Với diện tích gieo trồng đạt khoảng 380.000 ha, vụ đông tại khu vực phía Bắc được ngành trồng trọt xác định là một vụ sản xuất chính, góp phần nâng thu nhập cho nông dân và xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.

Năm nay, cây trồng vụ đông cũng đón nhận nhiều tín hiệu tích cực từ phía thị trường trong và ngoài nước.

Theo bà Ngô Thị Thu Hồng, Giám đốc Công ty cổ phần AMEII Việt Nam, nhiều loại cây vụ đông, trọng tâm là cà rốt và bắp cải đang được công ty xúc tiến tiêu thụ tại nước ngoài. Trung bình, công ty đưa khoảng 80-100 container cà rốt vào Hàn Quốc mỗi năm. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng mở rộng liên kết tiêu thụ các mặt hàng như: ớt, cải thảo, xà lách, phục vụ nhu cầu làm kim chi của khách hàng.

“Năm nay, hai đối thủ cạnh tranh chính là Trung Quốc và Đài Loan gặp khó khăn do mất mùa và thu hoạch chậm, vì vậy AMEII đã liên kết với 6-8 xưởng để tăng cường sản xuất cà rốt. Chúng tôi cũng mong muốn các cơ sở này tiếp tục nâng cấp quy mô để tạo dựng niềm tin tuyệt đối với đối tác quốc tế”, Giám đốc AMEII Việt Nam phát biểu tại diễn đàn "Kết nối nông sản vùng Đồng bằng sông Hồng, hướng tới thị trường Tết", do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp với Báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 23/12.

Tại Hải Phòng, một trong những vùng trồng rau vụ đông chủ đạo của miền Bắc, mặc dù đầu vụ gặp nhiều bất lợi do bão chồng bão, mưa kéo dài, song vụ đông 2025-2026 được đánh giá thắng lợi toàn diện, đạt giá trị cao nhất trong 5 năm gần đây. Nhiều loại rau tăng giá gấp 2-3 lần so với cùng kỳ, thị trường tiêu thụ thuận lợi, vừa được mùa, vừa được giá.

Nổi bật là vùng hành, tỏi với diện tích khoảng 7.100 ha, sản lượng dự kiến 120.000-130.000 tấn, giá trị sản xuất đạt 320-470 triệu đồng/ha, lãi từ 210-355 triệu đồng/ha. Nhiều sản phẩm hành, tỏi đã được chứng nhận VietGAP, nhãn hiệu tập thể, tiêu thụ chủ yếu trong nước và một phần sấy khô xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan.

Còn với vùng trồng cà rốt ở diện tích 65.000-70.000 tấn, đại diện Chi cục Trồng trọt Hải Phòng cho biết có tới 80% sản lượng cà rốt được bảo quản lạnh và xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Malaysia và Trung Đông. Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã đã tham gia liên kết đầu tư, bao tiêu sản phẩm, góp phần nâng cao giá trị và tính ổn định cho vùng trồng.

“Tuy nhiên, sản xuất vụ đông vẫn đối mặt không ít thách thức. Liên kết bao tiêu còn hạn chế, tiêu thụ chủ yếu qua thương lái, hệ thống kho lạnh và chế biến sau thu hoạch còn thiếu, chi phí sản xuất cao, cơ giới hóa chưa đồng bộ”, ông Lê Thái Nghiệp, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP. Hải Phòng đánh giá.

Tại diễn đàn, sự chuyển biến trong tư duy của nông dân và doanh nghiệp theo hướng thị trường, chất lượng và phân khúc cao cũng được thể hiện rất rõ. Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đánh giá nếu như trước đây các diễn đàn trồng trọt thường xoay quanh nỗi lo “được mùa rớt giá”, thì năm nay phần lớn câu hỏi tập trung vào cách sản xuất tốt hơn, đáp ứng yêu cầu của thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm.

Bà Hương thẳng thắn chỉ ra những hạn chế lớn của sản xuất vụ đông hiện nay như thời gian sinh trưởng ngắn, thu hoạch tập trung dễ gây dồn hàng, đất đai còn manh mún, khó tổ chức vùng nguyên liệu lớn, cơ giới hóa và áp dụng đồng bộ quy trình kỹ thuật còn hạn chế, giống rau phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu và rủi ro thị trường vẫn hiện hữu.

Trên cơ sở đó, ngành trồng trọt xác định tiếp tục coi vụ đông là trụ cột, lấy thị trường nội địa làm nền tảng, đồng thời từng bước mở rộng xuất khẩu, hướng sản xuất theo hướng “nông nghiệp công nghiệp”, đồng bộ về chất lượng, mẫu mã, an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật, kéo giãn thời gian thu hoạch để giảm rủi ro thị trường.

Về chính sách, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang tham mưu xây dựng Nghị định về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói theo hướng phân cấp mạnh về địa phương, đồng thời thúc đẩy chương trình “sức khỏe đất”, chia sẻ dữ liệu đất đai với nông dân và doanh nghiệp để sử dụng phân bón hiệu quả hơn.