Theo dữ liệu mới nhất của Tổng cục Hải Quan Trung Quốc, tiếp tục xu hướng giảm nhập khẩu trong thời gian gần đây, hiện quốc gia này chỉ ghi nhận hơn 70.000 tấn tôm đông lạnh thông quan trong tháng 5/2024, trị giá 341 triệu USD. Tổng khối lượng giảm 30% so với đầu năm, giá trị giảm 41%. Giá trung bình giảm 16% xuống còn 4,86 USD/kg.

Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu hơn 367.000 tấn tôm, trị giá 1,78 tỷ USD, giảm 11% về khối lượng và 24% về giá trị. Theo đó, năm 2024, nhập khẩu tôm Trung Quốc bắt đầu sụt giảm khi nhu cầu tiêu dùng mặt hàng này có dấu hiệu đi xuống và lãnh đạo ngành quyết định thay đổi chiến lược đẩy mạnh sản xuất tôm trong nước.

Hiện Ecuador là quốc gia duy trì là nguồn cung tôm lớn nhất của Trung Quốc trong tháng 5, với hơn 50.000 tấn, trị giá 226 triệu USD, giảm 31% về lượng và 42% về giá trị do giá trung bình giảm. Ấn Độ đứng thứ hai với hơn 12.000 tấn. Cả hai nhà cung cấp đều chứng kiến giá trị xuất khẩu tôm sang Trung Quốc sụt giảm 2 con số trong năm nay.

Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, Ấn Độ xuất khẩu hơn 54.000 tấn tôm sang Trung Quốc, tăng 15%; ngược lại Ecuador ghi nhận giảm 11%, với tổng cộng hơn 267.000 tấn tôm được thông quan.

Trong đó, giá nhập khẩu tôm trung bình từ Ấn Độ (chủ yếu là tôm bỏ đầu) giảm 11% xuống còn 5,07 USD/kg. Giá tôm Ecuador (chủ yếu tôm nguyên con) giảm 16% xuống 4,5 USD/kg.

Ngoài ra, thời gian này cũng là lần đầu tiên Trung Quốc nhập khẩu tôm từ Malaysia, Việt Nam, Argentina và Peru ghi nhận sụt giảm 2 con số cả về khối lượng và giá trị.

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tính đến 15/6, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc và Hồng Kông đạt 295 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù con số lũy kế vẫn tăng, nhưng xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc ghi nhận sự tăng trưởng giảm dần từ tháng 1 đến tháng 4; sang tháng 5, có dấu hiệu giảm nhiều.

Nguyên nhân là do, giá tôm của Việt Nam cao, khó cạnh tranh với các nguồn cung đối thủ trên thị trường này và nguồn cung nội địa của Trung Quốc. Nhất là trong bối cảnh, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc giảm tốc, người dân nước này đang thắt chặt chi tiêu.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), dự đoán từ tháng 6 - 9, tôm từ Việt Nam xuất vào Trung Quốc sẽ không tăng, thậm chí giảm vì Trung Quốc có thể sẽ tập trung tăng mua sản lượng từ Ecuador, Ấn Độ và Indonesia vì các quốc gia này bị áp thuế chống phá giá cao ở thị trường Mỹ.

Tuy nhiên, dù lợi thế tôm giá rẻ vẫn đang thuộc về Ecuador, nhưng không vì thế mà tôm Việt Nam không có cơ hội. Bởi màu sắc của con tôm Việt Nam sau khi được chế biến luôn có màu đỏ tươi, rất phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng Trung Quốc. Đây chính là điều mà tôm Ecuador khó đáp ứng được do doanh nghiệp nước này chỉ nuôi ao đất, sau khi chế biến tôm chỉ có màu đỏ nhạt.

Ngoài ra, hiện thị trường này có nhu cầu cao về tôm cỡ nhỏ, phù hợp với khả năng cung ứng của Việt Nam trong khi mặt hàng này, các quốc gia khác không cung cấp được nhiều.

“Dự kiến nhu cầu nhập khẩu tôm của Trung Quốc sẽ tăng trở lại từ cuối quý III/2024 để phục vụ giai đoạn Lễ Quốc khánh và Tết Trung thu, từ 17/9 – 7/10. Theo đó, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc có khả năng sẽ tăng trong giai đoạn này”, Vasep thông tin.