Northvolt và giấc mơ châu Âu: Từ hy vọng đến vấp ngã

Với tổng nợ lên tới 5,8 tỷ USD và tình hình thanh khoản chỉ đủ duy trì hoạt động trong một tuần, sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt đầy thách thức cho cả Northvolt và tham vọng điện khí hóa của châu Âu.

Dù nhận được khoản hỗ trợ tài chính 245 triệu USD để tiến hành quá trình tái cấu trúc, trong đó có 100 triệu USD từ Scania, Northvolt vẫn đối mặt với bài toán khó: làm thế nào để tái định vị mình trong một thị trường đang bị lấn át bởi các đối thủ từ Trung Quốc.

Kể từ khi thành lập vào năm 2016, Northvolt đã trở thành biểu tượng của nỗ lực châu Âu nhằm xây dựng ngành công nghiệp pin xe điện tự chủ. Công ty nhận được hàng tỷ USD đầu tư từ các nhà sản xuất ô tô lớn như Volkswagen và Volvo, hứa hẹn sẽ giảm sự phụ thuộc vào các "gã khổng lồ" Trung Quốc như CATL và BYD.

Tuy nhiên, Northvolt đang đối mặt với những khó khăn lớn làm lung lay vị thế của mình trên thị trường. Vào tháng 6/2024, hãng phải chịu cú sốc khi BMW hủy bỏ hợp đồng trị giá 2,2 tỷ USD. Để tiết giảm chi phí, Northvolt buộc phải cắt giảm 1.600 việc làm tại Thụy Điển. Đồng thời, công ty cũng đóng cửa trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Mỹ, đánh dấu một bước lùi trong chiến lược mở rộng toàn cầu.Thị trường xe điện châu Âu cũng không đạt được kỳ vọng khi doanh số tăng trưởng chỉ 1,3% trong nửa đầu năm 2024, so với mức 14,6% năm 2023.

Sự cạnh tranh từ Trung Quốc: Thách thức không dễ vượt qua

Trung Quốc hiện chiếm tới 85% sản lượng pin toàn cầu, nhờ vào sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và thị trường nội địa khổng lồ, nơi xe điện chiếm tới 50% doanh số ô tô mới. Trái lại, châu Âu đang gặp khó khăn trong việc bắt kịp với tốc độ đổi mới công nghệ.

Bà Celina Mikolajczak, Giám đốc Công nghệ của Lyten, nhận định: “Thay vì cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất pin truyền thống, châu Âu nên tập trung vào phát triển các công nghệ mới như pin lưu huỳnh, mang lại lợi thế cạnh tranh dài hạn.”

Mặc dù đối mặt với những thách thức lớn, Northvolt vẫn duy trì cam kết hoạt động trong suốt quá trình tái cấu trúc, dự kiến hoàn tất vào quý 1/2025. Ông Tom Johnstone, Chủ tịch lâm thời, nhấn mạnh: “Việc tái cấu trúc sẽ giúp Northvolt thiết lập nền móng vững chắc hơn để tiếp tục sứ mệnh xây dựng ngành công nghiệp pin châu Âu.”

Tuy nhiên, giới phân tích vẫn đặt câu hỏi về khả năng huy động vốn mới và sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư chiến lược.

Sự kiện của Northvolt không chỉ là bài học riêng cho công ty này mà còn là lời cảnh báo cho cả ngành công nghiệp pin và xe điện châu Âu. Việc phát triển công nghệ mới, tối ưu hóa chi phí và giảm sự phụ thuộc vào các thị trường ngoài khu vực sẽ là yếu tố quyết định cho sự thành công trong tương lai.

Nếu không có những chiến lược đột phá, tham vọng điện khí hóa của châu Âu sẽ tiếp tục đối mặt với nguy cơ bị lu mờ bởi các đối thủ toàn cầu.