UBND tỉnh Quảng Trị vừa có tờ trình số 73/TTr – UBND gửi Thủ tướng Chính phủ về việc giao cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để triển khai tuyến đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo theo hình thức PPP.

Cụ thể, UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị Thủ tướng xem xét, giao cho địa phương này là Cơ quan nhà nước có thẩm quyền để triển khai thực hiện Dự án đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo theo quy định tại Khoản 3, Điều 5, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP) và tổ chức lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án theo quy định tại Khoản 1, Điều 13, Luật PPP.

Tuyến đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo có chiều dài tuyến khoảng 70km, theo tiêu chuẩn đường cao tốc 4 làn xe, bề rộng nền đường 17m, tổng mức đầu tư dự kiến là 7.700 tỷ, trong đó vốn nhà nước từ ngân sách Trung ương theo tính toán sơ bộ dưới 50% tổng mức đầu tư; thời gian hoàn vốn 19 năm. 

Theo UBND tỉnh Quảng Trị, hiện nay các trục giao thông dọc của quốc gia như Quốc lộ 1 đã hoàn thành đầu tư nâng cấp với quy mô 4 làn xe. Hệ thống đường bộ cao tốc phấn đấu đến năm 2030 cả nước có khoảng 5.000km đưa vào khai thác, trong đó đến năm 2025 hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Tuy nhiên việc cả nước vẫn chưa có tuyến đường bộ cao tốc kết nối theo hướng Đông – Tây đã gây mất cân đối trong đầu tư để phát huy thế mạnh về vị trí địa lý nhằm khai thác có hiệu quả khai thác các nguồn hàng hoá bổ trợ cho nhau. 

Trên địa bàn tỉnh Quảng Trị hiện chỉ có tuyến Quốc lộ 9 với chiều dài 83 km kết nối thành phố Đông Hà và cửa khẩu quốc tế Lao Bảo. Tuyến đường được nâng cấp vào năm 2006, quy mô đường cấp III, 2 làn xe.

Trong thời gian qua, lưu lượng phương tiện tham gia giao thông trên Quốc lộ 9 tăng cao, đặc biệt là các xe container vận chuyển hàng hóa sang Lào và ngược lại. Năm 2020, trong điều kiện dịch bệnh và thiên tai diễn biến phức tạp nhưng kim ngạch xuất nhập khẩu qua 2 cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và La Lay vẫn tăng và đạt 379 triệu USD, thông quan 151.600 lượt phương tiện vận tải xuất nhập cảnh (trên 90% là phương tiện chở hàng hóa), tương ứng với 1,28 triệu tấn hàng hóa và 17.262 lô hàng quá cảnh qua cửa khẩu Lao Bảo có trị giá trên 8,9 tỷ USD với trọng lượng 1,5 triệu tấn.

Mặt khác, tuyến Quốc lộ 9 đoạn từ Cam Lộ lên đến cửa khẩu quốc tế Lao Bảo là tuyến đường độc đạo, duy nhất kết nối trung tâm thành phố Đông Hà với các huyện miền núi Đakrông, Hướng Hóa và 2 cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, La Lay. Khi thiên tai, bão lũ xảy ra, đặc biệt là mùa mưa lũ năm 2020, Quốc lộ 9 đi qua khu vực huyện Đakrông và huyện Hướng Hóa bị sạt mái ta luy dương và xói lỡ ta luy âm; nhiều cầu, cống bị ngập nước gây chia cắt, cô lập, ách tắc giao thông toàn bộ khu vực phía Tây tỉnh Quảng Trị. 

Vì vậy, UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng việc nghiên cứu đầu tư xây dựng và hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo trong giai đoạn 2026 - 2030 là rất cấp thiết; đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu, hàng quá cảnh; kết nối các trục dọc quốc gia với cửa khẩu quốc tế và cảng biển khu vực; đặc biệt phá vỡ thế độc đạo của tuyến Quốc lộ 9 để phục vụ công tác cứu hộ, cứu nạn khi xảy ra thiên tai, bão lũ và thực hiện nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng - an ninh.