Trái ngược

Người dân phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) trong vùng dự án Làng đại học Đà Nẵng đang rất phấn khởi, bởi sau 27 năm quy hoạch, gần đây, Dự án bắt đầu có chuyển động, khi những hộ gia đình thuộc diện giải tỏa đồng loạt bàn giao mặt bằng để triển khai Dự án.

Bà Huỳnh Thị Bé (trú tại tổ 62, phường Hoà Quý) cho biết, gia đình bà đã bàn giao mặt bằng và đang chờ để xây dựng lại nhà trong khu tái định cư. “Dự án có từ gần 30 năm trước, bây giờ sắp thành hiện thực”, bà Bé vui mừng vì sắp được chấm dứt cảnh “sống treo” trong vùng dự án.

Dự án Làng đại học Đà Nẵng được phê duyệt quy hoạch từ năm 1997, tổng diện tích 300 ha. Trong đó, diện tích trên địa bàn tỉnh Quảng Nam là 190 ha, diện tích trên địa bàn TP. Đà Nẵng là 110 ha. Hơn 27 năm qua, Dự án bị mắc kẹt trong hàng loạt khó khăn và vướng mắc.

Theo UBND quận Ngũ Hành Sơn, địa phương đã tập trung, quyết liệt thực hiện các giải pháp để hoàn thành phần giải phóng mặt bằng (GPMB) 40 ha phục vụ xây dựng hạ tầng kỹ thuật và các công trình cấp thiết cho Dự án Làng đại học Đà Nẵng. Trong phần GPMB 40 ha này, có 754 hồ sơ nhà, đất ở và 1.596 hồ sơ mộ.

Tháng 11/2023, quận đã phê duyệt tổng kinh phí bồi thường hơn 515 tỷ đồng; còn 142 hồ sơ nhà, đất ở chưa bàn giao mặt bằng. Nhờ thực hiện quyết liệt, đến nay chỉ còn vài hồ sơ chưa bàn giao mặt bằng. Riêng các mộ chưa di dời, địa phương sẽ rà soát, tìm thân nhân, triển khai kiểm đếm xác định vị trí, số hóa theo hồ sơ bản đồ, sử dụng flycam ghi hình hiện trạng để lưu hồ sơ cụ thể từng mộ, đồng thời đã chuẩn bị phương án di dời về nghĩa trang An Châu (xã Hoà Phú).

“Hiện có 15 hộ thống nhất bàn giao, nhưng chưa di dời vì đợi kết quả hỗ trợ của Thành phố, còn 6 hộ chưa bàn giao. Quận sẽ thực hiện quyết liệt để hoàn thành trước 30/4”, bà Cao Thị Huyền Trân, Bí thư Quận ủy, Trưởng ban Chỉ đạo GPMB quận Ngũ Hành Sơn thông tin.

Đối nghịch với không khí khẩn trương GPMB tại TP. Đà Nẵng, phần diện tích thuộc Dự án Làng đại học Đà Nẵng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam vẫn im lìm. “Không có chuyển động gì. Dự án kéo dài quá lâu, hơn 27 năm rồi. Người dân rất bức xúc”, ông Nguyễn Xuân Hà, Phó chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn chia sẻ.

Đề xuất 2 phương án

UBND thị xã Điện Bàn cho hay, theo quy hoạch được phê duyệt, Dự án Làng đại học Đà Nẵng có khoảng 190 ha thuộc phường Điện Ngọc, nhưng mới chỉ triển khai 1,02 ha khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi đường bao Dự án. Việc triển khai cũng mới chỉ dừng lại ở công tác đền bù và tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa trắng để xây dựng khu tái định cư, còn các hộ bị ảnh hưởng bởi đường bao vẫn chưa được bồi thường thiệt hại và chưa có kế hoạch di dời.

Do quy hoạch “treo” nhiều năm, nên hạ tầng tại khu vực không được đầu tư, nâng cấp; công tác quản lý nhà nước, nhất là quản lý nhân khẩu trên địa bàn gặp nhiều khó khăn.

UBND thị xã Điện Bàn tính toán, diện tích cần GPMB theo phương án quy hoạch đề xuất là 170,28 ha. Tổng số hộ dân bị ảnh hưởng là 1.845 hộ, trong đó có 1.375 hộ bị ảnh hưởng đất ở; 30 trường hợp bị ảnh hưởng đất tín ngưỡng, tôn giáo và 440 hộ bị ảnh hưởng đất nông nghiệp. Tổng số lô cần bố trí tái định cư là 3.155 lô, với tổng quỹ đất khoảng 100 ha, chưa tính đến việc bố trí tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi chính dự án xây dựng khu tái định cư phục vụ Làng đại học Đà Nẵng.

Như vậy, gần như phải giải tỏa trắng hiện trạng (170 ha/190 ha), dẫn đến chi phí GPMB và đầu tư khu tái định cư rất lớn… Theo đó, UBND thị xã Điện Bàn đề xuất 2 phương án.

Phương án thứ nhất, GPMB trắng 170 ha/190 ha. Để đảm bảo tính khả thi nếu thực hiện phương án này, kiến nghị UBND tỉnh Quảng Nam có văn bản đề nghị các cơ quan thẩm quyền xem xét, phân bổ vốn để thực hiện, trước tiên là phân bổ nguồn kinh phí để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu tái định cư để có cơ sở thực hiện việc giải tỏa trắng 170 ha.

Phương án thứ hai, trong trường hợp không bố trí đủ vốn để thực hiện bồi thường, GPMB toàn bộ diện tích Dự án trên địa bàn tỉnh Quảng Nam từ nay đến năm 2025, kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục đề xuất các cấp có thẩm quyền cho phép điều chỉnh Quy hoạch phân khu (1/2.000) để tập trung triển khai thực hiện trên phần diện tích khoảng 50 ha (theo chính quyền thị xã Điện Bàn, 50 ha này có thể thuận lợi trong công tác GPMB).

Phần diện tích còn lại loại ra khỏi ranh giới Dự án để UBND tỉnh Quảng Nam lập quy hoạch chỉnh trang, đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân.

“Dự án Làng đại học Đà Nẵng đã kéo dài 27 năm, gây bức xúc trong chính quyền địa phương và nhân dân. Vì vậy, nếu cấp thẩm quyền không chấp thuận chủ trương thực hiện một trong hai kiến nghị, đề xuất trên, thị xã Điện Bàn đề nghị UBND tỉnh quan tâm kiến nghị cấp thẩm quyền dừng Dự án để người dân tại khu vực được thực hiện các quyền liên quan về đất đai, xây dựng, ổn định đời sống”, chính quyền thị xã Điện bàn kiến nghị.