Quận Hoàn Kiếm là đơn vị hành chính cấp huyện duy nhất của thành phố Hà Nội thuộc diện phải sáp nhập giai đoạn 2023-2025, theo tiêu chí tại Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ngoài tiêu chí dân số, diện tích tự nhiên, việc sắp xếp lại Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) còn phải xem xét yếu tố văn hóa, lịch sử.

Thông tin trên được ông Nguyễn Hữu Thành, Phó vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) trao đổi bên lề Hội thảo góp ý sửa đổi Luật Thủ đô, sáng 1/8.

Hiện Hà Nội có 30 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 17 huyện, 12 quận, 1 thị xã và 579 đơn vị hành chính cấp xã 383 xã, 175 phường, 21 thị trấn.

Vào cuối tháng 7/2023, làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng đã đề cập đến thông tin Quận Hoàn Kiếm và 176 xã, phường thuộc diện sắp xếp lại trong giai đoạn 2023 - 2030, khi đối chiếu với tiêu chí tại Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15.

Theo ông Nguyễn Hữu Thành, tiêu chí để sắp xếp địa giới hành chính được nêu tại Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành.

Theo đó, đến năm 2025, các tỉnh, thành cần hoàn thành sắp xếp huyện, xã có đồng thời hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; đơn vị cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã mới đây thông tin, quận Hoàn Kiếm là đơn vị hành chính cấp huyện duy nhất của thành phố thuộc diện phải sáp nhập giai đoạn 2023-2025.

Theo quy định, quận phải có diện tích tối thiểu 35 km2, dân số 150.000 người, quận Hoàn Kiếm đủ tiêu chuẩn về dân số nhưng chỉ đạt 15% về diện tích.

Nhưng, theo Phó Phó vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, thì ngoài tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên còn có yếu tố đặc thù. Ví dụ, có địa giới đơn vị hành chính ổn định từ năm 1945; có yếu tố liên quan đến văn hóa, lịch sử truyền thống, dân tộc… các yếu tố này đều cần được nghiên cứu, xem xét khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Hiện nay Quận Hoàn Kiếm mới đánh giá theo tiêu chí dân số, diện tích tự nhiên. Ngoài ra còn yếu tố đặc thù, được nêu cụ thể trong Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, gồm: điều kiện giao thông, vị trí địa lý, truyền thống lịch sử… Các yếu tố này sẽ là căn cứ để quyết định có sáp nhập hay không, ông Thành nói rõ hơn.

Vẫn theo ông Thành, thông tin được Chủ tịch Trần Sỹ Thanh đưa ra về việc Quận Hoàn Kiếm và 176 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 chỉ là số liệu rà soát, chưa phải phương án cụ thể. Theo quy trình, Hà Nội phải xây dựng phương án tổng thể. Khi phương án tổng thể được phê duyệt thì tiếp tục làm phương án cụ thể. Hà Nội mới báo cáo về số liệu rà soát chứ chưa quyết định, ông Thành trao đổi.

Bên cạnh Hoàn Kiếm không đạt tiêu chí về diện tích tự nhiên thì còn một số quận khác ở vị trí trung tâm cũng không đạt tiêu chí này, nhưng lại không thuộc diện điều chỉnh địa giới hành chính.

Việc này được ông Thành lý giải,  sắp xếp các quận này phải căn cứ đồng thời 2 yếu tố là quy mô dân số và diện tích tự nhiên cùng dưới 70% so với quy định; không phải chỉ căn cứ vào 1 tiêu chí.

Theo đó, về tiêu chí diện tích tự nhiên, nếu một quận có diện tích đạt dưới 20% thì dân số phải đạt trên 200%, đó là chưa tính đến yếu tố lịch sử…