GDP năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022

Năm 2021, GDP tính theo giá so sánh (mới được công bố trên Niên giám Thống kê 2021) đạt 5,134 triệu tỷ đồng, tăng 2,58% so với năm trước. Đây là năm thứ 2 liên tiếp, kinh tế tăng trưởng rất thấp trong nhiều năm qua.

Từ báo cáo kinh tế - xã hội 6 tháng 2022 của Tổng cục Thống kê về GDP 6 tháng đầu năm 2022, có thể suy ra, GDP 6 tháng đầu năm 2021 đạt 2,445 triệu tỷ đồng. Cũng từ đó, tính ra GDP 6 tháng cuối năm 2021 đạt 2,689 triệu tỷ đồng, giảm 0,1% so với cùng kỳ; trong đó, quý III giảm rất sâu (-6,02%), dù quý IV có tăng khá (5,22%), nhưng tính chung 6 tháng vẫn còn giảm. Nguyên nhân quy mô và tốc độ tăng thấp do đại dịch Covid-19 xảy ra trong năm 2020, bùng phát trong năm 2021.

Điều cần chú ý, năm 2020 là năm cuối của Kế hoạch 5 năm (2016-2020) và của Chiến lược 10 năm (2011-2020); năm 2021 là năm đầu tiên của Kế hoạch 5 năm với tốc độ tăng bình quân năm là 6,5-7%, của Chiến lược 10 năm với tốc độ tăng bình quân năm là 7%. Với gốc so sánh thấp như trên, mục tiêu tăng GDP trong năm 2022 phải đạt 6-6,5%, cao gấp đôi tốc độ tăng tương ứng của 2 năm trước.

Trong 6 tháng đầu năm 2022, GDP ước đạt 2,602 triệu tỷ đồng, tăng 6,42%, trong đó quý I ước đạt 1,256 triệu tỷ đồng, tăng 5,05%, quý II ước đạt 1,347 triệu tỷ đồng, tăng 7,72%. Đó là những mức tăng khá cao, thể hiện đà tăng cao lên của GDP. Nguyên nhân chủ yếu là do chuyển chiến lược phòng chống đại dịch Covid-19 sang trạng thái mới.

Kỳ vọng GDP năm 2022

Quý III năm nay, nếu quy mô GDP đạt như quý II (1,347 triệu tỷ đồng), thì tốc độ tăng của quý III/2022 sẽ đạt khoảng 11% - mức tăng cao chưa từng có trong nhiều năm qua. Nếu nhìn vào tốc độ tăng, thì dễ nhầm là quá nóng, nhưng nếu so với số gốc so sánh 2021 giảm sâu, thì kỳ vọng này là có tính khả thi.

Từ kết quả 6 tháng đã công bố và dự báo quý III như trên, có thể kỳ vọng GDP 9 tháng năm 2022 đạt 3,934 triệu tỷ đồng, tăng gần 7,9% so với cùng kỳ năm trước.

Kỳ vọng GDP quý IV/2022 có tốc độ tăng bằng với tốc độ tăng của 6 tháng đầu năm, thì quy mô tuyệt đối sẽ đạt khoảng 1,567 triệu tỷ đồng. Theo đó, quy mô GDP 6 tháng cuối năm 2022 sẽ đạt 2,914 triệu tỷ đồng, tăng 8,4%, ngược chiều so với tốc độ giảm tương ứng (-0,1%) của cùng kỳ năm trước và là tốc độ tăng cao hiếm thấy.

Kỳ vọng GDP cả năm 2022 đạt 5,501 triệu tỷ đồng, tăng 7,82% so với năm trước. Đây sẽ là tốc độ tăng cao nhất từ năm 1998 đến nay.

Những vấn đề đặt ra

Tốc độ tăng cao, nhưng quy mô tuyệt đối không lớn hơn nhiều so với trước đại dịch. Do chỉ nhìn vào tốc độ tăng (số tương đối), trong không ít người đã xuất hiện tư tưởng chủ quan, thỏa mãn với kết quả đã đạt được. Tư duy này ít nhiều ảnh hưởng tới các giải pháp khắc phục hạn chế, lưỡng lự với các giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế.

Một vấn đề khác là các yếu tố của tăng trưởng vẫn còn bất cập, thậm chí có những yếu tố tăng chậm lại.

Vốn đầu tư phát triển toàn xã hội/GDP vẫn ở mức dưới 30%. Vốn đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước thực hiện 7 tháng so với kế hoạch năm còn thấp; một số bộ/ngành, tỉnh/thành phố còn thấp hơn và giảm so với cùng kỳ. Doanh nghiệp rời hoặc tạm rời thị trường còn nhiều. Vốn FDI đăng ký mới tiếp tục giảm.

Tổng mức bán lẻ tăng cao, nhưng tỷ lệ so với tiêu dùng cuối cùng giảm; có phần do gốc so sánh thấp và tâm lý tiết kiệm, thậm chí còn “thắt lưng, buộc bụng”.

Chi phí đầu vào cao do đơn giá tính bằng USD vẫn tăng, nếu tỷ giá VND/USD tăng, thì tính bằng VND còn tăng kép.

Tăng trưởng tín dụng cả năm đã được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ấn định ở mức 14% - cao không đáng kể so với 2 năm trước, trong khi mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay cao gấp hơn 2 lần tốc độ tăng tương ứng của 2 năm trước. Ngân sách tiếp tục bội chi, trong khi CPI được dự báo tăng cao.