Các dự án bất động sản lớn đã góp phần định hình kiến trúc đô thị TP. Đà Nẵng (Ảnh: Minh Minh land)

Xây dựng đô thị xanh, bền vững

Đà Nẵng giáp biển, có diện tích tự nhiên 1.483 km2, rộng gấp gần 2 lần quốc đảo Singapore (718 km2). Tuy vậy, dân cư tập trung ở khu vực ven biển, nên về quy mô đô thị, Đà Nẵng có nét tương đồng với Singapore.

Với những nét tương tự, Đà Nẵng từ lâu xem Singapore là một hình mẫu để học tập trong việc quy hoạch và phát triển đô thị. Thậm chí, Đà Nẵng đã chọn Công ty Sakae Corporate Advisory và Công ty tư vấn Surbana Jurong - các đơn vị tư vấn Singapore - để lập đồ án điều chỉnh quy hoạch Thành phố.

Có thể nói, Singapore từ lâu đã có ý thức mạnh mẽ về vai trò của không gian xanh trong kiến trúc đô thị và cho đến nay, họ vẫn kiên trì với định hướng xây dựng quốc đảo này là một “thành phố xanh”, phát triển bền vững.

Đối với Đà Nẵng, theo Quyết định số 1287/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch TP. Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã định hướng Đà Nẵng phát triển theo mô hình đô thị nén, giảm mật độ xây dựng đối với khu vực lõi đô thị trung tâm hiện hữu. Hình thành các công trình kiến trúc mang phong cách hiện đại, ưu tiên phát triển các không gian, công trình, dịch vụ công cộng, tạo sức hấp dẫn về một khu trung tâm kinh doanh thương mại hiện đại.

Đối với các khu vực đô thị hiện hữu có mật độ dân số thấp hơn khu vực lõi, sẽ phát triển với mật độ dân số cao hơn, mật độ xây dựng phù hợp quy chuẩn, hình thành các không gian xanh công cộng, các không gian mở trong các khu dân cư, xây dựng hệ thống giao thông tích hợp với mạng lưới giao thông công cộng chung toàn Thành phố.

KTS. Phạm Xuân Thành, Giám đốc Công ty TNHH Kiến trúc và Đầu tư xây dựng Bình An cho biết, hiện tại, sau hơn 25 năm xây dựng và phát triển, bên cạnh khu trung tâm, khu ven biển, hoặc ven sông Hàn có mật độ xây dựng lớn, có các công trình trung tâm thương mại, căn hộ, khách sạn… cao tầng, đồ sộ, thì tại các khu vực vùng ven đã từng bước hình thành các khu đô thị - khu dân cư mới phát triển theo hướng không gian xanh, thấp tầng, hạ tầng giao thông đồng bộ, tích hợp các tiện ích công nghệ, tạo nên một môi trường sống hiện đại. Đó là các dự án khu đô thị như FPT City, Phú Mỹ An (phía Đông Nam quận Ngũ Hành Sơn); Hoà Xuân - Hoà Xuân mở rộng (quận Cẩm Lệ); Golden Hills (Tây Bắc quận Liên Chiểu), các khu đô thị Phước Lý, Kim Long City (trung tâm quận Liên Chiểu)…

KTS. Phạm Xuân Thành đánh giá, kiến trúc đô thị Đà Nẵng có nhiều điểm tương đồng với Singapore. Nếu Singapore nổi tiếng với danh hiệu “thành phố trong vườn” vì ưu tiên mảng xanh và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, thì Đà Nẵng cũng phát triển theo hướng này với nhiều công viên, tuyến phố cây xanh và các khu đô thị sinh thái ở các khu vực vệ tinh.

Bên cạnh đó, trong khi Singapore tận dụng vị trí ven biển để xây dựng các khu du lịch, trung tâm thương mại quốc tế (Marina Bay, Sentosa), thì Đà Nẵng cũng đang khai thác thế mạnh biển với hàng loạt resort, khách sạn, khu nghỉ dưỡng ven biển cao cấp như InterContinental, Hyatt,

Vinpearl, Premier Village, Furama..., tạo nên một đô thị du lịch hiện đại.

Ngoài ra, nếu Singapore quy hoạch theo mô hình “đa trung tâm” với các khu đô thị vệ tinh như Jurong, Tampines để giảm tải cho trung tâm, thì Đà Nẵng cũng có chiến lược phát triển các khu đô thị vệ tinh như Golden Hills, Kim Long City, Hòa Xuân, FPT City…, giúp phân chia dân cư và giảm áp lực lên khu vực trung tâm.

“Hiện nay, Singapore là một quốc gia thành phố có dân số cao, nên kế hoạch phải rất chặt chẽ và tối ưu hóa không gian sống. Trong khi đó, Đà Nẵng có diện tích lớn hơn, mật độ dân số thấp hơn, nên vẫn có dư địa để mở rộng đô thị theo hướng sinh thái mà không quá phụ thuộc vào các tòa nhà cao tầng. Nhìn chung, Đà Nẵng đang học hỏi nhiều từ mô hình đô thị Singapore, nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng nhờ lợi thế thiên nhiên và quy hoạch linh hoạt hơn”, KTS. Phạm Xuân Thành nhận định.

