Thông đồng, nâng khống giá trị các gói thầu để trục lợi

Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố với 14 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Trung tâm Công nghệ sinh học TP.HCM (Trung tâm CNSH), Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC) và các doanh nghiệp liên quan.

Các bị can bị đề nghị truy tố về các tội danh: “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Trong số này, Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc; Trần Mạnh Hà, Phó tổng giám đốc; Trần Đăng Tấn, Trưởng văn phòng đại diện tại TP.HCM Công ty AIC bị đề nghị truy tố 2 tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”.

Bị can Dương Hoa Xô, cựu Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học (thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP.HCM bị đề nghị truy tố tội “Nhận hối lộ”, với cáo buộc đã nhận 14,4 tỷ đồng tiền “cảm ơn” từ Công ty AIC.

Quá trình điều tra xác định, khi thực hiện giai đoạn 1 của Dự án 12 phòng thí nghiệm Trung tâm Công nghệ sinh học TP.HCM, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đồng ý cho Công ty cổ phần Công nghệ cao Gene Việt, Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á được liên danh thực hiện 3 gói thầu; chỉ đạo Hà và Tấn phối hợp với 2 công ty này để xây dựng danh mục, cấu hình, dự toán thiết bị gói thầu trước khi đấu thầu.

Các bị can này đã thông đồng với Trần Vinh Vũ, Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn và quản lý xây dựng Hồng Hà lập hồ sơ mời thầu theo hướng tạo điều kiện cho liên danh AIC - Việt Á và Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu kỹ thuật Vimedimex (do liên danh AIC - Việt Á nhờ đứng tên) trúng 3 gói thầu.

Khi thực hiện giai đoạn 2, Nguyễn Thị Thanh Nhàn tiếp tục chỉ đạo Trần Mạnh Hà giao nhân viên Công ty AIC phối hợp với chủ đầu tư thống nhất danh mục, nâng giá dự toán thiết bị đảm bảo lợi nhuận cho Công ty AIC.

Nhóm bị can này cũng giới thiệu đơn vị tư vấn thẩm định giá, lấy báo giá cho đơn vị thẩm định để hợp thức giá dự toán theo giá đã thông đồng, nâng khống với chủ đầu tư, bố trí “quân xanh” dự thầu, để Công ty cổ phần Mopha (do Nhàn thành lập, điều hành) trúng 2 gói thầu, Công ty AIC trúng 1 gói thầu.

Cơ quan điều tra cáo buộc, cựu Chủ tịch Công ty AIC là người chủ mưu, cầm đầu, đã sử dụng các mối quan hệ để móc nối với lãnh đạo địa phương và chủ đầu tư, dùng các thủ đoạn để thao túng đấu thầu.

Để Công ty AIC và các công ty được đảm bảo trúng thầu, Nhàn đã thỏa thuận, thống nhất với Dương Hoa Xô về việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp của mình tham gia và trúng thầu dự án 12 phòng thí nghiệm; thông đồng nâng giá, giúp công ty này hưởng lợi 40% giá trị mỗi gói thầu.

Từ đó, trước mỗi lần đấu thầu, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã chỉ đạo Nguyễn Mạnh Hà, Trần Đăng Tấn đưa hối lộ cho Dương Hoa Xô, với tổng số tiền lên tới 14,4 tỷ đồng.

Theo điều tra, chỉ tính riêng sai phạm của Nguyễn Thị Thanh Nhàn và các đồng phạm tại 6/10 gói thầu trúng thầu trên đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 83 tỷ đồng.

Hàng loạt doanh nghiệp liên quan bị kiến nghị xử lý

Trong vụ án này, khi tham gia các gói thầu, Công ty AIC đã liên danh với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á; nhờ Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu kỹ thuật Vimedimex đứng tên trúng thầu.

Bên cạnh đó, nhiều công ty khác cũng được sử dụng làm “quân xanh” hoặc có những vi phạm liên quan trong quá trình tư vấn, thẩm định giá các gói thầu. Do đó Cơ quan điều tra đã kiến nghị xử lý đối với các doanh nghiệp này.

Cụ thể, kiến nghị Bộ Tài chính xem xét, xử lý hành chính bằng hình thức tạm đình chỉ kinh doanh, thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá… đối với các công ty thẩm định giá và thẩm định viên có sai phạm trong vụ án, gồm: Công ty TNHH Kiểm toán và dịch vụ tin học TP.HCM (đã đổi tên thành Công ty TNHH Kiểm toán và dịch vụ tin học Moore AISC); Công ty cổ phần Tư vấn và thẩm định giá Đông Nam Á.

Cơ quan điều tra cũng kiến nghị UBND TP.HCM và các cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với 10 doanh nghiệp theo thẩm quyền và quy định của luật Đấu thầu 2013 và Nghị định 63, có thể phạt cảnh cáo, phạt tiền, cấm tham gia hoạt động đấu thầu…

Các doanh nghiệp này gồm: Công ty cổ phần Công nghệ cao Gene Việt, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu kỹ thuật Vimedimex, Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á, Công ty cổ phần Công nghệ cao, Công ty TNHH Y sinh Nam Anh, Công ty TNHH Vật tư khoa học kỹ thuật Đông Dương, Công ty TNHH Thiết bị khoa học và công nghệ Kim Ngân, Công ty cổ phần Tư vấn và quản lý xây dựng Hồng Hà và Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Nguyên Châu.