Trong văn bản ban hành cuối tuần qua về tăng cường công tác an toàn kho quỹ, giao dịch tiền mặt đảm bảo an toàn tài sản nơi giao dịch, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã yêu cầu lãnh đạo các ngân hàng thường xuyên rà soát các quy trình nội bộ liên quan đến công tác kho quỹ, quán triệt các biện pháp phòng ngừa tội phạm trong ngành ngân hàng, nâng cao ý thức cảnh giác, đạo đức nghề nghiệp…

Cảnh báo của NHNN được đưa ra khi từ đầu năm đến nay, đã có 3 vụ việc mất tiền trong tài khoản, trong đó chỉ riêng vụ khách hàng Ngân hàng NCB bốc hơi 9 tỷ đồng. Mới đây nhất, 9 khách hàng của Agribank Cam Đường (Lào Cai) do tin lời một cá nhân về lãi suất cao, đã đưa tiền cho đối tượng này đi gửi và bị chiếm đoạt hàng tỷ đồng.

Việc ngân hàng bị trộm “khoắng” tiền trong tài khoản không phải hiếm, từng xảy ra tại nhiều nước trên thế giới. Song với những vụ việc vừa xảy ra ở trong nước, ngoài lỗ hổng về bảo mật, về đạo đức của nhân viên ngân hàng, còn cho thấy sự ngây thơ quá mức của người gửi tiền. Chính sự thiếu chuyên nghiệp của cả hai phía đã dẫn đến những vụ việc không đáng có.

Với nhiều trường hợp, khách hàng mất tiền trong thẻ ATM, phần lớn là do lỗi bảo mật. Lỗ hổng an ninh là cơ hội để tội phạm công nghệ cao, vốn ngày càng tinh vi, càng có điều kiện ra tay. Hơn thế, sự lơ là khi thực hiện nghĩa vụ bảo mật của khách hàng cũng là nguyên nhân quan trọng dẫn tới tình trạng trên,

Để bảo vệ minh, trước hêt, người gửi tiền không được tiết lộ thông tin thẻ, không đặt mật khẩu dễ đoán, phải thường xuyên thay đổi mật khẩu. Khi rút tiền tại ATM, cần cẩn thận quan sát dấu hiệu bất thường và che chắn mật khẩu. Sau nữa, khi giao dịch trực tuyến, cần cài đặt phần mềm chống vi rus trên máy tính, điện thoại và dùng trình duyệt web được bảo mật cao. Không bấm vào các đường link không rõ ràng, các email lạ… Ngoài ra, khách hàng phải kiểm tra số dư tài khoản tiền gửi định kỳ (nên đăng ký tin nhắn thông báo về thay đổi số dư); nếu nghi ngờ thì phải đề nghị ngân hàng sớm xem xét, có biện pháp giải quyết…

Thực tế, khách hàng cũng phải gánh một phần trách nhiệm khi để xảy ra vụ việc lớn. Trong đó, tâm lý tham lãi suất cao, ký khống giấy tờ, thậm chí mang tiền cho người khác đi gửi (như vụ 9 khách hàng của Agribank Cam Đường, Lào Cai)… không khác nào đưa chìa khóa cho kẻ gian vào trộm nhà. Để giảm bớt rủi ro, khi giao dịch tại ngân hàng, khách hàng phải nằm lòng quy tắc trực tiếp giao dịch tại quầy và không được ký khống bất kỳ giấy tờ nào. Việc ký khống, không giao dịch tại quầy là vô cùng nguy hiểm nếu gặp nhân viên hoặc lãnh đạo ngân hàng có ý đồ lừa đảo, chiếm đoạt.

Về phần mình, bản thân các ngân hàng cũng phải siết chặt quy trình, nâng cao ý thức, trình độ của nhân viên, bởi một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khách hàng mất tiền thời gian qua là do nhân viên ngân hàng làm sai quy trình, hoặc lợi dụng chức vụ, lợi dụng sự dễ dãi của khách hàng, dụ khách hàng ký khống để lừa đảo, chiếm đoạt. Trường hợp khách hàng mất hàng chục tỷ đồng xảy ra ở ngay cả những ngân hàng tên tuổi đều xuất phát từ nguyên nhân này.

Bên cạnh việc đầu tư, tăng cường bảo mật, các ngân hàng còn phải chú trọng tới công tác chăm sóc khách hàng. Có thể thấy, phần lớn các vụ mất tiền gây ồn ã trong thời gian qua chủ yếu do ngân hàng đẩy trách nhiệm về phía khách hàng hoặc dây dưa, chậm giải quyết khiếu nại của khách.

Như vậy, một khi ngân hàng và khách hàng nâng cao được ý thức trách nhiệm, cơ quản quản lý siết chặt an ninh hệ thống, chắc chắn số vụ tiền trong tài khoản tự nhiên bốc hơi trong tài khoản cùng những ồn ã liên quan tới vụ việc trên sẽ giảm, thị trường tài chính - tiền tệ sẽ bớt đi những lo ngại không đáng có.