Tại dự thảo Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu sẽ được nâng hạng thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên mới nổi trước 2025. Nhiều ý kiến chuyên gia đều bày tỏ sự tin tưởng vào việc thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng. Tuy nhiên, việc nâng hạng thị trường không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của cơ quan quản lý bất kỳ thị trường chứng khoán nào trên thế giới, bởi vì việc đánh giá, phân loại và xếp hạng thị trường của các tổ chức xếp hạng như MSCI hay FTSE đều phải tuân theo các nguyên tắc, quy trình và tiêu chí đánh giá của các tổ chức này.

Nâng hạng thị trường chứng khoán được xem là một trong những mục tiêu lớn.Trong công văn trả lời báo chí mới đây, đại diện Bộ Tài chính cho biết cơ quan quản lý đã đang nỗ lực và đặt quyết tâm cao để thúc đẩy, rút ngắn lộ trình được nâng hạng thời gian qua.

Về khuôn khổ pháp lý, Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn, Luật Đầu tư 2020, Luật Doanh nghiệp 2020 đã từng bước đáp ứng các tiêu chí về nâng hạng thị trường, bao gồm: tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài; tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn đầu tư; tiếp cận thông tin; đăng ký và mở tài khoản cho nhà đầu tư; bù trừ và thanh toán trên TTCK; tăng cường đưa vào thị trường các công cụ tài chính mới để đa dạng hóa các sản phẩm đầu tư. Tuy nhiên, nhiều nội dung trong số này chưa được thực hiện trong thực tế.

Về các hoạt động thực tiễn, Bộ Tài chính cho biết cơ quan quản lý thường xuyên trao đổi với MSCI và FTSE Russell nhằm cập nhật thông tin thực tế để các tổ chức nắm bắt chính xác, cũng như cùng rõ các các yêu cầu, tiêu chí từ các tổ chức, từ đó có các giải pháp sửa đổi, hoàn thiện. Dựa trên các tiêu chí mà các tổ chức xếp hạng yêu cầu, dù đạt được nhiều tiêu chí quan trọng, Việt Nam vẫn còn nhiều tiêu chí cần  sự phối hợp chặt chẽ từ các bộ, ngành liên quan để tháo gỡ khó khăn giúp thị trường sớm được nâng hạng trong thời gian tới.

Năm “đầu việc” được Bộ Tài chính liệt kê. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tích cực trao đổi, thảo luận với các bên liên quan về các chính sách, thực tiễn thị trường và các giải pháp liên quan nhằm đảm bảo sự kết nối thông suốt với các tổ chức xếp hạng. Buổi làm việc trực tiếp giữa UBCKNN với Ngân hàng Thế giới và FTSE Russell ngày 24/6 cũng nhằm tháo gỡ các vướng mắc về nâng hạng TTCK.

Thứ hai, Bộ Tài chính (UBCKNN) sẽ chủ động trao đổi với các cơ quan bộ ngành, hiệp hội, thành viên thị trường và các nhà đầu tư, đặc biệt là Ngân hàng Nhà nước và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhằm tháo gỡ các vấn đề rất quan trọng liên quan nhằm được nâng hạng như tỷ lệ sở hữu nước ngoài hay một số quy định trên thị trường ngoại hối,…

Cùng đó, sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan để xây dựng các văn bản hướng dẫn Luật Đầu tư 2020, tập trung ở các nội dung về ngành, nghề và điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; tăng cường công khai, minh bạch về tỷ lệ sở hữu nước ngoài để nhà đầu tư tiếp cận thông tin đầy đủ, nhanh chóng, kịp thời; nghiên cứu và đưa chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR) vào thị trường giao dịch.

Hoàn thiện, vận hành hệ thông công nghệ thông tin mới cho thị trường chứng khoán cũng là giải pháp được nêu ra và thực tế nhà đầu tư cũng đã phải chờ đợi từ lâu. Tháng 6 vừa qua, Bộ Tài chính đã thành lập tổ chỉ đạo riêng để nhanh chóng đưa hệ thống KRX vào vận hành. Đây là nền tảng hạ tầng để phát triển, đa dạng hóa và gia tăng chất lượng các sản phẩm trên TTCK để thu hút nhà đầu tư nước ngoài và cơ sở hạ tầng liên quan; tăng cường quản trị công ty, công bố thông tin về môi trường - xã hội - quản trị (ESG) để gia tăng chất lượng cổ phiếu; nghiên cứu phát triển các sản phẩm liên quan đến nội dung xanh và phát triển bền vững.

Đầu việc cuối được Bộ Tài chính liệt kê là thực hiện giải pháp để tạo điều kiện thuận lợi hơn, tiết kiệm thời gian và chi phí cho nhà đầu tư. Bộ Tài chính cho biết các quy định hiện hành đã được sửa đổi theo hướng giảm thiểu thủ tục hành chính, tăng cường áp dụng công nghệ trên thị trường với một trong những điểm nổi bật là cho phép đăng ký mã số giao dịch trực tuyến. Mới đây nhất, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam cũng đã lấy ý kiến về dự thảo quy chế thay thế Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán và quy chế thành viên lưu ký. Dự kiến trong tháng 8 tới, thời gian thanh toán, bù trừ chứng khoán sẽ được rút ngắn, nhà đầu tư có thể được giao dịch ngay trong chiều ngày T+2.

Lộ trình nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi đã được đưa vào Đề án “Cơ cấu lại TTCK và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025” và dự thảo “Chiến lược Phát triển TTCK tới 2030” đang trình Chính phủ xem xét, ban hành. Sẽ còn hai năm rưỡi nữa cho đích đến 2025 được đặt ra.