Các số liệu gần đây về xuất khẩu, sản lượng các nhà máy và thị trường việc làm cho thấy Nhật Bản đang đối mặt với suy thoái kinh tế nghiêm trọng khi nhu cầu trong nước và toàn cầu giảm sâu do đại dịch Covid-19 khiến người dân ở nhà và doanh nghiệp đóng cửa trên diện rộng.

Với GDP quý I/2020 giảm 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái, kinh tế Nhật Bản lần đầu tiên rơi vào suy thoái trong 4 năm rưỡi qua, khi trước đó đã suy giảm 7,2% trong quý IV/2019 do tăng thuế doanh thu và tác động của thương chiến Mỹ - Trung.

Chi phí tài sản cố định trong quý I của Nhật Bản tăng 1,9% so với quý trước, trong khi chi tiêu tư nhân - thành phần thường đóng góp hơn một nửa tăng trưởng của Nhật Bản - giảm nhẹ 0,8% trong quý I nhờ nhu cầu các mặt hàng thiết yếu hàng ngày tăng cao đã bù đắp lại mức giảm sâu của các dịch vụ.

Trong khi đó, xuất khẩu ròng trong quý I/2020 của Nhật Bản giảm 0,2 điểm phần trăm do nhu cầu toàn cầu giảm sâu vì đại dịch.

Các nhà phân tích dự báo nền kinh tế Nhật Bản trong quý II/2020 sẽ suy giảm tới 20% so với cùng kỳ năm trước do Thủ tướng Shinzo Abe tuyên bố tình trạng khẩn cấp và yêu cầu công dân ở nhà và các doanh nghiệp đóng cửa để ngăn chặn virus Covid-19 lây lan.

Dù chính phủ Nhật Bản đã gỡ bỏ tình trạng khẩn cấp vào cuối tháng 5, nhưng nền kinh tế này được dự báo sẽ chỉ phục hồi ở mức vừa phải trong những tháng tới do đại dịch vẫn hoành hành trên toàn cầu khiến nhu cầu hàng hóa và hợp tác kinh tế của các nước vẫn “ngủ đông”.

Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Yasutoshi Nishimura cho biết Nhật Bản sẽ tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp đang gặp khó khăn vì dịch Covid-19, nhưng cũng sẽ yêu cầu Ngân hàng Trung ương tránh đẩy lãi suất lún sâu vào vùng âm khi áp dụng các biện pháp hỗ trợ kinh tế.

Ngân hàng Trung ương đã nới lỏng chính sách tiền tệ trong 2 tháng liên tiếp kể từ tháng 4, trong nỗ lực cùng chính phủ giảm bớt thiệt hại do cú sốc Covid-19. Chính phủ Nhật Bản cũng đã đề ra 2 gói kích thích kinh tế “khủng” với tổng giá trị lên tới 2.200 tỷ USD.

“Dù Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đưa ra mức hỗ trợ đáng kể đối với doanh nghiệp và người lao động, nhưng GDP nước này sẽ không thể sớm hồi phục như trước dịch. Chúng tôi cho rằng nền kinh tế Nhật Bản sẽ suy giảm 6,5% trong năm 2020”, chuyên gia kinh tế Tom Learmouth của Công ty tư vấn và nghiên cứu kinh tế Capital Economics (Anh) nhận định.