Ủng hộ có chế tài với trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), song Chủ tịch VCCI cho rằng chậm đóng cũng là thực tế trong cuộc sống, nếu loại bỏ hành vi này là chưa hợp lý.

Phát biểu trong phiên họp sáng 17/8 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật BHXH sửa đổi, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công cho biết, cộng đồng doanh nghiệp đặc biệt quan tâm, VCCI nhận rất nhiều ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp và kiến nghị chung của các hiệp hội doanh nghiệp về dự án luật này. 

Theo Chủ tịch VCCI, việc xây dựng các quy định về BHXH cần hài hòa, bảo đảm cho doanh nghiệp phát triển thì mới tạo nguồn thu, việc làm và lượng đóng BHXH nâng lên. Đó là cách nâng cao quy mô, chất lượng của công tác BHXH, thực hiện an sinh xã hội tốt hơn.

Về vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm, là mức đóng, ông Công cho hay trừ Singapore và Trung Quốc có mức đóng bảo hiểm xã hội cao hơn Việt Nam. Còn lại những nước trong khu vực có mức đóng thấp hơn Việt Nam rất nhiều, ví dụ Indonesia 10%, Philippines 8%, Thái Lan 5%.

“Tỷ lệ đóng của Việt Nam là 17% với doanh nghiệp, nếu cộng tất cả các loại cả phần đóng góp của người lao động, cả bảo hiểm y tế lên tới 32%", ông Công nêu.

Tỷ lệ cao ảnh hưởng sức cạnh tranh của doanh nghiệp đơn hàng ít đi. Để nuôi dưỡng nguồn thu và phát triển BHXH thì cần xem xét, cân nhắc tỷ lệ đóng BHXH, ông Công góp ý.

Chủ tịch VCCI cũng nêu kiến nghị của các hiệp hội doanh nghiệp xem xét giảm mức đóng xuống khoảng 20%, trong đó doanh nghiệp đóng 15%, người lao động đóng 5%.

Liên quan quy định tại Điều 43 về trốn đóng BHXH bắt buộc, Chủ tịch VCCI nói, Luật hiện hành có hành vi chậm đóng nhưng dự thảo luật sửa đổi loại bỏ hành vi chậm đóng, chỉ còn trốn đóng.

Bày tỏ ủng hộ có chế tài với trốn đóng BHXH, nhưng Chủ tịch VCCI nói chậm đóng cũng là thực tế trong cuộc sống, nếu loại bỏ hành vi này là chưa hợp lý.

Điều này ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh của Việt Nam, các doanh nghiệp nước ngoài thấy khi vào Việt Nam rất dễ gặp hành vi vi phạm pháp luật. “Chúng tôi cho rằng cần khôi phục khái niệm chậm đóng BHXH”, ông Phạm Tấn Công nêu quan điểm.

Ông Công cũng cho biết chế tài về ngừng sử dụng hóa đơn và hoãn xuất cảnh, nhiều doanh nghiệp không đồng tình. Bởi điều này sẽ cản trở hoạt động của doanh nghiệp. Doanh nghiệp mong muốn nếu vi phạm tài chính thì xử lý về kinh tế và tài chính, chứ không nên xử bằng hình thức này. Hơn nữa hình thức này cũng đã có chế tài khác rồi.

Ví dụ, một doanh nghiệp bị hỏa hoạn, họ chậm nộp BHXH thành trốn đóng BHXH, đúng lúc đó dừng hóa đơn, không hoạt động kinh doanh được nữa thì coi như mất cơ hội phục hồi. Như vậy không thể phát triển kinh doanh được, quy định như vậy chúng ta lại tự lấy đá ghè chân mình, muốn đóng nhiều BHXH hơn nhưng quy định làm nguồn thu hẹp lại, Chủ tịch VCCI lo ngại.

Đề nghị của VCCI là nên chuyển thành chế tài hành chính, có thể quy định mức phạt tăng dần theo thời gian chậm nộp, như vậy sẽ hợp lý hơn.

Bộ Luật Hình sự cũng có chế tài với những đối tượng trốn đóng BHXH, không cần tăng cường thêm trong Luật này, sẽ bị trùng lắp, Chủ tịch VCCI đề nghị.

Đề cập vấn đề này cuối  phiên thảo luận, Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nói xử lý chậm đóng, trốn đóng BHXH, nợ đọng BHXH là vấn đề khó.

"Chúng tôi sẽ cố gắng phân hai loại ra, chậm đóng khác, trốn đóng khác. Chúng tôi sẽ nghiên cứu thêm Nghị quyết 05 của Hội đồng thẩm phán, vì trong đó nói tương đối rõ thế nào là chậm đóng, thế nào là trốn đóng, nhưng nếu để đưa vào luật thì phải cụ thể hóa, chi tiết hơn”, ông Dung cho biết.