Bộ Tài chính vừa lấy ý kiến dự thảo Nghị định về lệ phí môn bài. Theo bản dự thảo này, thuế môn bài - một loại thuế trực thu, định ngạch đánh vào giấy phép đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp cũng như hộ kinh doanh - sẽ được đổi tên là "lệ phí môn bài". Trước đó, chính cơ quan này từng đề xuất Chính phủ loại bỏ thu thuế môn bài để hỗ trợ cho doanh nghiệp.

So với quy định hiện hành (từ năm 2002), lệ phí môn bài với doanh nghiệp đều được đề xuất tăng, cao nhất gấp ba lần, tùy theo quy mô vốn.

Theo đó, từ năm 2017, mỗi doanh nghiệp phải nộp lệ phí môn bài 3 triệu đồng một năm (nếu vốn điều lệ dưới 10 tỷ đồng); 5 triệu đồng (vốn từ 10-100 tỷ đồng) và 10 triệu đồng nếu vốn trên 100 tỷ đồng. Riêng các chi nhánh, cửa hàng trực thuộc doanh nghiệp có mức phí môn bài là 2 triệu đồng. Quy định hiện hành, thuế môn bài được phân loại theo 3 mức, từ 1 triệu đến 3 triệu đồng.

Với các hộ gia đình và kinh doanh, lệ phí môn bài cũng thay đổi so với trước đây khi không chia thành 6 mức. Thay vào đó, hộ gia đình, nhóm cá nhân có doanh thu từ 100 đến 300 triệu đồng nộp phí 300.000 đồng. Mức phí là một triệu đồng với hộ gia đình có doanh thu trên 300 triệu đồng.

Những bất cập về thuế môn bài là lý do khiến Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ sửa đổi Nghị định. Về bản chất, đây là một khoản lệ phí, nhằm kiểm kê kiểm soát số lượng cơ sở có hoạt động kinh doanh trong năm. Tuy nhiên, việc thu môn bài khu vực hộ kinh doanh gồm 6 mức, lại tùy thuộc thu nhập trung bình tháng, gây nhiều khó khăn cho cả người nộp thuế, cơ quan thuế trong việc xác định mức nộp dẫn đến bỏ sót thuế, không phát huy được hết chức năng kiểm đếm số lượng cơ sở kinh doanh.

Bên cạnh đó, mức môn bài hiện hành xây dựng căn cứ theo mức lương tối thiểu năm 2002 là 290.000 đồng một tháng trong khi từ ngày 1/5, lương tối thiểu đã lên mức 1,21 triệu đồng). Do đó, việc xác định bậc thuế môn bài hiện nay được đánh giá là không phù hợp với sự thay đổi của tiền lương.