Không ít doanh nghiệp xuất khẩu cũng khổ vì tỷ giá USD tăng

Tỷ giá tăng thì đối tượng hưởng lợi thuộc về những ngành xuất khẩu như thủy sản, dệt may, dầu khí, cao su, công nghệ... Tuy nhiên, bên cạnh những doanh nghiệp được hưởng lợi, thì không ít đơn vị lại lo lắng khi tỷ giá USD tăng, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu dùng nguyên liệu nhập khẩu. Khoản lợi từ việc xuất khẩu sản phẩm khó có thể bù nổi khoản thiệt hại từ việc tăng giá của nguyên liệu đầu vào. Giá hàng hóa sẽ bị đội lên cao khi chi phí đầu vào tăng do tỷ giá tăng. Khi giá hàng tăng, số lượng đơn hàng xuất khẩu của doanh nghiệp sẽ giảm, do bị đối tác từ chối vì giá cao.

Tỷ giá tăng thời gian qua được cho là do USD lên giá trên toàn cầu sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, cùng với tâm lý khi thị trường chứng khoán trong nước có một số phiên giảm điểm mạnh.

Trước biến động của tỷ giá thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã nhanh chóng phát đi thông điệp rằng, USD tăng chủ yếu do yếu tố tâm lý, đồng thời khẳng định, cơ quan này sẵn sàng bán USD để can thiệp. Dự trữ ngoại hối tăng kỷ lục và hiện đạt trên 65 tỷ USD. Tỷ giá theo đó bớt tăng nóng và duy trì ổn định, song vẫn chưa thể hạ nhiệt hẳn kể từ khi vượt qua ngưỡng 23.000 VND/USD.

Cẩn trọng khi dùng vốn vay bằng ngoại tệ

Các nhà phân tích tài chính cho rằng, tỷ giá tăng vào cuối năm là mang tính chu kỳ, khi việc thanh toán cho đối tác nước ngoài đến hạn. Điều này doanh nghiệp đã biết và nên chủ động để phòng rủi ro, như ứng dụng nghiệp vụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá thông qua việc mua ngoại tệ theo hợp đồng tương lai. Để phòng biến động của tỷ giá nếu có vào cuối năm, thì từ giữa năm, các doanh nghiệp nên bắt đầu mua ngoại tệ theo hợp đồng tương lai.

Theo một khảo sát toàn cầu do Ngân hàng HSBC và FT Remark thực hiện mới đây với 200 giám đốc tài chính và gần 300 chuyên viên quản lý nguồn vốn, phần lớn giám đốc tài chính của các doanh nghiệp lớn cho rằng, họ phải đối mặt với lợi nhuận giảm trong 2 năm vừa qua do ảnh hưởng từ các rủi ro có thể tránh được liên quan đến phòng ngừa và kiểm soát rủi ro khi tỷ giá biến động. Đồng thời, hơn một nửa số giám đốc tài chính tham gia khảo sát tin rằng, biến động tỷ giá là loại rủi ro mà doanh nghiệp họ ít có sự chuẩn bị để đối phó nhất.

Những lo ngại trên phản ánh mức độ biến động ngày càng tăng của các loại tiền tệ trong bối cảnh bất ổn về địa chính trị và kinh tế vĩ mô. 60% số giám đốc tài chính được hỏi cho rằng, lợi nhuận của họ bị ảnh hưởng khi môi trường lãi suất thay đổi tại nhiều quốc gia. Trong đó, 70% giám đốc tài chính tại châu Mỹ cho biết, doanh nghiệp của họ bị ảnh hưởng khi lãi suất tăng.

“Với việc mua ngoại tệ theo hợp đồng tương lai, doanh nghiệp có thể phải chịu giá cao hơn giá hiện tại, nhưng lại đảm bảo được sự ổn định của tỷ giá dựa trên kế hoạch tài chính của mình. Nghĩa là, tỷ giá vào tháng 12 có tăng cao, song họ vẫn chỉ trả với mức giá đã thỏa thuận mua từ trước”, một chuyên gia tài chính cho hay.

Theo các chuyên gia tài chính, doanh nghiệp nên quen dần với việc mua ngoại tệ theo hợp đồng tương lai để tránh rủi ro và hoạch định được bài toán rủi ro trong kinh doanh. Còn với người dân, nếu có nhu cầu cho con đi du học, đi khám chữa bệnh ở nước ngoài trong ngắn hạn… thì tạm thời giữ ngoại tệ.

Chuyên gia tài chính Huỳnh Trung Minh cho rằng, việc USD tăng giá đã và đang  ảnh hưởng tới các thị trường mới nổi. Tiền Việt Nam không phải là ngoại lệ khi chịu áp lực của việc các đồng tiền trong khu vực mất giá, song tác động này chưa phải là nhiều.

Hiện tại, NHNN đang theo sát những diễn biến của thị trường và sẵn sàng can thiệp khi cần thiết, do đó, khả năng biến động mạnh của tỷ giá thời gian tới là khó. Ngoài ra, ở khía cạnh nguồn cung, việc thoái vốn nhà nước tại các tổng công ty nhà nước cũng tạo được nguồn cung USD tương đối lớn, giúp cân đối cung - cầu trên thị trường.