Thời gian gần đây, nhiều thông tin báo chí phản ánh, tình trạng thương lái Trung Quốc sang mua vét nông sản một cách bất thường (mầm thảo quả, lá khoai lang non, hàng thủy sản bất kể kích cỡ...) đang diễn ra tại một số địa phương.

Trước những thông tin này, ngày 27/3, Bộ Công thương chính thức thông tin về sự việc.

Theo đó, Bộ Công thương khẳng định, với mặt hàng thủy sản và lá khoai lang đã từng xảy ra tình trạng thương lái Trung Quốc sang mua mua một cách bất thường từ năm 2013, nhưng nay đã chấm dứt.

Cũng trong năm 2013, có hiện tượng thu mua thủy sản của thương nhân nước ngoài tại một số địa phương như: Tôm sú, Tôm chân trắng tại các tỉnh, thành phố như Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Bình Định, Cà Mau Trà Vinh, Bến Tre, Kiên Giang... một cách bất thường.

Việc thu mua tôm nguyên liệu đủ mọi kích cỡ xuất khẩu sang Trung Quốc đã làm ảnh hưởng tới sản xuất, chế biến tôm xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước về lâu dài sẽ gây thiệt hại cho người sản xuất, hộ nuôi trồng trong nước, ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Tuy nhiên, từ sau khi Bộ Công Thương phối hợp, triển khai công tác kiểm tra, kiểm soát giữa các lực lượng chức năng, tổ chức tuyên truyền pháp luật liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa của thương nhân nước ngoài, thì tình hình quản lý đã từng bước đi vào nề nếp, hạn chế các vụ lừa đảo, giật nợ, góp phần tiêu thụ thủy sản cho các hộ nuôi trồng.

Tuy hiện tượng lợi dụng mở cửa, con đường du lịch, thâm nhập vào Việt Nam lén lút hoạt động thu mua vẫn còn, nhưng đã được chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng kịp thời phát hiện và ngăn chặn.

Đối với mặt hàng lá khoai lang, theo báo cáo nhanh của ông Phạm Tứ Phương, Phó giám đốc Sở Công thương, Chi Cục trưởng Chi Cục quản lý thị trường tỉnh Vĩnh Long, hiện nay trên địa bàn có thương lái người Trung Quốc đứng ra thu mua lá khoai lang với số lượng không giới hạn. Tuy nhiên, chính quyền địa phương đã phối hợp với các ban, ngành tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa của thương nhân nước ngoài, về những tác hại của việc bán lá khoai lang non, do đó người nông dân đã không tổ chức mua bán với thương lái người Trung Quốc.

Ngoài hai mặt hàng trên, Bộ Công thương khẳng định, thông tin thương lái Trung Quốc đang mua vét các loại cây huyết đằng, cu li, lông khỉ, mầm quả là không chính xác.

Cụ thể, trước đó, ngày 21/2/2014, báo Dân Việt đưa tin về việc có hiện tượng thương lái Trung Quốc thu mua cây huyết đằng tại địa bàn huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Tuy nhiên, ông Nguyễn Đình Sơn, Phó Giám đốc Sở Công thương, Chi Cục trưởng Chi Cục Quản lý thị trường tỉnh Kon Tum khẳng định, hiện nay trên địa bàn không có hiện tượng thương lái người Trung Quốc tổ chức thu mua cây huyết đằng, mà chỉ có các đại lý thu mua cây huyết đằng là người địa phương đứng ra thu mua cho bà con đi rừng về.

Tương tự, ông Trần Đăng Ninh, Chi Cục trưởng Chi Cục quản lý thị trường tỉnh Nghệ An cho hay, đến nay không có thương nhân (cá nhân) người Trung Quốc thu mua trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An, mà hiện tượng nêu trên đã diễn ra từ năm 2013.

Đối với thông tin thương lái Trung Quốc ồ ạt mua mầm quả tại Hà Giang, ông Mai Văn Sướng, Chi Cục trưởng Chi Cục quản lý thị trường tỉnh Hà Giang cũng khẳng định, hiện nay không có thương nhân Trung Quốc thu mua thảo quả trên địa bàn.

Hà Tâm