Nạn nhân là cháu N.H.Th. (SN 2017, giới tính nam, trú khối Thanh Quýt 4, phường Điện Thắng Trung, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam).

Trước đó, khoảng 14h ngày 13/9, cháu Th. bị chó hoang cắn ở tay khi đang học ở Trường tiểu học Lê Tự Nhất Thống (khối Thanh Quýt 3, Điện Thắng Trung). Cháu Th. được cô giáo trong trường rửa vết thương bằng xà phòng và nước muối, rồi báo tin với người nhà.

Tuy nhiên, người nhà không dẫn bé đi tiêm phòng dại mà đưa đi chữa bệnh tại nhà thầy lang tên Vui ở chợ Lệ Trạch, Đà Nẵng.

Cũng trong sáng 13/9, con chó này đã cắn anh Lê Tự Tường (trú gần trường tiểu học). Anh Tường đã tiêm huyết thanh, vắc-xin phòng dại.

Ngày 10/10, cháu Th. có các triệu chứng sốt kèm theo buồn nôn, nôn sau ăn nhiều lần. Cháu Th. nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Khu vực Quảng Nam nhưng điều trị không khỏi, nên phải chuyển gấp ra Bệnh viện Sản nhi Đà Nẵng. Khoảng 11h ngày 26/10, cháu Th. tử vong. Kết quả xét nghiệm dương tính với virus bệnh dại.

Theo Trung tâm Y tế thị xã Điện Bàn, con chó cắn cháu N.H.Th. là chó hoang không được xích nhốt, không rọ mõm. Ít nhất đã có 2 người bị con chó này cắn. Con chó có tình trạng kích thích, chạy rông ngoài đường. Sau khi cắn người, hiện nay chó mất tích.

Cũng về ca bệnh tử vong thương tâm do bệnh dại, mới đây ghi nhận thêm 1 ca tử vong do nghi ngờ mắc bệnh dại tại tỉnh Đắk Lắk, nâng tổng số ca tử vong nghi do bệnh dại tại địa phương này lên 6 ca. Năm 2023, các tỉnh vùng Tây Nguyên là khu vực có nhiều ca tử vong do bệnh dại nhất.

Tước đó, Trung tâm Y tế huyện Xuân Lộc (Đồng Nai) vừa xác nhận trên địa bàn huyện vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do bị chó dại cắn là bà N.T.N.B (44 tuổi, xã Xuân Hưng).

Còn thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đồng Nai cho biết, trên địa bàn vừa ghi nhận 1 ca tử vong tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai do bệnh dại. Bệnh nhân là bà N.T.S., 69 tuổi, ngụ ấp Phú Quý 2, xã La Ngà, huyện Định Quán.

Thống kê của ngành Y tế cho thấy hiện cả nước có gần 70 ca tử vong vì bệnh dại. Theo Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), cả nước ta có gần 500.000 người bị chó, mèo cắn phải điều trị dự phòng bằng cách tiêm vắc-xin dại tại các cơ sở y tế.

Trong những năm gần đây, các ca mắc bệnh dại đang có xu hướng tăng đột biến và trở thành một trong những bệnh truyền nhiễm lưu hành có số ca tử vong cao nhất.

Ở nước ta, trung bình mỗi năm có khoảng 70 người chết vì bệnh dại. Mặc dù đây là bệnh lý đã có vaccine phòng cho cả người và động vật nhưng lại trở thành căn bệnh gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như tạo gánh nặng về kinh tế - xã hội.

Theo đại diện Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế nguy cơ lây nhiễm bệnh dại từ động vật sang người vẫn tiếp tục do tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng dại trên tổng đàn chó, mèo còn thấp; công tác quản lý đàn chó, mèo còn hạn chế; nhận thức của người dân còn hạn chế.

Bệnh dại là căn bệnh vô cùng nguy hiểm khi phát bệnh, người đã bị bệnh dại gần như tử vong 100%; biện pháp duy nhất để cứu người khi bị chó mèo dại cắn là tiêm vắc-xin dại càng sớm càng tốt.

Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Để chủ động phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Người dân nuôi chó, mèo cần tiêm vắc-xin phòng dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; nuôi chó phải xích, nhốt, khi ra đường phải mang rọ mõm.

