Chật vật vay tiền mua nhà

Có 400 triệu đồng tích cóp nhiều năm, anh Trần Công Sang, ngụ quận 9, TP.HCM đang làm việc tại một công ty thiết kế muốn mua căn nhà chung cư tại quận Thủ Đức, TP.HCM với giá 1,6 tỷ đồng (đã có VAT). Sau khi được nhân viên bất động sản giới thiệu các gói vay mua nhà, thì ngân hàng từ chối cho anh vay số tiền còn lại, bởi với mức lương 10 triệu đồng/tháng của anh, trừ phần chi tiêu hàng tháng, tiền còn lại của anh Sang không đủ khả năng để trả lãi và gốc cho ngân hàng.

Câu chuyện của vợ chồng chị Lê Thị Huyền, hiện là giáo viên một trường cấp 3 tư thục tại quận Bình Tân cũng tương tự. Anh chị có trong tay 500 triệu đồng và muốn mua căn hộ tại quận Tân Phú với giá 1,5 tỷ đồng.

Mức lương cả 2 vợ chồng hiện là 14 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi hồ sơ vay nộp cho ngân hàng, hồ sơ anh chị bị loại, bởi ngân hàng cho rằng, ngoài chi phí sinh hoạt hàng tháng của gia đình, cùng với tiền ăn tiền học của con trai đang học lớp 2 của anh chị, thì khoản thu nhập trên không đủ điều kiện để thanh toán lãi và gốc cho ngân hàng.

“Với mức lương của 2 vợ chồng, cùng với tiền dạy thêm, nếu tích cóp, chúng tôi đủ khả năng để trả tiền cho ngân hàng. Ngoài ra, khi đã có nhà ở, mỗi tháng chúng tôi tiết kiệm thêm được 3 triệu đồng tiền thuê nhà… Tuy nhiên, những khoản thu nhập này chúng tôi không thể chứng minh được, nên ngân hàng không chịu cho vay”, chị Huyền nói.

Cần làm gì để ngân hàng cho vay mua nhà?

Trả lời câu hỏi này, luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn luật sư TP.HCM cho rằng, việc ngân hàng siết chặt chuyện cho vay hiện nay dựa trên căn cứ thu nhập của khách hàng. Điều này là tốt, bởi nhìn lại thị trường năm 2008, khi các ngân hàng thả nổi cho vay tín dụng bất động sản sau, đó thị trường đi xuống và hiện các ngân hàng đều có những khoản nợ xấu liên quan đến bất động sản.

Tuy nhiên, người dân muốn vay mua nhà với nhu cầu ở thức thì vẫn có cách, như việc chứng minh thu nhập bên ngoài, hoặc có tài sản thế chấp khác. Hiện các ngân hàng thường cho vay đến 70% giá trị căn nhà, nên người dân khi có ý định mua nhà thì phải có trong tay số tiền ít nhất 30% giá trị căn nhà, nhưng lý tưởng nhất vẫn là 50% giá trị của căn nhà định mua, bởi như thế thì áp lực vay vừa phải, không quá căng thẳng trong việc trả nợ ngân hàng hàng tháng.

Ngoài ra, trước khi mua nhà, khách hàng nên nhớ một điều rằng, hiện nay lãi suất cho vay luôn thả nổi.

“Hiện hầu hết các ngân hàng đều có các chương trình ưu đãi cho vay mua nhà, nhưng lãi suất ưu đãi thường chỉ được áp dụng cao nhất trong 6 tháng hoặc năm đầu tiên. Sau thời gian ưu đãi, lãi suất sẽ thả nổi bằng lãi suất huy động tối đa của ngân hàng + 4%”, luật sư Phượng nói.

Cũng theo luật sư Phượng, hiện nhiều ngân hàng còn áp dụng điều chỉnh lãi suất theo quý, do vậy, trước khi vay mua nhà, phải xem kỹ lãi suất thay đổi cho các năm sau theo hợp đồng tín dụng. Nên để nhân viên ngân hàng tư vấn thêm về chi phí lãi vay qua các năm.

Một điều nữa theo ông Phượng, người dân ghi nhớ khi vay vốn mua nhà là phải cân đối khả năng thanh toán. Với những người có mức thu nhập không quá cao, nên chọn thời gian vay kéo dài (khoảng 15 năm), để giảm áp lực trả nợ hàng tháng.

Một điều cần ghi nhớ nữa là khách hàng cần cẩn thận với mức lãi phạt trả nợ trước hạn, bởi theo luật sư Phượng, có đến 80% khách hàng thường thanh toán dứt nợ trong 5 năm đầu, nên nhiều ngân hàng áp dụng mức phạt cho việc trả tiền vay trước hạn. Một số ngân hàng áp dụng mức phạt 5% giá trị tiền trả nợ gốc trong thời hạn 3 năm đầu tiên kể từ ngày vay, từ 2-3% từ năm thứ 3 đến năm thứ 5 và có thể từ năm thứ 5 trở đi sẽ không bị phạt.

“Ngoài ra, sổ hồng căn nhà của khách sẽ được ngân hàng giữ và chỉ giải chấp khi khách trả hết tiền. Do đó, trước khi bàn giao sổ hồng cho ngân hàng, khách hàng nên sao y (có công chứng) nhiều bản để tiện cho việc thay đổi chủ sử dụng điện, nước, hay hộ khẩu khi về nhà mới”, luật sư Phượng nhắn nhủ.