Khai thác, phát huy hiệu quả không gian cao tầng

Các chuyên gia đánh giá, trước đây, Singapore phát triển đô thị theo chiều dọc, nhưng sau đó, quốc đảo này từng bước mở rộng “không gian xanh” theo chiều “thẳng đứng”. Theo đó, các công trình xây dựng tại Singapore được kết hợp cùng với cây xanh bằng nhiều hình thức, như mái nhà xanh, vườn thẳng đứng xếp tầng hay những bức tường xanh Đây là cách mà Singapore giải quyết bài toán phát triển trong bối cảnh diện tích có hạn và Đà Nẵng cũng xem đây là hướng phát triển có thể học hỏi.

KTS. Nguyễn Quốc Thông, Chủ tịch Hội đồng kiến trúc - Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, Đà Nẵng hội tụ đủ các yếu tố quan trọng cho việc thực hiện ý tưởng phát triển một đô thị biển có đặc điểm riêng. Để thực sự trở thành một thành phố biển đẳng cấp khu vực, Đà Nẵng phải lựa chọn mô hình cấu trúc không gian đô thị mới, vừa cho phép khắc phục được những hạn chế của quá trình phát triển đã qua, vừa đảm bảo phát triển không gian đô thị có chất lượng bền vững, có bản sắc. Trong đó, không gian đô thị ven sông, ven biển với kiến trúc cao tầng là một trong những nội dung có tầm quan trọng  đối với chất lượng môi trường và hình ảnh đô thị của Đà Nẵng.

“Trước mắt, Đà Nẵng cần rà soát các dự án phát triển đô thị, du lịch… chậm triển khai để làm cơ sở tái cấu trúc quy hoạch vùng phía Đông ven biển, trên nguyên tắc tạo ra được các tuyến không gian mở, không gian xanh hướng biển để dẫn được nhiều luồng sinh khí và năng lượng cho đô thị, phá bỏ sự ngăn cách giữa cảnh quan, môi trường biển với không gian đô thị phía trong, đảm bảo khả năng tiếp cận cho mọi đối tượng, thích ứng với biến đổi khí hậu”, KTS. Nguyễn Quốc Thông đề xuất.

Trên thực tế, tại các khu vực ven sông Hàn hay ven biển 2 quận Sơn Trà - Ngũ Hành Sơn, đã có nhiều công trình, dự án cao tầng lần lượt được xây dựng lên trong 25 năm qua, như Novotel, Azura, Hilton Bạch Đằng, Blooming Tower, Vincom, Trung tâm Hành chính Thành phố (ven sông Hàn), Wyndham Soleil, Mường Thanh Luxury, Alacarte, Chicland (ven biển)…, tạo nên diện mạo một đô thị Đà Nẵng hiện đại, bề thế như bây giờ. Định hướng đó vẫn đang được tiếp tục với hàng loạt dự án mới đang triển khai như Ariyana Beach Resort & Suites, Sun Symphony, Sun Cosmo, Sun Ponte Residence, Landmark, Risemount, Peninsula Đà Nẵng, Newtown, Gold View…

Trong số này, có nhiều dự án được các chủ đầu tư thiết kế với mô hình “không gian xanh” theo “chiều thẳng đứng”, điển hình như Khách sạn Chicland, Khách sạn M. Garden City Đà Nẵng, hay mới đây nhất là Dự án Ariyana Beach Resort & Suites.

KTS. Tô Hùng, chuyên gia kiến trúc đô thị Đà Nẵng góp ý, để hướng đến mục tiêu chất lượng sống tốt cho người dân, có không ít tiêu chí cụ thể đặt ra tương ứng với từng mô hình xây dựng và phát triển đô thị. Để nâng cao chất lượng kiến trúc cảnh quan, tạo nên bản sắc đô thị, Đà Nẵng cần triển khai các giải pháp cơ bản về mặt tập hợp và thu hút cảnh quan theo những nguyên tắc cụ thể.

“Về giải pháp tập hợp cảnh quan, cốt lõi quan trọng nhất là không chỉ tập hợp dân cư, mà còn phải tập hợp con người gắn với hoạt động chức năng đô thị - cảnh quan hoạt động. Khoảng cách giữa các công trình với kích thước phù hợp với tỷ lệ con người, đây là vấn đề rất quan trọng. Sự tập hợp này được xem xét cụ thể trong từng bối cảnh quy hoạch của Thành phố”, KTS. Tô Hùng phân tích.

Về phần mình, KTS. Phạm Xuân Thành nêu quan điểm: “Kiến trúc đô thị Đà Nẵng đang có bước tiến mạnh mẽ với định hướng bền vững và hiện đại. Tuy vậy, vẫn cần sự quản lý chặt chẽ của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương trong việc thẩm định, cấp phép đối với dự án bất động sản mới để đảm bảo phát triển hài hòa, không phá vỡ cân bằng kiến trúc, cảnh quan tự nhiên”.