầu tư về đề xuất này bên lề Hội nghị, ông Trịnh Xuân An nói, Bộ Kế hoạch và Đầu tư quyết tâm đưa NIC trở thành hạt nhân thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. NIC là nơi quy tụ, dẫn dắt và kết nối, từng bước hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Nằm trên địa bàn Hà Nội, NIC có cơ sở hạ tầng hiện đại và không gian rộng lớn, được kỳ vọng sẽ phát huy hiệu quả vai trò của một trung tâm đi đầu, là một mắt xích quan trọng trong hệ thống trung tâm đổi mới sáng tạo để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; vận hành và phát triển Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam cũng như cung ứng dịch vụ công cho doanh nghiệp và cộng đồng.

Trong khi đó, như tôi đã nói, Dự thảo có đến 3 điều liên quan đến khoa học, công nghệ, bao gồm các quy định về doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, phát triển các khu công nghệ cao, đặc biệt là thử nghiệm có kiểm soát đối với các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mà pháp luật chưa có quy định, chưa cho phép thực hiện…

Nếu gắn kết được với NIC thì những ý tưởng trên, theo tôi sẽ sớm được hiện thực hóa và có thêm nguồn lực khó có thể đo đếm được bằng tiền. Riêng với thử nghiệm có kiểm soát, vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, tôi cho rằng, rất cần “dựa” vào NIC, ông An trao đổi.

Bàn sâu hơn về Dự thảo, nêu rõ hiện nay Chính phủ mới đang dự kiến một nghị định về thử nghiệm có kiểm soát và chỉ áp dụng cho fintech, ông An nhìn nhận, quy định tại Dự thảo có phạm vi tương đối rộng. Đại biểu đề nghị phải có tiêu chí và đưa hẳn một danh mục thử nghiệm vào Dự thảo. “Ví dụ như thử nghiệm trong lĩnh vực tài chính, trong chuyển đổi số, trong AI hoặc trong bán dẫn, một số lĩnh vực gắn trực tiếp với sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và xu hướng, không nên rộng quá”, ông An gợi ý.

Mặt khác, ông An cho rằng, phần kiểm soát đang quá chặt, khó có doanh nghiệp, cá nhân nào dám thử nghiệm, vì thế, nên rà soát lại để có cơ chế khuyến khích, thúc đẩy việc thử nghiệm.

Ngoài ra, theo đại biểu An, việc thử nghiệm sẽ gắn với rủi ro, vì thế nên phải loại trừ một số trách nhiệm.

Luật Khoa học, Công nghệ và Bộ luật Hình sự cũng đã có những loại trừ. Với Dự thảo  Luật Thủ đô sửa đổi, tôi đề nghị rà soát lại để có thể đưa một số loại trừ trách nhiệm trong thử nghiệm này, ông An nêu quan điểm.

Vẫn theo vị đại biểu Đồng Nai, đổi mới sáng tạo, ngoài thiết chế, con người còn liên quan đến kinh phí tài chính. Vì thế, cần thiết nghiên cứu thêm để có những quỹ về đổi mới sáng tạo trong Dự thảo.