Tiền lương phải tính đúng giá trị công việc

Cử tri tỉnh Ninh Bình đã gửi kiến nghị tới Bộ Nội vụ, đề nghị điều chỉnh lương cơ sở, hoàn thiện chính sách phụ cấp và sớm ban hành hệ thống bảng lương phù hợp hơn với thực tiễn công vụ hiện nay.

Theo phản ánh của cử tri, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, xóm đang đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ phát sinh nhưng mức phụ cấp chưa tương xứng. Cán bộ, công chức cấp xã vốn là lực lượng trực tiếp tiếp nhận, xử lý công việc của người dân lại chịu áp lực lớn về trách nhiệm, trong khi thu nhập còn hạn chế. 

Từ thực tế đó, cử tri kiến nghị bổ sung các loại phụ cấp công vụ, chức vụ, trách nhiệm, kiêm nhiệm, đồng thời xây dựng bảng lương và phụ cấp riêng cho cấp xã, áp dụng thống nhất trên phạm vi cả nước để tạo sự ổn định lâu dài.

Trả lời kiến nghị, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình khẳng định cải cách tiền lương khu vực công đang được triển khai theo đúng tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương. Trọng tâm của cải cách lần này không nằm ở điều chỉnh manh mún, mà ở việc thiết kế lại toàn bộ hệ thống tiền lương trên cơ sở vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo.

Theo Bộ Nội vụ, Nghị quyết 27 đã xác định rõ các yếu tố cấu thành bảng lương mới, đồng thời mở rộng quan hệ tiền lương để phản ánh đúng giá trị lao động, trình độ, trách nhiệm và mức độ phức tạp của từng vị trí. Cách tiếp cận này nhằm khắc phục tình trạng cào bằng kéo dài nhiều năm, tạo động lực thực chất cho đội ngũ cán bộ, công chức.

Trên cơ sở Kết luận số 64-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 104/2023/QH15 của Quốc hội, Bộ Nội vụ đã phối hợp với các bộ, ngành triển khai 6 nội dung cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024. 

Tuy nhiên, quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn khi yêu cầu cải cách diễn ra đồng thời với áp lực cân đối ngân sách, bảo đảm an sinh xã hội và ổn định kinh tế vĩ mô.

Do đó, Trung ương, Quốc hội và Chính phủ đã thống nhất điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng/tháng, tăng 30% kể từ ngày 1/7/2024 theo Nghị quyết số 142/2024/QH15 và Nghị định số 73/2024/NĐ-CP. 

Việc tăng lương cơ sở giúp giảm bớt áp lực đời sống đối với cán bộ, công chức, viên chức trong ngắn hạn, song cũng cho thấy giới hạn của phương án điều chỉnh thuần túy theo hệ số. Muốn cải cách bền vững, tiền lương cần được tính toán lại trên nền tảng vị trí việc làm, gắn với hiệu quả và trách nhiệm công vụ.

Tăng lương cơ sở vẫn là giải pháp trước mắt

Liên quan đến đề xuất 5 bảng lương và 9 chế độ phụ cấp mới của khu vực công, Bộ Nội vụ cho biết Bộ Chính trị đã giao Ban Kinh tế Trung ương (nay là Ban Chính sách, chiến lược Trung ương) chủ trì sơ kết việc thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW. 

Trên cơ sở kết quả sơ kết, Đảng ủy Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với các ban, bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đánh giá toàn diện tính phù hợp và khả thi của hệ thống bảng lương mới.

Đối với danh mục vị trí việc làm trong toàn hệ thống chính trị, khi danh mục này chưa hoàn thiện, việc thiết kế bảng lương mới khó bảo đảm tính chính xác và công bằng. Do đó, mốc thời gian năm 2026 được xác định là thời điểm trình Trung ương xem xét đề xuất 5 bảng lương và các chế độ phụ cấp mới, gắn với việc Bộ Chính trị ban hành và triển khai hệ thống danh mục vị trí việc làm.

Các đề xuất về tiền lương sẽ được cân nhắc trong tổng thể mục tiêu phát triển đất nước giai đoạn tới, bám sát định hướng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và tài chính 5 năm, cùng với khả năng cân đối của ngân sách Nhà nước.

Bộ Nội vụ cho biết đang cùng Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan tính toán phương án điều chỉnh lương cơ sở trong năm 2026. Mức điều chỉnh sẽ được cân nhắc trên cơ sở diễn biến giá cả, tốc độ tăng trưởng kinh tế và khả năng cân đối ngân sách, nhằm cải thiện thu nhập cho cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang.

Quá trình xây dựng chính sách tiền lương lần này gắn với yêu cầu sắp xếp lại tổ chức bộ máy và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Khi cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ được điều chỉnh, tiền lương và phụ cấp cần phản ánh đúng khối lượng công việc, mức độ trách nhiệm và tính chất của từng vị trí sau sắp xếp.