Không đùa nghịch, chọc phá chó, mèo. Khi bị chó, mèo cắn cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục 15 phút; nếu không có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường. Sau đó, vết thương cần được rửa sạch với cồn 70% hoặc cồn iod; hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.

Kịp thời đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vắc-xin phòng dại, huyết thanh kháng dại; tuyệt đối không tự chữa trị hoặc nhờ thầy lang chữa trị.

Truyền thông, hướng dẫn cho trẻ em cách phòng tránh chó, mèo cắn và thông báo ngay cho cha, mẹ hoặc người thân sau khi bị chó, mèo

Bệnh dại có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin. Vắc-xin phòng dại không gây hại cho người tiêm. Vắc-xin phòng dại được sản xuất từ vi-rút dại đã bất hoạt do đó không có khả năng gây bệnh, không ảnh hưởng đến trí nhớ và các vấn đề thần kinh khác.

Bộ Y tế khuyến cáo người dân đừng ngần ngại, hay do dự tiêm vắc-xin phòng dại khi bị chó hoặc động vật cắn. Hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, xử trí kịp thời.

Bác sĩ Nguyễn Tuấn Hải, Hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec cho hay, người dân nếu có điều kiện có thể tiến hành tiêm vắc-xin dự phòng trước phơi nhiễm dại.

Theo đó, nếu tiêm dự phòng, chỉ cần tiêm 3 mũi, hoàn toàn linh động về mặt thời gian. Khi chẳng may bị chó, mèo cắn, lịch tiêm sẽ đơn giản hơn, chỉ cần tiêm 2 mũi vắc-xin mà không cần phải tiêm huyết thanh kháng dại kể cả khi vết thương nặng, vị trí cắn gần với thần kinh trung ương hoặc nơi tập trung nhiều dây thần kinh. 

Trong khi đó, nếu không tiêm phòng dại trước khi bị chó, mèo cắn thì cần phải tiêm 5 mũi với thời gian khắt khe trong một tháng, đặc biệt là trường hợp bị vết thương nặng, vị trí trọng yếu thì cần phải tiêm huyết thanh, ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và lịch sinh hoạt cũng như là phải chịu đựng đau đớn hơn và nhiều tác dụng phụ hơn.

Đặc biệt, ở vùng sâu, vùng xa, không phải lúc nào huyết thanh kháng dại và vắc-xin cũng luôn sẵn sàng, có những thời điểm khan hiếm khiến do người dân bị động vật cắn rất hoang mang, lo sợ.

Đối với trẻ em, việc tiêm ngừa dại trước phơi nhiễm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì trẻ em thường không để ý đến những vết thương do động vật gây ra trong quá trình đùa với thú cưng bị xây sát và có thể trẻ quên mất việc cần thông báo cho bố mẹ biết (trừ trường hợp nặng).

Hơn nữa, trẻ em có cơ thể thấp nên khi bị chó cắn thường sẽ bị ở đầu, mặt, cổ nhiều hơn là người lớn, đó cũng là nguyên nhân khiến virus dại di chuyển nhanh hơn lên hệ thần kinh trung ương và gây bệnh nhanh.

Ngoài ra, trước lo ngại vắc-xin phòng bệnh dại có tác dụng phụ, ảnh hưởng hệ thần kinh, gây mất trí nhớ, bác sỹ Hải cho biết vắc-xin thế hệ cũ tồn tại vấn đề này.

Tuy nhiên, hiện nay vắc-xin phòng dại đã được sản xuất bởi công nghệ hiện đại, không chứa các tế bào thần kinh nên không gây hại và không ảnh hưởng đến sức khỏe hay trí nhớ của người dùng.

Vắc-xin dại thế hệ mới dùng kỹ thuật ly tâm phân đoạn, đảm bảo tạp chất ở mức thấp và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) (thấp hơn 10 nanogram mỗi liều).

Một số loại vắc-xin không sử dụng chất bảo quản thimerosal (thủy ngân), do đó vắc-xin dại thế hệ mới cũng giảm tối đa các tác dụng phụ tại chỗ như sưng, đau, sốt… so với vắc-xin thế hệ cũ đã ngừng sử dụng.