Những tưởng sau vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Iran vào căn cứ quân đội Mỹ tại Iraq rạng sáng 8/1, Tổng thống Donald Trump vốn có tiếng bốc đồng sẽ có hành động quân sự đáp trả lại, nhưng biện pháp mà ông Trump đưa ra là mạnh tay với các lệnh trừng phạt Iran.

Xem ra cả ông Trump lẫn các quan chức Iran đều muốn tháo ngòi nổ xung đột giữa hai bên, sau khi Mỹ tiến hành không kích bằng máy bay không người lái và triệt hạ thiếu tướng Qasem Soleimani quyền lực của quân đội Iran tại trên đất Iraq hôm 3/1 còn Iran “đáp lễ” bằng màn trút tên lửa đạn đạo 5 ngày sau đó.

Hành động trả đũa quân sự Mỹ - Iran diễn ra sau nhiều tháng căng thẳng hai bên leo thang khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với các siêu cường làm dấy lên lo ngại rằng Trung Đông đứng trước ngưỡng cửa cuộc chiến mới.

Tuy nhiên, hai bên cho thấy những dấu hiệu “hạ nhiệt”, còn lãnh đạo các nước kêu gọi hai bên kiềm chế. Tại Iraq, phiến quân hồi giáo Shi’ite vốn phản kháng trước sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Iraq, nay trở nên “điềm tĩnh” hơn.

“Thực tế là chúng ta có vũ khí và quân đội hùng mạnh, nhưng không có nghĩa chúng ta phải dùng đến. Chúng ta không muốn sử dụng đến những thứ đó”, ông Trump khẳng định sau thông tin vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Iran không gây thương vong và tổn thất lớn.

Người đứng đầu Nhà Trắng cho rằng Iran “có vẻ đang chùng bước và điều này tốt cho các bên đang quan ngại”. Tổng thống Trump khẳng định Mỹ sẽ áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt đối với Iran, ngoài các biện pháp chặn đường xuất khẩu dầu mỏ và gây thiệt hại kinh tế nước này.

Ông Trump - người được dự báo nhiều khả năng sẽ tiếp tục làm ông chủ Nhà Trắng nhiệm kỳ tới - lên tiếng chỉ trích những người tiền nhiệm đã lôi nước Mỹ vào cuộc chiến khu vực không cần thiết. Tuy nhiên, ông không đề cập cụ thể đến các đòn trừng phạt mới lên Iran.

Tuyên bố của ông Trump diễn ra vài giờ sau khi Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cho biết vụ tấn công bằng tên lửa của Iran đã kết thúc và để đáp trả lại việc Mỹ tiêu diệt thiếu tướng Qassem Soleimani - vị tướng lĩnh có nhiều công xây dựng lực lượng vũ trang ở nước ngoài.

Ngoại trưởng Zarif đăng tải trên Twitter rằng Iran không đẩy tình thế căng thẳng leo thang hay chiến tranh, nhưng luôn phòng vệ trước bất kỳ cuộc tấn công nào.

Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei gọi cuộc tấn công bằng tên lửa vừa qua là “cái tát vào mặt Mỹ”, đồng thời khẳng định Iran vẫn kiên định xua đuổi quân đội Mỹ ra khỏi khu vực Trung Đông. Đáp lại, Washington cho rằng động thái trên chẳng khác nào Tehran xúi giục các đồng mình ngừng triển khai các hành động mới đối với quân đội Mỹ.