Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra vụ án liên quan tới Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (Ngân hàng SCB) và các đơn vị liên quan.

Đây là vụ án gây chấn động dư luận thời gian qua, bởi quy mô, tính chất vụ án đặc biệt nghiêm trọng; số tiền bị chiếm đoạt đặc biệt lớn, là một trong những vụ án được Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chỉ đạo.

Trong vụ án này, cơ quan điều tra đề nghị truy tố bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Vạn Thịnh Phát về 3 tội danh “Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng và Tham ô tài sản”.

Các bị can còn lại bị cáo buộc tội danh gồm: Tham ô tài sản; Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng...

Theo kết luận điều tra của C03, dù không giữ chức vụ tại Ngân hàng SCB, nhưng với vai trò là cổ đông chính, chiếm tới hơn 90% cổ phần, bị cáo Trương Mỹ Lan chi phối, lũng đoạn, chỉ đạo toàn bộ hoạt động và sử dụng ngân hàng này để huy động vốn.

Trong quá trình hoạt động, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng đã xây dựng “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát” với hơn 1.000 doanh nghiệp, gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước, được chia thành nhiều tầng lớp, với hàng trăm cá nhân có quan hệ họ hàng, cán bộ, nhân viên được thuê đứng tên đại diện pháp luật.

Tiếp đó, bị cáo này chỉ đạo một số cá nhân thân tín giữ các chức vụ cao tại Ngân hàng SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát triển khai các hoạt động rút tiền của ngân hàng dưới hình thức giải ngân cho các hồ sơ vay được lập khống. Thậm chí có nhiều khoản vay rút tiền trước, hoàn thiện hồ sơ sau.

Đối với mỗi khoản cần rút ra, trong các giai đoạn đều có cách làm khác nhau và được giao cho từng nhóm trong hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát để dựng công ty "ma", "vẽ" ra phương án đầu tư tại các dự án, giao cho các bộ phận tính toán tài sản đảm bảo cho phù hợp…

Cùng với đó, Trương Mỹ Lan giao cho các thân tín tại Ngân hàng SCB phối hợp cùng các thuộc cấp tại Vạn Thịnh Phát, sử dụng các phương án vay vốn khống đã tạo lập để thực hiện giải ngân, chuyển tiền vào các tài khoản của cá nhân, pháp nhân "ma" để thực hiện chuyển tiền ra khỏi hệ thống ngân hàng hoặc cho các cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt nhằm cắt đứt dòng tiền.

Để Trương Mỹ Lan và đồng phạm thực hiện được hành vi trên, còn có sự tiếp tay của các đối tượng tại các công ty thẩm định giá. Theo điều tra, lãnh đạo, nhân viên các công ty này không thực hiện công tác thẩm định, nhưng đã phát hành các chứng thư thẩm định giá tài sản theo yêu cầu của ngân hàng, để thông đồng, hợp thức thủ tục vay vốn, nâng khống giá trị.

C03 xác định, từ ngày 9/2/2018 đến 7/10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn để rút tiền, chiếm đoạt của Ngân hàng SCB số tiền hơn 304.000 tỷ đồng.

Thêm vào đó, số tiền này hiện ngân hàng không thể chi trả và còn phát sinh lãi hơn 129.000 tỷ đồng, do đó, cơ quan điều tra cáo buộc, bị cáo Trương Mỹ Lan gây thiệt hại tổng cộng hơn 415.000 tỷ đồng.

Theo C03, hành vi của nhóm Trương Mỹ Lan được thực hiện như một tổ chức tội phạm, với quy mô rất lớn. Toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB bị bà Lan thao túng, lũng đoạn để huy động tiền gửi của người dân rồi cho các công ty con, công ty liên quan vay, sau đó chiếm đoạt.

Đây là nguyên nhân căn bản, cốt yếu dẫn đến Ngân hàng SCB đã hoàn toàn mất thanh khoản, dư nợ tín dụng rất lớn không có khả năng thu hồi, vốn chủ sở hữu âm 443.769 tỷ đồng.