Quốc tế
Chi tiêu "khủng" không tạo cú hích mạnh cho kinh tế Mỹ trong dài hạn
Lê Quân - 30/05/2021 11:14
Đề xuất chi tiêu tới 6.000 tỷ USD của Tổng thống Joe Biden cao hơn gần 50% so với chi tiêu liên bang trước Covid-19, nhưng triển vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ trong dài hạn vẫn khiêm tốn.
Với gói hỗ trợ 1.900 tỷ USD trong kế hoạch chi tiêu kích thích bổ sung đã được phê duyệt vào đầu năm nay, nền kinh tế Mỹ đạt tăng trưởng 6,4% trong quý I/2021. Ảnh: AFP

Các nhà phân tích cho rằng triển vọng tăng trưởng như trên đi kèm những lo ngại về việc dân số Mỹ đang già đi.

Kế hoạch chi tiêu quy mô lớn của chính quyền Biden trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 9/2022 sẽ tăng chi cho cơ sở hạ tầng, giáo dục, và ứng phó biến đổi khí hậu, thực hiện những ưu tiên quen thuộc của đảng Dân chủ trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Biden.

Với gói hỗ trợ 1.900 tỷ USD trong kế hoạch chi tiêu kích thích bổ sung được phê duyệt hồi đầu năm, nền kinh tế Mỹ đạt tăng trưởng 6,4% trong quý I, một tốc độ tăng trưởng mà các quan chức Cục dữ trữ liên bang Mỹ (Fed) và Cuộc khảo sát các nhà dự báo chuyên nghiệp (SPF) - một cuộc khảo sát hàng quý về dự báo kinh tế Mỹ do Fed bang Philadelphia thực hiện - cho rằng sẽ được duy trì trong năm 2021.

Tuy vậy, kế hoạch chi tiêu "khủng" của chính quyền Biden được dự báo sẽ "khóa" tăng trưởng Mỹ trong năm 2021 ở mức 5,2%. Tuy nhiên, tăng trưởng của Mỹ được dự báo sẽ giảm nhanh chóng sau năm 2022, từ 1,8% đến 2%/năm trong giai đoạn 2024 - 2031. Mặc dù những dự báo tăng trưởng này hoàn toàn phù hợp với những ước tính dài hạn của các quan chức Fed, nhưng vẫn thấp hơn ít nhất 1/4 điểm phần trăm so với dự báo của khu vực tư nhân.

Các nhà kinh tế cho rằng, dự báo tăng trưởng của chính quyền Biden gắn với hai yếu tố mang tính hệ thống rằng nước Mỹ đang già đi nhanh chóng trong khi lực lượng lao động lại không tăng lên.

Cơ quan thống kê dân số Mỹ năm 2017 ước tính rằng 20,5% dân số nước này sẽ từ 65 tuổi trở lên vào năm 2030, trong khi tỷ lệ này ở đầu thập niên này là 16,8%. Ngoài ra, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động tại Mỹ được dự báo sẽ không cải thiện sau khi sụt giảm vì Covid-19. Hiện tỷ lệ này ở mức 61,7%, gần bằng tỷ lệ ghi nhận ở những năm 1970.

Các dự báo của chính quyền Biden cũng ngụ ý rằng nước Mỹ sẽ ghi nhận tăng trưởng năng suất, một phần là nhờ các đề xuất đầu tư trong kế hoạch chi tiêu ngân sách.

"Đó là những con số rất chắc chắn dựa trên thực tế nhân khẩu học. Hàm ý ở đây là nếu không có đầu tư, sẽ không có tăng trưởng năng suất", bà Julia Coronado, Chủ tịch Công ty phân tích và tư vấn kinh tế MacroPolicy Perspectives bình luận.

Bà Julia Coronado cho biết: "Có rất nhiều tranh luận xung quanh kế hoạch của ông ấy (Tổng thống Joe Biden - BTV) không chỉ là về việc khơi dậy tiềm năng tăng trưởng, mà còn làm sao cho tăng trưởng bền vững hơn, công bằng hơn".

Đồng tình với quan điểm trên, ông Roberto Perli, Trưởng bộ phận chính sách toàn cầu của Công ty tư vấn vĩ mô Cornerstone Macro đánh giá, các dự báo tăng trưởng của Nhà Trắng là "thực tế, sát với tiềm năng tăng trưởng". Đồng thời, ông Roberto Perli nhận định, dự báo tăng trưởng 2% vào năm 2030 cùng với mức tăng trưởng 1,8% vào năm 2025 với lực cản từ nhân khẩu học, cho thấy "họ (chính quyền Biden - BTV) nghĩ rằng năng suất sẽ tăng lên theo thời gian".

Lĩnh vực mà nhóm tư vấn chính sách của Tổng thống Biden tỏ ra lạc quan là thất nghiệp. Tỷ lệ thất nghiệp trung bình của Mỹ trong năm 2021 được dự báo ở mức 5,5%, giảm từ mức 6,1% hiện tại. Tỷ lệ này ước tính giảm xuống 3,8% vào năm 2023 - gần với mức 3,5% ghi nhận trước đại dịch Covid-19 và sau đó sẽ được duy trì đến năm 2031.

Fed "chốt" tỷ lệ thất nghiệp dài hạn của Mỹ ở mức 4% trong khi ước tính của các nhà dự báo chuyên nghiệp (SPF) đưa ra là 4,1%, còn chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump từng dự báo tỷ lệ này là 4,2%.

Tin liên quan
Tin khác