Tặng quà cám ơn là nét đẹp văn hóa lâu đời “có ân phải trả” của người Nhật. Mỗi năm, người dân nước này có đến 3 dịp lễ lớn để tặng quà cảm ơn.

Nếu phong tục “Okaeshi” có thể tặng quà đáp lễ bất cứ lúc nào, thì lễ “Ochugen” diễn ra vào giữa năm và “Oseibo” rơi vào cuối năm. Những món quà bày tỏ lòng cám ơn chân thành sẽ được tặng cho người sếp nâng đỡ năm qua, đồng nghiệp thân tín lâu năm, đối tác hỗ trợ công việc, cha mẹ người thân và người có ơn huệ…

Ở Nhật Bản, các bà vợ “tay hòm chìa khóa” trong nhà thường đứng ra chọn quà giúp các ông chồng bận rộn. Họ nổi tiếng kỹ tính trong chuyện cân nhắc tìm món quà phù hợp lẫn cách trang trí tăng giá trị món quà…

Ví dụ, họ ưu tiên các món quà hoặc giấy bọc quà có màu xanh lá cây thể hiện sự may mắn và vĩnh cửu, kiêng kị màu đỏ (tang lễ) và đen (xui xẻo). Họ cũng kiêng các con số 4, 9, 44, 43, 99 đồng âm với từ nghĩa xấu trong tiếng Nhật.

Các món quà không đặt nặng vấn đề giá trị tiền bạc song thiết thực với người nhận như đặc sản địa phương, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, giỏ trái cây, bánh kẹo hảo hạng, rượu nhẹ, khăn lau tay, bao da đựng danh thiếp…

Trong đó, các món quà sức khỏe thường được ưu tiên hơn cả. Họ có thể tặng nhau những hộp natto đóng gói đẹp mắt, món ăn mà người Nhật nào ngoài 40 tuổi cũng ăn cùng cơm sáng mỗi ngày để phòng bệnh tim mạch. 

Ở Nhật Bản, quốc gia tiêu thụ dược phẩm nhiều thứ hai thế giới, các thực phẩm bảo vệ sức khỏe cũng được ưa chuộng như thuốc bổ xương khớp cho người cao tuổi, nước sâm cho đồng nghiệp trẻ, sản phẩm ổn định huyết áp cao và dự phòng đột quỵ cho sếp ngoài 40 tuổi… Chúng không chỉ bày tỏ tấm lòng quan tâm chân thành của người tặng, mà còn hợp ý người nhận, bởi ngày lễ “Ochugen” giữa hè nắng nóng hay mùa “Oseibo” cuối đông khắc nghiệt đều trùng với thời điểm đột quỵ tăng cao.

Ông Kawaguchi (45 tuổi, trưởng phòng xuất nhập khẩu) cho biết, vợ ông thường chuẩn bị sẵn các món quà sức khỏe để chồng tặng cấp trên, đối tác cũng như nhân viên thân cận. Nhật Bản nổi tiếng về văn hóa cống hiến tận tụy, cường độ làm việc cao nhất nhì thế giới. Tuy nhiên, thói quen làm việc nhiều giờ khiến nam giới đến tuổi 40 dễ stress và gặp phải các bệnh huyết áp, tiểu đường, tim mạch, đột quỵ… Thế nên, vợ ông Kawaguchi thường tinh ý chọn natto truyền thống hoặc các sản phẩm bảo vệ sức khỏe chiết xuất từ hạt natto để ai cũng có thể sử dụng được.   

Người Nhật còn quan niệm, quà tặng không quan trọng bằng cách tặng. Bởi vậy khi tặng, họ luôn trao bằng hai tay và khiêm nhường nói rằng: “Hãy vui lòng nhận món quà nhỏ này” hoặc “Đây là chút tâm ý do vợ tôi chuẩn bị”… Người nhận dù muốn hay không cũng khó lòng từ chối tấm lòng người trao.