Với tư cách là Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, ông có ý kiến thế nào về vấn đề liên quan tới tour du lịch 0 đồng?

Tour giá rẻ không phải là không có mặt tích cực, nhất là tăng lượng khách và giải quyết tính mùa vụ của du lịch, tạo thu nhập, doanh thu cho đơn vị, cá nhân cung cấp dịch vụ.

Thực chất, tour giá rẻ, tour 0 đồng lệ thuộc vào các công ty lữ hành, còn khi khách du lịch đến thì đều phải mua vé máy bay, ăn ở khách sạn, đi tham quan, chúng ta đã thu được khá nhiều tiền từ những khâu này.

Tôi xin đưa ra báo cáo của tỉnh Quảng Ninh. Năm 2016, Quảng Ninh đón khoảng 700.000 khách lưu trú đến Hạ Long, trong đó có gần 500.000 khách đi qua cửa khẩu đường bộ, riêng phí tham quan và lệ phí visa, Quảng Ninh đã thu được 350 tỷ đồng. Ngoài ra, không chỉ các khách sạn hạng sang (3 - 5 sao), mà ngay cả những khách sạn từ 1 - 2 sao cũng tăng được công suất sử dụng tạo ra đóng góp lớn cho địa phương. 

Vậy làm thế nào quản lý để đạt được cả 2 mục tiêu như ông vừa nói?

Chúng tôi đang tiếp tục kiến nghị sửa đối, bổ sung nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, bổ sung chế tài tăng mức xử phạt vi phạm hành chính, đối với một số hành vi tương đối nặng thậm chí phải xử lý theo luật hình sự nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự.

Chúng tôi cũng sẽ hợp tác với các cơ quan quản lý và các đối tác tại Trung Quốc để có hướng giải quyết. Giải pháp trước mắt là tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương các cấp để chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc. Tổng cục Du lịch sẽ cùng thanh tra Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tập trung vào những địa bàn là điểm nóng, cung cấp thông tin công khai, minh bạch cho khách du lịch.

Tour 0 đồng đã tồn tại khá lâu, tại sao tới nay mới đặt ra vấn đề quản lý chặt loại hình này? Quảng Ninh cũng đang xin cơ chế đặc thù, ông có thể nói rõ hơn đâu là những ưu tiên trong cơ chế này?

Quan điểm của chúng tôi rất ủng hộ việc thí điểm xây dựng và thực hiện quy chế đặc thù về quản lý khách du lịch Trung Quốc vào Việt Nam qua cửa khẩu đường bộ từ những năm trước, nhưng vướng một số văn bản luật và một số cơ quan không đồng tình nên chưa thể thực hiện được. Tuy nhiên, vừa qua, hiện tượng tour 0 đồng đã bộc lộ nhiều biến tướng thì chúng ta phải nghĩ cách quản lý.

Chúng tôi cũng đã rất ủng hộ việc Quảng Ninh có cơ chế đặc thù để quản lý khách du lịch Trung Quốc vào Quảng Ninh và một số tỉnh biên giới phía Bắc qua đường bộ. Quảng Ninh cũng đã sẵn sàng để thực hiện cơ chế này.

Dù đang trong quá trình xây dựng cơ chế, nhưng theo tôi được biết, Quảng Ninh đang yêu cầu các công ty lữ hành phải thực hiện chương trình tour trọn gói, không được cắt đoạn và nghiêm cấm việc bán đoàn, bán tour. Quảng Ninh cũng sẽ thực hiện việc đưa ra giá sàn để chống lại việc các công ty đưa ra giá cạnh tranh thiếu lành mạnh. Các công ty lữ hành muốn đưa khách tới Quảng Ninh cũng phải tham gia vào một câu lạc bộ để có thể kiểm soát việc tuân thủ. Ngoài ra, doanh nghiệp đưa khách tới Quảng Ninh phải lập chi nhánh tại Quảng Ninh và nộp thuế tại Quảng Ninh.

Như ông vừa đề cập, những tour 0 đồng này đang có nhiều biến tướng. Vậy những hệ lụy của nó ảnh hưởng thế nào tới sự phát triển ngành du lịch?

Tour 0 đồng hiện có khá nhiều hệ lụy xuất phát từ  cuộc cạnh tranh gay gắt nhằm thu hút khách. Trong khi đó, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp du lịch Việt Nam yếu, nên bị các doanh nghiệp lữ hành Trung Quốc thao túng và điều hành, thậm chí lấy tư cách cá nhân của doanh nghiệp Việt Nam để điều hành những tour này. Cùng với đó, công tác quản lý của ta còn nhiều bất cập, văn bản pháp luật chưa điều chỉnh hết hành vi tạo kẽ hở cho hoạt động này xuất hiện.

Tuy nhiên, những biến tướng không tốt xuất phát từ tình trạng bán tour, bán cả đoàn và ép khách mua hàng tại những cửa hàng mang tính chất lừa đảo, vì rất nhiều hàng hóa xuất xứ từ Trung Quốc, nhưng được quảng cáo là hàng Việt Nam bán cho khách Trung Quốc với giá cao gấp nhiều lần giá trị thực của nó. Cùng với đó là tình trạng nợ đọng tiền, thậm chí là xù nợ của doanh nghiệp du lịch Trung Quốc với những cơ sở cung ứng dịch vụ của Việt Nam.

Về phía Nhà nước, ngoài việc bị thất thu thuế, tác động của tour 0 đồng, tour giá rẻ có thể tạo cho du khách những cái nhìn lệch lạc về hình ảnh điểm đến du lịch.