Tiếp tục kỳ họp thứ hai, chiều 23/10, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về công tác thi hành án năm 2021.

Theo báo cáo, tổng số phải thi hành là 843.917 việc. Số việc có điều kiện thi hành là 652.177. Đã thi hành xong là 494.505 việc, đạt 75,82%.

Về tiền, tổng số phải thi hành là trên 289.190 tỷ đồng. Số có điều kiện thi hành trên 148.456 tỷ đồng. Đã thi hành xong trên 46.328 tỷ đồng, đạt 31,21%.

Riêng kết quả thi hành án tín dụng ngân hàng, Bộ trưởng cho biết đã thi hành xong là 4.503 việc, thu được trên 18.246 tỷ đồng, còn kết quả thi hành án kinh tế - tham nhũng đã thi hành xong 2.697 việc, thu được trên 4.094 tỷ đồng.

Bộ trưởng đánh giá, kết quả thi hành về việc, về tiền của toàn hệ thống vẫn còn thấp so với yêu cầu; còn tình trạng vi phạm trong quá trình tổ chức thi hành án vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế là do đại dịch Covid-19 bùng phát phức tạp tại nhiều địa phương nên hoạt động thi hành án dân sự (chủ yếu tác nghiệp tại cơ sở, thực địa như xác minh điều kiện thi hành án, làm việc trực tiếp với các đương sự để xác minh, kê biên, xử lý tài sản...) bị gián đoạn; số tiền phải thi hành theo các bản án, quyết định trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế rất lớn (chiếm 24,9% về tiền so với tổng số phải thi hành), nhiều bản án mới có hiệu lực thi hành đang trong quá trình xử lý tài sản, nhiều vụ việc người phải thi hành án không có tài sản hoặc có tài sản nhưng giá trị nhỏ hơn nhiều so với nghĩa vụ thi hành án.

Ý thức chấp hành pháp luật của người phải thi hành án còn nhiều hạn chế. Công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo một số đơn vị chưa thực sự quyết liệt. Hiệu quả công tác phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự với các cơ quan có liên quan trong một số trường hợp chưa cao; có lúc, có việc còn chậm.

Bộ trưởng đề nghị Quốc hội  xem xét, bổ sung vào Luật Thi hành án dân sự quy định mới về trường hợp ủy thác xử lý tài sản trong trường hợp người phải thi hành án có tài sản ở nhiều địa phương khác nhau để tạo điều kiện rút ngắn thời gian và xử lý có hiệu quả tài sản thi hành án, đặc biệt trong trường hợp thu hồi tiền, tài sản cho ngân sách nhà nước trong các vụ án tham nhũng, kinh tế .

Thẩm tra báo cáo thi hành án, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 lan rộng, Chính phủ đã chủ động triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo đảm hiệu quả công tác thi hành án dân sự; đã thi hành xong đạt 75,82% về việc và 31,21% về tiền so với tổng số án có điều kiện thi hành.

Công tác phối hợp tổ chức thi hành phần dân sự trong các bản án hình sự đạt kết quả cao; số vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết đạt tỷ lệ cao (97,44%). Tuy nhiên, kết quả chung về thi hành án giảm 5,59% về việc và 8,89% về tiền so với năm trước; một số nhiệm vụ không đạt chỉ yêu Quốc hội giao, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga báo cáo.

Cơ quan thẩm tra cũng nhấn mạnh, tỷ lệ thi hành án hành chính vẫn thấp (48,19%); số vụ án hành chính tồn đọng chưa thi hành xong có xu hướng ngày càng tăng ; còn nhiều trường hợp người phải thi hành án hành chính không tự nguyện thi hành án, TAND phải ra quyết định buộc thi hành .

Cơ quan Thi hành án dân sự đã kiến nghị xử lý trách nhiệm 67 trường hợp không chấp hành án hành chính, nhưng đến nay các cơ quan có trách nhiệm vẫn chưa xử lý trường hợp nào. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc chấp hành không nghiêm trong thi hành án hành chính, Chủ nhiệm Lê Thị Nga nhấn mạnh.