Không chỉ góp phần hoàn thiện khung chính sách thương mại và tăng cường đối thoại công - tư, dự án còn thúc đẩy sự chuyển biến mạnh mẽ trong năng lực của các tổ chức hỗ trợ kinh doanh (BSO), giúp họ trở thành lực lượng đồng hành chuyên nghiệp hơn với doanh nghiệp nhỏ và vừa trên con đường hội nhập quốc tế.

Những đổi thay từ tư duy đến phương thức hỗ trợ doanh nghiệp

Một trong những tác động sâu rộng nhất của Dự án SwissTrade là sự thay đổi trong tư duy hoạt động của các BSO. Nếu trước đây phần lớn BSO chỉ dừng lại ở việc tổ chức các khóa đào tạo và cung cấp thông tin thị trường theo cách truyền thống, thì nay họ đã chủ động tiếp cận theo hướng thực tiễn hơn, dựa trên nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Việc nghiên cứu thị trường, cập nhật tiêu chuẩn quốc tế hay ứng dụng công nghệ được chú trọng, giúp các tổ chức này chuyển từ hỗ trợ mang tính rời rạc sang kiến tạo các giải pháp hoàn chỉnh.

Trong báo cáo tổng kết tiểu dự án ghi nhãn thực phẩm theo tiêu chuẩn EU, Viện Nghiên cứu Tổ chức và Kinh tế số (RIDE) cho thấy sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận. Thay vì chỉ tập trung đào tạo, RIDE phát triển các công cụ số như trợ lý ghi nhãn dựa trên công nghệ AI, sổ tay điện tử và hệ thống nhãn QR truy xuất nguồn gốc. Những sản phẩm này giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận quy định phức tạp của châu Âu một cách dễ dàng hơn, thể hiện sự chuyển dịch từ mô hình hỗ trợ thủ công sang các giải pháp ứng dụng công nghệ cao.

Tương tự, Hiệp hội Thực phẩm Minh bạch (AFT) với dự án xây dựng nền tảng AFTCONNECT đã chứng minh năng lực số hóa nhanh chóng. Báo cáo tiến độ cho thấy nền tảng thu hút lượng tương tác lớn, cung cấp nội dung chuyên sâu và tổ chức nhiều khóa đào tạo về tiêu chuẩn, thương mại số và truyền thông cho doanh nghiệp thực phẩm. Hệ sinh thái số này vừa đóng vai trò kết nối thị trường, vừa là kênh hỗ trợ kiến thức hiện đại, minh họa rõ nét cho sự đổi mới của BSO trong bối cảnh chuyển đổi số.

Nâng tầm năng lực số và chất lượng dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp

Dự án SwissTrade đã tạo động lực giúp các BSO đầu tư mạnh mẽ vào năng lực công nghệ. Sự phát triển của các giải pháp số không chỉ giúp BSO làm việc hiệu quả hơn mà còn mở rộng đáng kể đối tượng thụ hưởng. Việc chuyển đổi phương thức hỗ trợ cũng kéo theo sự nâng cấp chất lượng dịch vụ. Các BSO không còn chỉ “giải thích quy định”, mà đã có khả năng hướng dẫn cách áp dụng, tư vấn hoàn chỉnh hồ sơ xuất khẩu, hỗ trợ cải thiện bao bì, nhãn mác hay tư duy phát triển thị trường. Chính điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí và tránh sai sót khi tiếp cận thị trường khó tính.

Đáng chú ý là sự thay đổi về phương pháp làm việc: các BSO bắt đầu áp dụng quy trình đánh giá dựa trên bằng chứng, thử nghiệm sản phẩm từ sớm, thu thập phản hồi thực tế để điều chỉnh giải pháp. Những yếu tố này phản ánh rõ việc SwissTrade đã giúp cấu trúc lại cách các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp vận hành, tiệm cận với phương pháp của các tổ chức xúc tiến thương mại quốc tế.

Tác động lan tỏa của Dự án vì thế vừa mang tính kỹ thuật, vừa tạo động lực thay đổi tư duy của doanh nghiệp: từ cách tiếp cận tiêu chuẩn quốc tế đến chiến lược xây dựng hình ảnh sản phẩm, từ việc tuân thủ quy định đến tạo lập lợi thế cạnh tranh ở những thị trường đòi hỏi chất lượng cao.

Những mô hình thí điểm từ các BSO cho thấy Dự án SwissTrade không chỉ dừng lại ở hỗ trợ đơn lẻ, mà đã tạo ra những nguyên mẫu có thể nhân rộng ở quy mô lớn. Công cụ ghi nhãn của RIDE có thể mở rộng cho nhiều ngành hàng hơn, trong khi AFTCONNECT có tiềm năng trở thành một nền tảng xúc tiến thương mại số cấp ngành, thậm chí liên kết với các hệ thống quốc gia.

Sự trưởng thành của hệ sinh thái BSO là điểm tựa quan trọng để Bộ Công thương và SECO hướng tới xây dựng giai đoạn II của Dự án SwissTrade. Những trọng tâm mới như chuyển đổi xanh, thương mại số và tăng cường năng lực đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế sẽ đòi hỏi sự tham gia mạnh mẽ của các BSO - những tổ chức hiện đã sẵn sàng hơn rất nhiều nhờ giai đoạn hỗ trợ vừa qua.

Dự án SwissTrade vì thế không chỉ là một dự án hỗ trợ, mà còn là chất xúc tác giúp hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiến gần hơn tới các chuẩn mực quốc tế, tạo tiền đề để doanh nghiệp nhỏ và vừa bước vào chuỗi giá trị toàn cầu với sự chuẩn bị vững vàng hơn.