Tổng cục Thống kê đã chính thức công bố, CPI tháng 10/2015 tăng 0,11% so với tháng trước, bằng 100% so với cùng kỳ năm trước; và tăng 0,51% so với tháng 12 năm trước.
Với kết quả này, CPI bình quân 10 tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước tăng 0,67%. Như vậy, ở cả ba hệ so sánh, CPI của Việt Nam hiện đều ở mức rất thấp.
Tuy CPI tháng 10 năm nay không phải là mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua, bởi năm 2008, CPI tháng 10 thậm chí còn giảm 0,19% sau một thời gian tăng mạnh, song nếu so với tháng 12 năm trước, thì 0,51% là mức tăng thấp nhất.
Năm ngoái, là năm có lạm phát thấp (1,84%), CPI tháng 10 so với tháng 12 năm trước vẫn tăng 2,36%. Còn năm 2008 và năm 2011, là hai năm có lạm phát cao, CPI tháng 10 tăng tương ứng tới 21,64% và 17,05% so với tháng 12 năm trước.
Mức lạm phát sau 10 tháng chỉ ở 0,51% càng khẳng định chắc chắn lạm phát năm nay sẽ ở rất mức thấp. Báo cáo Quốc hội mới đây, Chính phủ cho rằng, lạm phát năm 2015 sẽ chỉ ở mức 2%, thấp nhất trong vòng 14 năm qua.
Tuy nhiên, với kết quả này, nhiều khả năng, lạm phát năm nay sẽ thấp hơn lạm phát của năm ngoái. Đây tiếp tục được coi là một thành quả của nền kinh tế Việt Nam trong kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Mặc dù vậy, khi thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tại Quốc hội cách đây ít ngày, nhiều đại biểu Quốc hội cũng đã đặt câu hỏi về việc lạm phát quá thấp so với mục tiêu điều hành.
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng cho rằng, dù lạm phát thực tế thấp xa so với kế hoạch đề ra cho thấy mặt tích cực là kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn, tạo lòng tin vào đồng tiền Việt Nam, nhưng cũng cho thấy điều hành chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa thắt chặt. Và điều này đã tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, khiến số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể lớn, đáng báo động và sẽ tác động tiêu cực trong trung hạn, dài hạn.
Quay trở lại với diễn biến giá cả thị trường tháng 10/2015, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 7 nhóm tăng với mức tăng không đáng kể.
Cụ thể, hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,19%; Đồ uống và thuốc lá tăng 0,11%; May mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,2%; Thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,12%; Thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,01%; Giáo dục tăng 0,05%; Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,1%.
Ngoài ra, có 4 nhóm hàng giảm, bao gồm: Bưu chính - viễn thông giảm 0,03%; Nhà ở và vật liệu xây dựng giảm 0,01%, Giao thông giảm 0,05% và nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,06%.
Theo nhận định của Tổng cục Thống kê, CPI tháng 10/2015 tăng nhẹ chủ yếu là do nhóm thực phẩm tăng 0,34%, xuất phát từ nhu cầu tiêu dùng thực phẩm vào mùa cưới tăng cao.
Bên cạnh đó, giá các mặt hàng rau củ tăng mạnh do ảnh hưởng của đợt mưa đầu tháng 10 làm năng suất thu hoạch và lượng rau xanh trên thị trường giảm.
Việc giá xăng tăng 800 đồng/lít, dầu diezezen tăng 410 đồng/lít vào ngày 18/9 và 03/10/2015 cũng làm cho chỉ số giá nhóm nhiên liệu tăng 0,19% so với tháng trước.
Bên cạnh đó, tháng 10 là tháng giao mùa ở miền Bắc nên nhu cầu về một số mặt hàng quần áo, giầy dép phục vụ thu đông tăng làm cho chỉ số giá nhóm may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,2%.
Việc từ ngày 01/10/2015 có Hà Nội và hai tỉnh Lào Cai và Nam Định tăng giá nước làm cho chỉ số giá nhóm nước sinh hoạt tăng 0,56% so với tháng trước.
Trong khi đó, báo cáo của Tổng cục Thống kê cho biết, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực - thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 10/2015 tăng 0,06% so với tháng trước, tăng 1,82% so với cùng kỳ.
Lạm phát cơ bản tháng 10/2015 so với tháng 9/2015 tăng 0,06%. Đây là mức tăng khá tương đồng với lạm phát chung, do tỷ lệ đóng góp CPI chung của các nhóm hàng loại trừ khi tính lạm phát cơ bản với các mặt hàng còn lại là tương đương.
Trong khi đó, lạm phát cơ bản bình quân 10 tháng so cùng kỳ năm trước tăng 2,12% cao hơn mức 0,67% của lạm phát chung do mặt bằng giá các mặt hàng tính lạm phát chung thấp hơn so với cùng kỳ năm trước.