Còn nhớ, tại Đại hội đồng cổ đông năm 2023, ông Trương Sỹ Bá, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam (mã BAF) dự báo, từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6/2023, giá heo hơi sẽ tăng lên khoảng 60.000 đến 65.000 đồng/kg. Trong đó, Công ty đưa ra kế hoạch kinh doanh dựa trên cơ sở giá heo hơi là 55.000 đồng/kg.
Tuy nhiên, thực tế trong năm 2023, giá thịt heo có thời điểm xuống dưới mức giá vốn của hộ dân nhỏ lẻ (khoảng 52.000 - 54.000 đồng/kg). Tính đến trước thềm Tết Nguyên đán 2024, giá heo trung bình cả nước mới tăng lên mức 55.000 đồng/kg. Đà tăng phần nào bị cản trở bởi nguồn heo nhập không chính ngạch và sức cầu yếu của người dân khi đến quý III/2023 kinh tế mới dần hồi phục.
Thực tế, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất trên quy mô lớn cũng không có nhiều khởi sắc trong quý IV/2023, cũng như trong cả năm.
Trong quý IV/2023, BAF Việt Nam ghi nhận doanh thu giảm 24,7%, về 1.625 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế ghi nhận lỗ 29,46 tỷ đồng so với cùng kỳ lãi 6,55 tỷ đồng (mức lỗ kỷ lục từ khi niêm yết năm 2021).
Lũy kế trong năm 2023, BAF Việt Nam ghi nhận doanh thu giảm 25,9%, về 5.250,4 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm tới 91,9%, về 23,38 tỷ đồng và chỉ hoàn thành được 7,8% so với kế hoạch lãi 301,43 tỷ đồng.
Tại CTCP Việt Nam Kỹ nghệ súc sản (Vissan, mã VSN), trong quý IV/2023, ghi nhận doanh thu giảm 22%, về 806,6 tỷ đồng, lợi nhuận giảm 52,5%, về 18,98 tỷ đồng. Lũy kế cả năm 2023 ghi nhận doanh thu giảm 13%, về 3.334,2 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế giảm 22,3%, về 106,76 tỷ đồng.
Như vậy, kết thúc năm 2023 với lợi nhuận trước thuế đạt 138,5 tỷ đồng, Vissan đã hoàn thành 100,4% so với kế hoạch điều chỉnh giảm về 138 tỷ đồng, hoàn thành 76,1% so với kế hoạch lãi 182 tỷ đồng mà cổ đông giao Ban điều hành đầu năm.
Còn tại CTCT Tập đoàn Dabaco Việt Nam (mã DBC), trong quý IV/2023, lợi nhuận cốt lõi (lợi nhuận gộp - chi phí tài chính - chi phí bán hàng - chi phí quản lý doanh nghiệp) tiếp tục âm 10,96 tỷ đồng so với cùng kỳ âm 275,07 tỷ đồng, Công ty chỉ thoát lỗ và ghi nhận lãi nhẹ 6,45 tỷ đồng nhờ ghi nhận doanh thu tài chính và lợi nhuận khác.
Lũy kế cả năm 2023, Dabaco Việt Nam ghi nhận lãi 25,01 tỷ đồng, tăng 381,9% (nền thấp năm 2022) và chỉ hoàn thành khiêm tốn 4,4% so với kế hoạch lãi 569 tỷ đồng trong năm 2023.
Nhìn chung, bức tranh tình hình kinh doanh trong quý IV và cả năm 2023 của nhóm doanh nghiệp chăn nuôi heo kém tích cực, đặc biệt là quý IV/2023 khi bắt đầu có doanh nghiệp báo cáo lỗ.
“Theo quan sát và đánh giá của chúng tôi, có thể kỳ vọng vào giá heo năm 2024 sẽ hồi phục và duy trì trên mức 52.000 đồng/kg. Chúng tôi cho rằng, nguồn cung khó tăng nhanh do diễn biến dịch tả lợn châu Phi còn phức tạp, nhiều hộ dân nhỏ lẻ bỏ nuôi sau khi thua lỗ trong thời gian dài. Bên cạnh đó, nhu cầu tiêu thụ dần cải thiện khi tình hình kinh tế trở nên khả quan hơn cũng sẽ hỗ trợ giá heo ở mức cao hơn”, chuyên viên phân tích của Công ty Chứng khoán Bảo Việt chia sẻ về triển vọng hồi phục năm 2024.
Việc giá heo hơi duy trì mặt bằng thấp, đẩy hộ dân sản xuất quy mô nhỏ gặp khó khăn, giảm bớt các hộ gia đình chăn nuôi quy mô nhỏ với tiềm lực tài chính hạn chế.
Cũng theo Công ty Chứng khoán Bảo Việt, giá heo có diễn biến xấu trong quý IV/2023, khiến nhiền doanh nghiệp niêm yết trong ngành ghi nhận kết quả kinh doanh chưa khả quan. Tuy nhiên, trong khó khăn, một số doanh nghiệp đứng trước cơ hội mở rộng thị phần bởi các lý do sau.
Thứ nhất, doanh nghiệp thường có chi phí chăn nuôi thấp hơn so với hộ dân nhỏ lẻ. Theo ước tính của BAF Việt Nam, chi phí chăn nuôi của hộ dân vào khoảng 52.000 - 54.000 đồng/kg, trong khi chi phí chăn nuôi của doanh nghiệp chỉ khoảng 47.000 đồng/kg.
Thứ hai, doanh nghiệp có nền tảng để tiếp cận nguồn vốn tốt hơn hộ dân, ví dụ như vay ngân hàng hay huy động vốn bằng hình thức trái phiếu và phát hành cổ phiếu. Vì vậy, trong bối cảnh giá heo giảm xuống dưới giá vốn, doanh nghiệp có thể duy trì hoạt động lâu hơn, giành lấy thị phần của các hộ dân nhỏ lẻ rời khỏi ngành do thua lỗ.
Tương tự, Công ty Chứng khoán VNDirect nhận định, giá heo hơi hiện tại thấp hơn 10,5% so với chi phí sản xuất của các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, điều này khiến nhiều hộ chăn nuôi ngần ngại tái đàn trong 6 tháng đầu năm 2024.
Như vậy, mặc dù cũng gặp khó khăn giống hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, nhưng nhờ tiềm lực tài chính, doanh nghiệp chăn nuôi quy mô lớn đang có cơ hội lấy thêm thị phần.