Dư cung đã kéo giá dầu thô Mỹ giao tháng 5 xuống thấp hơn so với giá hợp đồng năm sau gần 10 USD một thùng. Cấu trúc thị trường này được gọi là contango - một trường hợp tương đối hiếm hoi khi giá dầu tương lai cao hơn giá hiện hành. Việc này đã khuyến khích các nhà đầu tư dự trữ nhiều dầu nhất trong 80 năm qua để bán và thu lợi trong tương lai. Theo Bank of America, Citigroup và cả Goldman Sachs, vấn đề là các bể chứa đang dần đầy lên.

Đó là lúc người ta nghĩ đến khoảng trống đi kèm. Bình thường, các bể đều có không gian "dự phòng" - vùng đệm gần đỉnh bể chứa thường để trống, nhằm giữ dầu không tràn ra. Một hãng sản xuất bể chứa tại Oklahoma - trung tâm dầu khí lớn nhất Mỹ, cho biết vùng đệm này chiếm khoảng 3-5% không gian dự trữ, tương đương khả năng trữ khoảng 20 triệu thùng dầu.

"Mục tiêu duy nhất của họ là nắm lấy cơ hội contango và thu gom dầu càng nhiều càng tốt. Phần không gian nằm giữa vùng dự trữ và đỉnh của bể chứa có thể thêm 1% số dầu, nhưng 1% đó là lợi nhuận thuần túy. Đó là hàng triệu đôla", Rashed Haq - Phó chủ tịch hãng tư vấn Sapient Global Markets cho biết.

Sự nỗ lực tận dụng mỗi mét khối của bể chứa cho thấy sự tuyệt vọng của thị trường khi tìm kiếm không gian dự trữ dầu. Theo số liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), nguồn cung tại Cushing đã đạt kỷ lục 56,3 triệu thùng ngày 20/3, đẩy dự trữ tại Mỹ lên 466,7 triệu thùng - cao nhất kể từ năm 1930.

Trong một báo cáo ngày 20/3, Goldman Sachs cho biết nguồn cung lớn làm tăng nguy cơ giá dầu sẽ xuống thấp hơn nếu các bể chứa được vận hành hết công suất. "Các bể chứa của chúng tôi đã sắp đầy rồi," Francisco Blanch, Trưởng bộ phận Hàng hóa Toàn cầu của Bank of America Merrill Lynch, cho biết trong một cuộc phỏng vấn ngày 19/3 trên Bloomberg.

EIA không định lượng được không gian trên đỉnh bể chứa, do các hãng khi chứa dầu tự thiết lập khoảng không dự phòng của riêng họ, Michael Conner, chuyên viên thống kê tại EIA cho biết.

Hầu hết các hãng năng lượng, như Enbridge Energy Partners, Deeprock Energy Resources, Plains All American, đều từ chối bình luận về việc sử dụng các bể dự phòng của mình. Trong khi đó, Richard Wheatley, người phát ngôn của Kinder Morgan Energy Partners thì cho biết công ty sẽ không thảo luận về không gian dự phòng vì đó là "thông tin mang tính cạnh tranh".

Dù vậy, không phải tất cả các công ty đều muốn lấp đầy mọi mét khối thể tích bể chứa. Phillips 66 sử dụng các bể chứa của họ để hỗ trợ nhà máy lọc dầu của công ty này. Vì vậy, họ chỉ sử dụng không gian dự phòng trong trường hợp khẩn cấp, Dennis Nuss - người phát ngôn của công ty cho biết.

Haq thì cho biết vị khách từng đề nghị ông tư vấn về dự trữ sẽ phải cử người đến kiểm tra bể chứa 4 giờ một lần, nếu quyết định lấp đầy không gian dự phòng. Trong cuộc nói chuyện gần nhất, người này vẫn đang cân nhắc liệu việc kiểm tra có đáng hay không. "Việc tận dụng khoảng không này khá rủi ro, nhưng cũng sẽ tăng thêm lợi nhuận", ông nói.

Quân Tạ (Vnexpress/Bloomberg)