Được biết, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ chủ trì điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ 4 thuộc lĩnh vực GTVT: Tiến độ, chất lượng và công tác phòng, chống thất thoát, lãng phí trong việc triển khai các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia, hệ thống đường cao tốc; công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm chất lượng các công trình giao thông được đầu tư từ ngân sách nhà nước; thực trạng và giải pháp xử lý các tồn đọng trong đầu tư, khai thác, kinh doanh các dự án giao thông theo hình thức BOT.

Bên cạnh phần trả lời của Tư lệnh ngành GTVT đối với các vấn đề mà các đại biểu Quốc hội quan tâm, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành; Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng; Tổng Thanh tra Chính phủ; Tổng Kiểm toán nhà nước sẽ cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Trước đó, vào ngày 5/6, Bộ GTVT đã có văn bản gửi các đại biểu Quốc hội một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV.

Liên quan đến công tác phòng, chống thất thoát, lãng phí trong việc triển khai các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia, hệ thống đường cao tốc, Bộ trưởng Bộ GTVT khẳng định đây là công tác được Chính phủ, Bộ GTVT đặc biệt quan tâm.

Cụ thể, Bộ GTVT đã thực hiện rà soát, tham gia xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư xây dựng; ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo điều hành, rà soát các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức, bổ sung những quy định còn thiếu, sửa đổi những quy định còn chồng chéo trong quá trình thực hiện. Đồng thời, xiết chặt kỷ cương, trách nhiệm của các chủ thể trong công tác quản lý đầu tư xây dựng; kiện toàn tổ chức, thiết lập hệ thống kiểm tra, kiểm soát và xây dựng quy chế quản lý nội bộ liên quan đến công tác quản lý chất lượng, tiến độ, giá thành công trình; bảo đảm chuyên môn hóa, chuyên nghiệp hóa, quy định rõ trách nhiệm cho từng cá nhân, tập thể.

Bộ GTVT cũng đã yêu cầu các chủ đầu tư/ban quản lý dự án xây dựng kế hoạch tổng thể, chi tiết cho dự án, gói thầu, từ giai đoạn chuẩn bị dự án đến giai đoạn thực hiện dự án và giai đoạn kết thúc xây dựng. Kế hoạch thực hiện phải gắn với kế hoạch giải ngân, bảo đảm tính khả thi, phù hợp với tiến độ yêu cầu, có dự phòng cho các yếu tố bất lợi như điều kiện thời tiết, tiến độ giải phóng mặt bằng…Tổ chức triển khai thực hiện dự án bảo đảm tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, theo dõi giám sát việc triển khai thực hiện, kịp thời có các giải pháp khắc phục việc chậm tiến độ (nếu có), bảo đảm hoàn thành theo đúng kế hoạch đã đề ra.

Trong công tác lựa chọn nhà thầu, Bộ GTVT yêu cầu các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án và các chủ thể liên quan thực hiện nghiêm các quy định pháp luật bảo đảm tuân thủ đúng trình tự, thủ tục, công bằng, công khai, minh bạch và bảo đảm tiến độ như: xây dựng hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu đảm chặt chẽ, đúng trình tự, thủ tục, tuân thủ quy định bảo đảm khách quan, công bằng, minh bạch; nghiêm cấm các hành vi vi phạm trong đấu thầu như: Gian lận, cản trở, thông thầu, tiết lộ thông tin; đưa, nhận, môi giới hối lộ; lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu; thực hiện kiểm tra, giám sát theo quy định để kịp thời phát hiện, chỉ đạo, chấn chỉnh việc thực hiện và phòng, chống thất thoát, lãng phí trong công tác lựa chọn nhà thầu.

Đặc biệt, Bộ GTVT đã yêu cầu các chủ đầu tư/ban quản lý dự án trong quá trình triển khai dự án phải phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong công tác giải phóng mặt bằng, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, vận động nhân dân đồng tình ủng hộ; quản lý chặt chẽ các mỏ vật liệu để ưu tiên cung cấp cho dự án, xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, nâng giá; công bố kịp thời, đầy đủ giá vật liệu, phản ánh đúng mặt bằng giá thị trường để phục vụ lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng; quản lý chặt chẽ, toàn diện mọi hoạt động của các tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện dự án trong từng giai đoạn từ khâu khảo sát, thiết kế, phải so sánh lựa chọn phương án thiết kế tối ưu; kịp thời giải quyết các vấn đề liên quan đến điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công; yêu cầu nhà thầu thi công thực hiện nghiêm nghĩa vụ, trách nhiệm theo hợp đồng xây dựng; chấp hành nghiêm các chế tài xử phạt, xử lý và khắc phục, xử lý kịp thời các vi phạm chất lượng, chậm trễ tiến độ theo yêu cầu; chủ động về nguồn vật liệu, máy móc thiết bị, nhân lực và nguồn tài chính, để thi công bảo đảm chất lượng, tiến độ, sớm đưa công trình vào khai thác, sử dụng, phát huy hiệu quả đầu tư.

Thời gian vừa qua, Bộ GTVT đã tăng cường kiểm tra hiện trường, đôn đốc các Ban quản lý dự án, tư vấn, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, yêu cầu các đơn vị kiểm soát chặt chẽ chất lượng, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các địa phương để giải quyết các vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu… Tổ chức họp giao ban kiểm điểm tiến độ định kỳ, nghiêm khắc phê bình, kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu của các Ban quản lý dự án có dự án chậm tiến độ; trường hợp dự án không có chuyển biến sẽ không giao dự án mới và xử lý trách nhiệm, xem xét thay thế người đứng đầu.

Bộ GTVT cũng đã yêu cầu các Ban quản lý dự án, nhà thầu ký cam kết về tiến độ hoàn thành dự án; theo dõi, kiểm soát chặt chẽ tiến độ, chất lượng; kiên quyết xử lý các nhà thầu vi phạm như: cảnh cáo, nhắc nhở; cắt, chuyển khối lượng; đối với các nhà thầu vi phạm nghiêm trọng, không có khả năng hoàn thành hợp đồng đúng tiến độ sẽ xem xét chấm dứt hợp đồng, bị loại trong đấu thầu từ (3 - 5) năm đối với dự án do Bộ GTVT quản lý.