Ngày 24/2, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Kon Tum phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với các bị can Nguyễn Cao Yến (nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường trường huyện Đak Hà, hiện là Phó trưởng Ban Dân vận Huyện ủy Đak Hà, tỉnh Kon Tum) và Ninh Thành Luân (chuyên viên Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đak Hà) để điều tra về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.

Theo điều tra ban đầu, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao tại Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đak Hà, từ tháng 3/2017 đến tháng 10/2018, ông Yến và ông Luân biết rõ không có căn cứ để giao đất, thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá đối với một số lô đất, diện tích đất trên địa bàn huyện nhưng vẫn tham mưu cho UBND huyện Đak Hà lập tờ trình đề nghị Thường trực HĐND huyện Đak Hà cho chủ trương để thực hiện theo nội dung thông báo số 22/TB-HĐND ngày 12/9/2017 của HĐND huyện Đak Hà trái với quy định. Sau đó, ông Yến và ông Luân đã trực tiếp lập hồ sơ, tờ trình tham mưu đề nghị UBND huyện Đak Hà giao đất không qua đấu giá trái quy định pháp luật.

Tổng số lô đất UBND huyện Đăk Hà đã ký quyết định giao đất không qua đấu giá, không đúng đối tượng là 81 lô đất ở cho 54 cá nhân, hộ gia đình với tổng diện tích là 25.961,5 m2; tổng giá trị quyền sử dụng đất được quy thành tiền là hơn 5,8 tỷ đồng.

Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Kon Tum khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về quản lý đất đai” xảy ra tại huyện Đăk Hà để điều tra, làm rõ. 

Còn theo Thanh tra tỉnh Kon Tum, trong giai đoạn 2017 - 2019, UBND huyện Đăk Hà tổ chức đấu giá nhiều diện tích đất được xác định là trái quy định pháp luật.

Trong đó, dự án khai thác quỹ đất để phát triển kết cấu hạ tầng khu vực đất phía tây Quốc lộ 14 (thôn 3, xã Đăk Mar) đã được UBND huyện Đăk Hà tự ý chấp thuận chủ trương đầu tư khi chưa có ý kiến của cấp có thẩm quyền. Khi thực hiện dự án, UBND huyện Đăk Hà cũng không công bố quy hoạch và lập kế hoạch thực hiện; không cắm mốc giới xây dựng ngoài thực địa theo quy hoạch xây dựng; không thực hiện việc công khai lựa chọn tổ chức đấu giá.

Đối với dự án khai thác quỹ đất phát triển kết cấu hạ tầng khu vực tổ dân phố 9 (thị trấn Đăk Hà) có tổng diện tích 24,7 ha, mặc dù diện tích này chưa có trong kế hoạch sử dụng đất nhưng UBND huyện Đăk Hà đã cho triển khai thực hiện dự án. Điều này trái với quy định của luật Đất đai năm 2013.

Sau khi triển khai, UBND huyện Đăk Hà báo cáo đã tổ chức đấu giá thành công và ông Phan Đức Thuyên (nguyên Phó trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đăk Hà) là người trúng đấu giá trọn gói 67 lô đất với diện tích trên 1,76 ha. Việc đấu giá trọn gói được Thanh tra tỉnh Kon Tum xác định là đã làm cho các hộ gia đình cá nhân có nhu cầu về đất ở không có nguồn tài chính tham gia đấu giá, tạo điều kiện để một số cá nhân lợi dụng thâu tóm, đầu cơ đất đai, trục lợi.

Trước đó, ngày 27/8/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum ban hành kết luận thanh tra số 05, chỉ ra nhiều sai phạm về lĩnh vực tài nguyên và môi trường trên địa bàn huyện Đăk Hà.

Tại Công ty TNHH MTV Cà phê 731, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 185/QĐ-UBND ngày 25/2/2019, thu hồi hơn 16,8 ha đất ở thị trấn Đăk Hà, xã Hà Mòn của Công ty này giao về cho địa phương quản lý, bố trí sử dụng theo quy định. Tuy nhiên, sau khi nhận bàn giao vào năm 2014, nhưng UBND huyện Đăk Hà không có phương án sử dụng đất để bố trí sử dụng theo quy định.

Việc này cũng xảy ra tại Công ty TNHH MTV Cà phê 734, với diện tích thu hồi 144,3 ha vào năm 2016. Chọn ngẫu nhiên 37 trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất (giai đoạn 2017 – 2019), Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum phát hiện 2 trường hợp (với diện tích chuyển mục đích 2.500 m2) không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của huyện Đăk Hà, là vi phạm khoản 1, Điều 52, Luật Đất đai 2013 và Điểm 9, Nghị định số 01 (ngày 6/1/2017) của Chính phủ.

Theo danh mục hồ sơ do Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đăk Hà cung cấp thì tại 246 trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất, với diện tích 73.944,7 m2 không có hồ sơ thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất, là không đúng quy định.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, sau khi cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đất ở, nhiều trường hợp các hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không đúng mục đích (như chuyển mục đích không phải xây dựng nhà để ở để tách thửa, chuyển nhượng đất, sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp khác…) là vi phạm quy định tại khoản 1, Điều 6, Luật Đất đai năm 2013.

Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu UBND huyện Đăk Hà kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những sai sót, hạn chế kể trên.