Theo Thông tư 25/2013/TT-NHNN vừa được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành, kể từ ngày 20/1/2014, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước đổi không hạn chế tiền rách nát, hư hỏng trong quá trình lưu thông do nguyên nhân khách quan; tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất như giấy in bị gấp nếp làm mất hình ảnh hoặc mất màu in, lấm bẩn mực in và các lỗi khác trong khâu in, đúc.

Cụ thể, tiền giấy bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số; nhàu, nát, nhòe, bẩn, cũ; rách rời hay liền mảnh được can dán lại nhưng còn nguyên tờ tiền; tiền kim loại bị mòn, han gỉ, hư hỏng một phần hoặc toàn bộ hình ảnh, hoa văn, chữ, số và lớp mạ trên đồng tiền được NHNN đổi không hạn chế và không yêu cầu bất cứ thủ tục, giấy tờ gì.

Các loại tiền bị rách nát, hư hỏng trong quá trình bảo quản do nguyên nhân chủ quan gồm tiền giấy bị thủng lỗ, rách mất một phần; tiền được can dán; cháy hoặc biến dạng do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao; giấy in, màu sắc, đặc điểm kỹ thuật bảo an của đồng tiền bị biến đổi do tác động của hóa chất (như chất tẩy rửa, axít, chất ăn mòn...); viết, vẽ, tẩy xóa; đồng tiền bị mục hoặc biến dạng bởi các lý do khác nhưng không do hành vi hủy hoại; tiền kim loại bị cong, vênh, thay đổi định dạng, hình ảnh thiết kế do tác động của ngoại lực hoặc nhiệt độ cao; bị ăn mòn do tiếp xúc với hóa chất cũng sẽ được NHNN xem xét đổi lại cho người dân cũng được đổi không hạn chế số lượng nếu có đủ điều kiện.

Cụ thể, trường hợp tờ tiền bị cháy, thủng, rách mất một phần thì diện tích còn lại phải bằng hoặc lớn hơn 60% so với diện tích tờ tiền cùng loại; nếu được can dán thì phải có diện tích tối thiểu bằng 90% so với diện tích tờ tiền cùng loại và đảm bảo nguyên gốc, nguyên bố cục một tờ tiền (mặt trước, mặt sau; trên, dưới; bên phải, bên trái), đồng thời nhận biết được các yếu tố bảo an.

Tiền polymer bị cháy hoặc biến dạng co nhỏ lại do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, thì diện tích còn lại tối thiểu phải bằng 30% so với diện tích tờ tiền cùng loại và còn giữ nguyên bố cục một tờ tiền, đồng thời nhận biết được ít nhất hai trong các yếu tố bảo an như hình ẩn trong cửa sổ nhỏ, mực không màu phát quang, phát quang hàng số sêri, dây bảo hiểm; IRIODIN, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nếu không đủ điều kiện được đổi lại tiền, đơn vị thu đổi trả lại cho người dân và thông báo lý do.

Trường hợp các tờ tiền chưa xác định được điều kiện đổi và cần phải giám định, người dân chỉ cần nộp giấy đề nghị đổi tiền theo mẫu được ban hành tại Thông tư 25/2013/TT-NHNN cho đơn vị thu đổi. Trong thời gian 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hiện vật (tiền không bị rách nát, hưu hỏng) của người dân, đơn vị thu đổi chuyển hiện vật kèm giấy đề nghị giám định về về chi nhánh NHNN trên địa bàn hoặc Cục Phát hành và Kho quỹ để giám định.

Trong thời gian 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị giám định, chi nhánh NHNN thông báo kết quả giám định và trả hiện vật cho đơn vị đề nghị giám định.

Trường hợp không giám định được thì trong thời gian 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hiện vật và đề nghị giám định của đơn vị thu đổi hoặc đề nghị đổi tiền của người dân, chi nhành NHNN chuyển hiện vật kèm giấy đề nghị giám định về Cục Phát hành và Kho quỹ hoặc Chi cục Phát hành và Kho quỹ tại TP. HCM.

Mạnh Bôn