Hội thảo “Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” sáng ngày 12/9/2022 |
Ngày 12/9/2022, Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW và Ban Kinh tế Trung ương tổ chức Hội thảo “Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Tuấn Anh, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW chủ trì Hội thảo nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ vẫn phát triển dưới mức trung bình cả nước; một số lợi thế về địa kinh tế và kinh tế biển chưa được khai thác và phát huy hiệu quả.
Mặc dù chiếm trên chiếm 28% diện tích tự nhiên và chiếm 20,8% dân số cả nước nhưng quy mô kinh tế của vùng có tỷ trọng nhỏ, chiếm 14,53% GDP cả nước; GRDP/người của vùng thấp, chỉ bằng bằng 0,69 lần bình quân của cả nước.
Tăng trưởng kinh tế phụ thuộc nhiều vào đầu tư từ ngân sách nhà nước và vốn FDI. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Vùng còn chậm, chưa có sự đột phá; quy mô công nghiệp của Vùng còn nhỏ và có tốc độ tăng trưởng công nghiệp thấp; tỷ trọng nông, lâm nghiệp và thủy sản vẫn còn khá lớn, sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún; phát triển du lịch chủ yếu theo chiều rộng, thiếu sản phẩm du lịch có chất lượng cao.
Thu ngân sách chưa bền vững, phần lớn các địa phương chưa tự cân đối được ngân sách. Nguồn vốn đầu tư mới chỉ đáp ứng một phần yêu cầu phát triển; hạ tầng kinh tế, xã hội còn thiếu, yếu, chưa liên thông;
Đầu tư phát triển các Khu Kinh tế ven biển còn hạn chế; các trung tâm logistics, cảng cạn ICD phát triển chậm; hiệu quả hoạt động của các cụm công nghiệp chưa cao; một số dự án lớn, dở dang chậm được xử lý.
Tốc độ đô thị hóa, chất lượng đô thị thấp và thiếu liên kết. Môi trường đầu tư kinh doanh một số địa phương cải thiện chậm, doanh nghiệp chủ yếu quy mô nhỏ và vừa, năng lực cạnh tranh thấp. Các đô thị trung tâm vùng chưa phát huy được vai trò đầu tàu, động lực lan tỏa; Vùng KTTĐ miền Trung chưa là hạt nhân tăng trưởng dẫn dắt kinh tế Vùng.
Tài nguyên được khai thác, sử dụng chưa thực sự hiệu quả, thiếu bền vững; bảo vệ môi trường còn nhiều bất cập, nhất là khu vực ven biển, các lưu vực sông; năng lực phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu còn hạn chế.
Phát triển văn hóa chưa theo kịp yêu cầu phát triển; bảo tồn các di sản văn hóa còn nhiều khó khăn; thị trường lao động phát triển chậm; tình trạng mất cân đối trong cơ cấu ngành nghề đào tạo chậm khắc phục. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa là động lực cho phát triển. Khoảng cách về mức sống giữa các tầng lớp dân cư còn khá lớn.
Đặc biệt, ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, thể chế cho phát triển vùng còn thiếu, chưa đồng bộ, đặc biệt là phân cấp, quản lý kinh tế, thể chế liên kết Vùng; vai trò định hướng, dẫn dắt của Nhà nước và công tác phối hợp giữa địa phương với các bộ, ngành còn bất cập.
Trước thực trạng như vậy, nhất là trong bối cảnh tình hình mới, việc ban hành một Nghị quyết mới nhằm định hướng phát triển cho vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ trong thời gian tới là cần thiết.
Nghị quyết mới về các vùng cũng là cơ sở, căn cứ chính trị để Chính phủ, các Bộ ngành ban hành các cơ chế, chính sách mới, các địa phương định hướng và quy hoạch nhằm khai thác và phát huy ở mức cao nhất tiềm năng, lợi thế cho phát triển nhanh và bền vững vùng, các địa phương trong vùng thời gian tới và thực hiện nhiệm vụ được Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 đặt ra cho vùng là: “Vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung: Tập trung phát triển mạnh kinh tế biển kết hợp với bảo đảm quốc phòng - an ninh trên biển, nhất là đánh bắt và nuôi trồng hải sản xa bờ.
Cơ cấu lại nông, lâm nghiệp, khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản gắn với công nghiệp chế biến, bảo đảm bền vững và hiệu quả cao. Nâng cao hiệu quả phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp lọc hóa dầu, luyện kim, sản xuất, lắp ráp ô tô. Phát triển nhanh, đồng bộ năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
Tăng cường liên kết vùng, tiếp tục hình thành, phát triển hệ thống đô thị ven biển, các trung tâm du lịch biển, du lịch sinh thái mang tầm khu vực và quốc tế. Phát huy hiệu quả các hành lang kinh tế Đông - Tây; phát triển các cảng biển và dịch vụ cảng biển, hạ tầng và các trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá. Nâng cao năng lực phòng, chống, giảm thiểu thiệt hại của thiên tai, bão lũ, hạn hán; chủ động ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, chống sa mạc hóa, sạt lở bờ sông, bờ biển”.
Hội thảo đã tiếp nhận được được hơn 50 bài tham luận từ các Bộ, ngành, địa phương, các viện, trường, đại học, các chuyên gia, nhà khoa học.
Chiều cùng ngày, cũng tại Ban Kinh tế Trung ương, Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW tổ chức Hội nghị Góp ý Dự thảo báo cáo “Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 16/8/2004 của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ đến năm 2010 và Kết luận số 25-KL/TW, ngày 02/8/2012 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW”.
Các thành viên Ban Chỉ đạo tiếp tục tham gia ý kiến, thống nhất các nội dung để Thường trực Tổ Biên tập tiếp tục hoàn thiện các dự thảo và báo cáo Bộ Chính trị theo Kế hoạch đề ra, dự kiến vào giữa tháng 9/2022.
Sau hơn 18 năm thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW, với sự quan tâm chỉ đạo đặc biệt và nguồn lực đầu tư của Trung ương và sự chủ động, nỗ lực cố gắng vươn lên của các địa phương trong Vùng, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng.
Kinh tế Vùng tăng trưởng đạt 7,3%/năm trong giai đoạn 2005 - 2020, cao hơn trung bình cả nước; quy mô kinh tế vùng được mở rộng, đạt 1.157 nghìn tỷ đồng vào năm 2020, chiếm 14,53% GDP cả nước; GRDP bình quân đầu người đạt 56,91 triệu đồng/người/năm.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, giảm tỷ trọng nông lâm thủy sản, tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và du lịch dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; một số ngành kinh tế chủ lực của vùng được hình thành, phát triển và trở thành các trụ cột của nền kinh tế. Thu ngân sách tăng khá, một số địa phương đã tự cân đối được ngân sách và có điều tiết về Trung ương...