Hội nghị Bộ trưởng TPP đang diễn ra tại Atlanta (Mỹ) gần như đạt được thỏa thuận về mở cửa thị trường ô tô, một trong những vấn đề gai góc nhất xuyên suốt tiến trình đàm phán. Tuy vậy, các bên vẫn chưa thể thu hẹp được bất đồng trong một số vấn đề như sữa và bản quyền dược phẩm.

Sau ngày làm việc đầu tiên của Hội nghị Bộ trưởng TPP vào đêm qua (theo giờ Việt Nam), Canada và Mexico đã phát đi tín hiệu mở cửa thị trường ô tô Bắc Mỹ cho nhiều linh kiện sản xuất tại châu Á. Vấn đề ô tô được Nhật Bản đặc biệt quan tâm, khi các hãng sản xuất lớn của nước này phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ và muốn TPP linh hoạt hơn trong việc chấp thuận nguồn gốc các linh kiện.

Trong khi đó, nhờ lợi thế gần Mỹ, chi phí nhân công thấp và là thành viên của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), Mexico đã trở thành nhà cung cấp ô tô và linh kiện ô tô chính cho thị trường Mỹ. Tại vòng đàm phán vào tháng 7 vừa qua tại Hawaii, Mexico đã phản đối đề nghị của Nhật Bản và Mỹ về quy tắc xuất xứ,  yếu tố quyết định liệu xe nhập khẩu có được miễn thuế hay không.

Mexico và Canada muốn ô tô được miễn thuế trong TPP phải có ít nhất 45% linh kiện xuất phát từ các nước trong khối, trong khi Nhật Bản muốn tỷ lệ này chỉ ở mức 32,5%. Bộ trưởng Kinh tế Mexico, Ildefonso Guajardo cho biết, các nhà đám phán tại Atlanta đã tiến rất sát một thỏa thuận trong vấn đề trên.

Nếu các bên có thể thỏa hiệp thì các hãng sản xuất ô tô sẽ có thể linh hoạt hơn trong mua linh kiện giá rẻ hơn từ các nhà sản xuất châu Á thay vì các nhà cung cấp Mexico.

Trong khi vấn đề ô tô coi như đã được giải quyết thì các bên vẫn còn bất đồng về mở cửa thị trường đối với các sản phẩm bơ sữa và thời gian bảo hộ độc quyền đối với thuốc sinh học (sinh dược), khiến Hội nghị Bộ trưởng tại Atlanta dự kiến kết thúc vào chiều 1/10 (giờ địa phương) phải kéo dài ít nhất đến tối cùng ngày.

Dù vậy, Bộ trưởng Thương mại Australia, Andrew Robb cho biết 12 nước tham gia TPP cam kết sẽ cố gắng hoàn tất thỏa thuận trong tuần này trong khi Thủ tướng New Zealand, John Key và Bộ trưởng Thương mại Nhật Bản, Akira Amari đều cho rằng TPP đang đứng trước cơ hội tốt để hoàn tất.

12 quốc gia gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam bắt đầu đàm phán TPP từ năm 2010, với mục tiêu giảm rào cản thương mại và thiết lập tiêu chuẩn chung trong khu vực.

Các nước tham gia đàm phán TPP hiện đang chiếm 40% kinh tế và 30% thương mại toàn cầu. TPP được dự báo sẽ bổ sung cho GDP thế giới thêm gần 300 tỷ USD mỗi năm sau khi đi vào thực hiện