Nhóm vấn đề thứ nhất được chất vấn là tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm luật đất đai trên địa bàn Thành phố.

Chậm điều chỉnh quy hoạch do năng lực của chủ đầu tư kém

Trả lời câu hỏi của các đại biểu, liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch nhiều dự án chưa thực hiện được, Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Nguyễn Trúc Anh cho biết, Hà Nội hiện có 40 dự án cần điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch chung; có những dự án nhà đầu tư đã xin rút. Hai dự án đã hoàn thành, 13 dự án đang thực hiện thủ tục điều chỉnh; 21 dự án nhà đầu tư không thực hiện điều chỉnh, chủ yếu do nhà đầu tư không đủ năng lực thực hiện; 25 dự án đang thực hiện điều chỉnh.

Lãnh đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc nhận định, có 4 nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm điều chỉnh các dự án. Trước tiên là do thay đổi, điều chỉnh quy hoạch chung và các phân khu trên địa bàn Thành phố dẫn đến một số dự án không phù hợp quy hoạch thực tế. Bên cạnh đó, do Luật quy hoạch thay đổi, bỏ cấp phép quy hoạch, dẫn đến một số dự án bị chậm.

Mặt khác, ông Nguyễn Trúc Anh đánh giá, lý do chủ yếu dẫn đến chậm điều chỉnh quy hoạch là năng lực của chủ đầu tư kém, hoặc không hợp tác với Sở để thực hiện điều chỉnh.

“Về vấn đề hướng dẫn chi tiết cho DN thực hiện điều chỉnh quy hoạch, Sở đã có thông báo hướng dẫn; đã rà soát rút gọn quy trình; làm rõ quy trình trách nhiệm. Sở cũng đã ra quy chế quản lý, đánh giá ứng xử, trách nhiệm của cán bộ, để thực hiện nghiêm túc công tác hướng dẫn nhà đầu tư; số hoá thông tin quy hoạch để người dân đều có thể truy cập được”, ông Nguyễn Trúc Anh khẳng định.

Thanh tra bí mật, thu hồi dự án mà doanh nghiệp không biết?

Đại biểu Nguyễn Hồng Sơn (Sóc Sơn) chất vấn về việc thanh tra “bí mật” mà ông tiếp nhận được qua đơn kêu cứu của một doanh nghiệp.

Theo ông Sơn, UBND Hà Nội đã có quyết định thu hồi đất của một doanh nghiệp tại phường Yên Hoà (Cầu Giấy, Hà Nội), nhưng theo khiếu nại của doanh nghiệp thì đơn vị không biết mà chỉ nghe nói có quyết định này.

Đại biểu Sơn cho hay, quyết định này bắt nguồn từ kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2017 về việc thực hiện dự án của doanh nghiệp, nêu rõ 3 vấn đề chính là doanh nghiệp chưa có biên bản bàn giao mặt bằng; chưa nộp ngân sách tiền sử dụng đất và chưa thực hiện đầu tư. Tuy nhiên, doanh nghiệp này lại khẳng định Thanh tra tiến hành thanh tra rất "bí mật", không tiếp cận tìm hiểu hồ sơ, không làm việc với doanh nghiệp, và doanh nghiệp hoàn toàn không được biết về quá trình thanh tra cũng như kết luận sai phạm. 

Đại biểu này nhấn mạnh, ngay cả quyết định thu hồi đất cũng rất "bí mật", doanh nghiệp không được nhận. Đến khi doanh nghiệp đi làm thủ tục mới biết đất đã bị thu hồi.

Vì thế, doanh nghiệp đã có đơn khiếu nại, Thành phố giao Thanh tra Thành phố Hà Nội xem xét lại trường hợp này. Sau khi có báo cáo từ thanh tra, Thành phố đã có quyết định tạm ngừng thu hồi đất. Tuy nhiên từ 2017 đến nay doanh nghiệp không thể làm được gì với dự án.

“Theo quy định, Sở Tài nguyên và Môi trường phải tiến hành kiểm tra, thanh tra mới tham mưu cho Thành phố thu hồi. Tuy nhiên Sở không xuống làm việc với doanh nghiệp mà vẫn tham mưu như vậy, rất vô cảm, vô trách nhiệm. Như vậy có vi phạm luật không?”, đại biểu Sơn chất vấn.

Trả lời vấn đề này, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho biết, Dự án đó được Thành phố cho thuê đất từ năm 2004, năm 2008 đã bàn giao đất nhưng đơn vị chưa thực hiện xây dựng.

Năm 2011, Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thanh tra và gia hạn cho dự án thêm 6 tháng nhưng vẫn chậm thực hiện. Năm 2017, Thanh tra Chính phủ có thanh tra các dự án chậm triển khai trên địa bàn TP và ra kết luận thu hồi đất. Trên cơ sở đó, Sở đã tham mưu cho Thành phố thu hồi đất giao cho doanh nghiệp.

“Sở không có thẩm quyền đi thanh tra lại kết luận của Thanh tra Chính phủ mà chỉ thực hiện. Thành phố đang giao thanh tra Thành phố xem xét khiếu nại của doanh nghiệp. Khi có kết luận về vấn đề này sẽ thông báo”, ông Đông nói.