Việc công khai Báo cáo kiểm toán cơ bản đã được thực hiện theo quy định, tuy nhiên hiệu quả, tính lan tỏa vẫn còn hạn chế; việc tiếp cận, khai thác thông tin, kết quả kiểm toán còn chưa thực sự thuận lợi, dễ dàng đối với các đối tượng theo quy định.

Đó là nhận định được nêu tại  báo cáo thẩm tra báo cáo của Tổng Kiểm toán nhà nước (KTNN) về công tác của Kiểm toán nhà nước nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chiều 11/1.

Kiến nghị xử lý tài chính 353.733 tỷ đồng

Báo cáo công tác cả nhiệm kỳ, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc khẳng định KTNN đã thực hiện Kế hoạch kiểm toán với nhiều kết quả nổi bật, góp phần quan trọng hoàn thiện cơ chế chính sách, phòng ngừa, ngăn chặn tham nhũng, lãng phí và siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.

Trong nhiệm kỳ, KTNN kiến nghị xử lý tài chính 353.733 tỷ đồng; chuyển 20 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan Cảnh sát điều tra để điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật, 2 vụ việc đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra xử lý; cung cấp 498 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và các tài liệu liên quan cho cơ quan của Quốc hội, Ủy ban kiểm tra Trung ương, cơ quan điều tra và các cơ quan nhà nước khác có thẩm quyền; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 786 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý sai quy định hoặc không phù hợp với quy định chung của Nhà nước và thực tiễn, góp phần làm lành mạnh nền tài chính quốc gia.

Nhiệm kỳ 2016-2021, số kiến nghị về xử lý tài chính của KTNN đã được các đơn vị thực hiện là 237.578 tỷ đồng, đạt 73,6% tổng số kiến nghị; có 136/786 văn bản đã được Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của KTNN.

Báo cáo rõ địa chỉ không thực hiện kiến nghị của KTNN

 Theo đánh giá của Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách, trong nhiệm kỳ vừa qua, KTNN đã từng bước khẳng định được vị thế là cơ quan kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật và là công cụ hữu hiệu của Nhà nước trong kiểm tra, giám sátviệc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra cũng lưu ý một số vấn đề, như: chưa đảm bảo 100% báo cáo tài chính của các Bộ, cơ quan Trung ương, và Báo cáo quyết toán các địa phương được kiểm toán thường xuyên hàng năm theo yêu cầu của Luật Ngân sách Nhà nước (NSNN). KTNN cần tiếp tục nghiên cứu đổi mới phương pháp kiểm toán và tổ chức kiểm toán để cung cấp thông tin phục vụ HĐND xem xét, phê chuẩn quyết toán hàng năm. Đồng thời nâng cao chất lượng tham gia ý kiến để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia về tài chính, ngân sách như dự toán NSNN hàng năm, các kế hoạch tài chính 5 năm, chương trình mục tiêu quốc gia,...Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải lưu ý.

Cơ quan thẩm tra cũng nêu rõ, tỷ lệ thực hiện kiến nghị về xử lý tài chính mặc dù có tăng song vẫn còn nhiều kiến nghị chưa được thực hiện (tỷ lệ thực hiện đạt 73,6%).Số lượng các kiến nghị liên quan đến hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung văn bản được thực hiện chưa nhiều (136/786 văn bản kiến nghị), thấp hơn so với tỷ lệ thực hiện của nhiệm kỳ trước.

KTNN cần báo cáo rõ hơn các khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến tỷ lệ thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN chưa cao; đề xuất giải pháp cụ thể để xử lý triệt để. Trường hợp cần thiết cần tổng hợp danh sách các đơn vị không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, kịp thời kiến nghị kiểm toán, đề xuất phương án xử lý để báo cáo UBTVQH, Quốc hội - ông Hải đề nghị.

Một lưu ý nữa từ cơ quan thẩm tra là KTNN cần đa dạng các hình thức công khai theo quy định của Luật KTNN, nhất là công khai kết quả kiểm toán các cuộc kiểm toán và công khai kết quả kiểm toán trên trang thông tin điện tử của KTNN.

Chưa nghe ai nói không đồng ý kết quả kiểm toán

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhận xét, nhiệm kỳ này KTNN đã thực hiện đúng vị trí vai trò chức năng của 1 thiết chế do Quốc hội thành lập, thực hiện kiểm toán tài chính, tài sản công.

Theo Chủ tịch, KTNN đã phối hợp với Thanh tra Chính phủ khá tốt, chủ động từ khâu lập kế hoạch. Báo cáo kiểm toán được đại biểu Quốc hội tin tưởng sử dụng số liệu, nhận định để làm cơ sở thảo luận và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Đó là điều rất mừng, Kiểm toán có một nhiệm kỳ thành công, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Điều đặc biệt là các kết luận của kiểm toán chỉ ra những sai phạm đều có hai mặt, môt mặt là làm sai cái gì và hai là cần sửa luật như thế nào cho phù hợp. Tôi cũng chưa nghe ai nói không đồng ý với kết quả kiểm toán  - Chủ tịch Quốc hội phát biểu.