“Việt Nam kiên cường trong một thế giới suy sụp”. Nhận định của Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam Jacques Morisset có vẻ rất đúng nhất là khi nhìn vào kết quả thương mại hàng hóa của Việt Nam trong năm 2020.

Bởi bất chấp kinh tế thế giới cũng như trong nước chịu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 và sự đứt gãy thương mại toàn cầu, năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam ước tính vẫn đạt 543,9 tỷ USD, tăng 5,1% so với năm trước.

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 281,5 tỷ USD, tăng 6,5%; nhập khẩu hàng hóa đạt 262,4 tỷ USD, tăng 3,6%. Quan trọng không kém, đó là cán cân thương mại hàng hóa năm 2020 ước tính xuất siêu 19,1 tỷ USD. Đây chính là mức cao nhất trong 5 năm liên tiếp xuất siêu kể từ năm 2016.

Một kết quả rất đáng ghi nhận, thể hiện sự nỗ lực, sức dẻo dai của các doanh nghiệp Việt Nam. Mặc dù Covid-19 đã làm đứt gãy thương mại toàn cầu, thương mại hàng hóa của Việt Nam tuy có bị ảnh hưởng song vẫn đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, nhất là vào những tháng cuối năm.

Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho biết, chỉ riêng trong quý IV/2020, kim ngạch xuất khẩu ước tính đạt 78,9 tỷ USD, tăng 13,3% so với cùng kỳ năm trước và giảm 1,1% so với quý III năm nay.

Kết quả này đã đưa kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả năm ước tính đạt 281,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2019. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 78,2 tỷ USD, giảm 1,1%, chiếm 27,8% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 203,3 tỷ USD, tăng 9,7%, chiếm 72,2%.

Phân tích cụ thể hơn, Tổng cục Thống kê cho biết, trong năm 2020 có 31 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 91,9% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, có 6 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 64,3% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Trong khi đó, về nhập khẩu, chỉ trong quý IV/2020, kim ngạch nhập khẩu đạt 76,4 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước và tăng 10,7% so với quý III năm nay.

Tính chung năm 2020, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước tính đạt 262,4 tỷ USD, tăng 3,6% so với năm 2019. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 93,6 tỷ USD, giảm 10%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 168,8 tỷ USD, tăng 13%.

Trong năm 2020 có 35 mặt hàng nhập khẩu đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, chiếm 89,6% tổng kim ngạch nhập khẩu. Trong đó, có 4 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD, chiếm 49,4% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước.

Với kết quả này, ước tính năm 2020 xuất siêu 19,1 tỷ USD, trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 15,5 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 34,6 tỷ USD.

Nhận định về tình hình thương mại hàng hóa của Việt Nam trong năm 2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, năm nay, quy mô xuất, nhập khẩu giảm mạnh do nguồn cung nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất bị gián đoạn và thị trường đầu ra xuất khẩu bị thu hẹp trong bối cảnh dịch bệnh.

Tuy nhiên, việc Hiệp định EVFTA có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 đã tạo thêm dư địa cho hoạt động xuất, nhập khẩu. Bên cạnh đó, một số thị trường xuất khẩu vẫn duy trì đà tăng trưởng tốt như Trung Quốc, Mỹ.  Do đó, cả năm, thương mại hàng hóa vẫn đạt kết quả tăng trưởng tích cực.

Trong khi đó, trong năm 2020, kim ngạch xuất khẩu dịch vụ ước tính đạt 6,3 tỷ USD, giảm 68,4% so với năm 2019; kim ngạch nhập khẩu dịch vụ ước tính đạt 18,3 tỷ USD, giảm 14,5%. Nhập siêu dịch vụ năm 2020 là 12 tỷ USD, gấp gần 2 lần kim ngạch xuất khẩu dịch vụ, tăng 10,5 tỷ USD so với năm 2019.

Như vậy nếu tính cả thương mại hàng hóa và dịch vụ, thì năm nay, Việt Nam vẫn có xuất siêu. Con số là trên 7 tỷ USD.