Bên hành lang hội thảo “Xu hướng và giải pháp công nghệ giao thông thông minh, an toàn, kinh tế và bảo vệ môi trường”, do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức tại Hà Nội, Chuyên gia ô tô, xe máy Nguyễn Minh Đồng cho biết như vậy.

Có một số ý kiến cho rằng thị trường xe máy đã bão hòa. Quan điểm của ông thì ngược lại tại sao vậy?

Nước ta hiện có khoảng 45 triệu xe máy, chứng minh sự tiện ích của xe gắn máy. Tuy nhiên, việc xe máy góp phần gây ra ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường chủ yếu là vì con người: Ý thức tham gia giao thông như chen lấn, không tôn trọng luật giao thông của không ít người. Ở châu Âu hay Nhật, Mỹ, người tham gia giao thông tuân thủ luật giao thông rất tốt.

Còn ô nhiễm môi trường là vì nước ta chưa có những quy định về khí thải chặt chẽ, tiên tiến như châu Âu, Nhật...  xe động cơ xăng, dầu ở đâu cũng có khí thải, nhưng họ áp dụng kỹ thuật xử lý khí thải nên môi trường ít ô nhiễm hơn hàng chục lần.

Các kết quả nghiên cứu gần đây và điều kiện thực tế như nhiều ngõ, hẻm… ở Việt Nam, xe máy vẫn rất cần thiết và sẽ còn tăng cao ở cả đô thị và nông thôn.

Lý do gì khiến ông khuyên mỗi gia đình ở Việt Nam nên có một xe máy điện?

Vì sử dụng xe máy điện là xu hướng tất yếu. Quan trọng hơn, dùng xe máy điện trước tiên là để gìn giữ môi trường, bảo vệ sức khỏe cho mỗi gia đình và cộng đồng. Cứ mỗi lần về Việt Nam và ra đường là tôi lại gặp vấn đề về hô hấp. Ở Viêt Nam có hơn 20 triệu xe máy tiêu chuẩn khí thải lạc hậu (EURO 0, EURO 1) gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Mỗi gia đình đang để 2 xe máy chạy xăng trong nhà. Đêm thì hít thở mùi xăng BENZOL (xe máy ở Việt Nam không có hệ thống hút hơi xăng), ngày thì đủ thứ ô nhiễm do xe máy, nhà máy… gây ra.

Trong khi đó xe máy điện hay ô tô điện là phương tiện sạch nhất cho những thập niên tới. Chính vì vậy, xe máy điện sẽ ngày càng được nhiều người sử dụng để bảo vệ sức khỏe của mình, của gia đình và của xã hội.

Và để bảo vệ túi tiền của mình?

Đúng. Lợi ích dễ nhận thấy nhất của xe máy điện so với xa máy chạy xăng là hiệu quả kinh tế.

Xe máy điện chạy 100 km chỉ tương đương 1 - 1,5 lit xăng, tính ra tiền là 25.000 - 30.000 đồng. Tôi đang chờ xe máy điện VinFast chính thức lăn bánh để test, tính xem loại xe này mang lại hiệu quả kinh tế lớn đến mức nào so với xe chạy xăng.

Cũng tại hội thảo này, VinFast cũng đã đưa ra tính toán về hiệu quả kinh tế rất triển vọng. Chẳng hạn, so sánh về giá bán và chi phí sử dụng của một chiếc xe ga sử dụng động cơ chạy xăng và một xe máy điện thông minh VinFast Klara sử dụng pin lithium sau 5 năm, xe máy điện thông minh tiết kiệm tới 51%. Tính riêng về phần chi phí nhiên liệu, nếu như xe ga chạy xăng tiêu tốn khoảng 30 - 35 triệu đồng (tiền xăng) thì chi phí cho chiếc Klara chỉ vào khoảng 1,3 triệu đồng (tiền điện). Chi phí này được tạm tính theo giá xăng, giá điện niêm yết hiện hành trên thị trường, với quãng đường sử dụng trung bình 1 ngày của người dân thành phố (khoảng 30 km)...

Ngay cả với ô tô điện cũng vậy, có một công thức khá phổ biến của dân ô tô là nếu như bình quân xe chạy xăng tiêu tốn 10 lít xăng/100 km đường đô thị thì thông thường xe ô tô điện chỉ tiêu tốn (quy đổi) từ 2,0 đến 3 lít xăng/100 km. Với phép tính đơn giản ấy, mỗi người dùng ô tô điện đã tiết kiệm được cả trăm nghìn đồng cho mỗi 100 km.

Là chuyên gia công nghệ ô tô, xe máy, ông nhận xét gì khi quan sát xe máy điện VinFast?

Tôi thấy ‘lứa F1’ xe máy điện VinFast đã được trang bị một số tính năng thông minh, kết nối với smartphone để kiểm soát pin, hành trình, khóa mở xe… Xe máy điện thông minh là bước ngoặt trong ngành sản xuất xe máy ở Việt Nam và bắt kịp ngay xu hướng phát triển công nghệ để kết nối, hình thành hệ thống giao thông thông minh, đô thị thông minh ở Việt Nam. Với sự khởi đầu này, tôi tin sẽ còn có nhiều công nghệ thông minh khác sẽ được tích hợp ở các ‘lứa’ xe máy điện sau này của VinFast, như hệ thống an toàn ABS (hỗ trợ chống bó cứng phanh)…

Nhìn xe VinFast trưng bày, tôi cũng ấn tượng với việc xe này sử dụng chọn công nghệ, kỹ thuật châu Âu cùng một số thiết bị, công nghệ khác của Nhật Bản và Hàn Quốc. Xe máy điện VinFast cho thấy Vingroup dường như muốn tập trung vào chất lượng xe, cho sự yên tâm, tin tưởng của khách hàng.

Với Việt Nam nói chung và Vingroup nói riêng, từ nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh đến tiêu dùng, yếu tố con người vẫn là quan trọng nhất. Trong thời đại công nghệ này, chúng ta có thể nhanh chóng mua công nghệ nhưng đào tạo ra những người nghiên cứu, phát minh công nghệ mới thì cần có lộ trình thời gian và chiến lược hợp lý. Tôi cho rằng việc Vingroup mua công nghệ rồi phát triển, "may đo" xe VinFast theo nhu cầu, thị hiếu của khách hàng như hiện nay là cách làm thông minh và phù hợp.

Họ cũng đang đầu tư lớn cho nghiên cứu, phát triển công nghệ. Đây là cách làm bài bản, hợp thời. Chính vì vậy, tôi ủng hộ, cổ vũ xe điện VinFast và kỳ vọng đây là phương tiện quen thuộc trong 24 triệu gia đình Việt Nam. Tôi tin là khoảng 10 năm nữa, xe máy điện sẽ chiếm 50%, thậm chí là cao hơn nữa trong tổng số xe máy ở Việt Nam.