Cho ý kiến vào Báo cáo đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm, nhiều đại biểu tham dự Phiên họp toàn thể của Ủy ban Kinh tế băn khoăn về nhiệm vụ hoàn thành mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% trong năm nay.

Quý I/2017, tốc độ tăng trưởng GDP chỉ đạt 5,1%. “GDP muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 6,7% thì 3 tháng cuối năm, bình quân phải tăng 7,1%. Đặt trong bối cảnh hiện nay, mục tiêu này vô cùng khó khăn”, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, TS. Nguyễn Đức Kiên thẳng thắn.

Nền kinh tế Việt Nam có độ mở rất rộng, phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động xuất - nhập khẩu. Trong 4 tháng đầu năm đã xuất khẩu sang Trung Quốc 8,6 tỷ USD, tăng 45% so với cùng kỳ; nhập khẩu từ thị trường này 17,6 tỷ USD, tăng 19,4%. Và lần đầu tiên trong nhiều năm trở lại đây, Trung Quốc không phải là thị trường nhập siêu lớn nhất của Việt Nam.

Mặc dù vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, ông Vũ Hồng Thanh cũng vẫn lo ngại trước cán cân thương mại Việt - Trung tiếp tục mất cân bằng lớn.

“Tốc độ tăng trưởng GDP Trung Quốc chậm khiến nguyên vật liệu của họ bị dư thừa. Nguồn dư thừa này, chắc chắc sẽ được “đẩy” sang nước khác và Việt Nam là một thị trường hấp dẫn. Điều này chắc chắn tác động không nhỏ tới hoạt động xuất - nhập khẩu cũng như tăng trưởng kinh tế nước ta”, ông Thanh cảnh báo.

Thị trường xuất khẩu lớn nhất và cũng là thị trường xuất siêu lớn nhất của Việt Nam là Hoa Kỳ, theo ông Thanh cũng có nhiều tín hiệu bất lợi.

“Chính phủ của Tống thống Donald Trump đã có nhiều động thái bảo hộ sản xuất trong nước, đặc biệt những nước xuất siêu lớn vào Mỹ. Nếu như Mỹ dựng các hàng rào phi thuế quan để bảo hộ sản xuất trong nước, chắc chắn hoạt động xuất - nhập khẩu của nước ta sẽ bị tác động tiêu cực”, ông Thanh lo ngại.

“Theo tôi được biết, nhiều chính khách, nghị sỹ Hoa Kỳ đang lobby chính sách thuế nhằm hạn chế nhập siêu. Nếu chính sách này được thông qua thì Việt Nam là nước bị ảnh hưởng lớn thứ 2, chỉ sau Mexico. Một khi xuất khẩu vào Hoa Kỳ gặp khó khăn chắc chắn tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế năm 2017 và cả những năm sau này nếu TPP không được triển khai”, ông Nguyễn Đức Kiên phát biểu.

Ông Nguyễn Hoàng Mai, Thường trực Ủy ban Các vấn đề xã hội cho rằng nền kinh tế phát triển vẫn thiếu bền vững.

“Về mặt xã hội, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau trong việc “giải cứu” dưa hấu, hành tím trước đây còn bây giờ là thịt lợn rất đáng hoan nghênh, nhưng về mặt kinh tế, các cuộc “giải cứu” này cho thấy sự phát triển không bền vững.

“Nếu xuất khẩu không đạt mục tiêu đặt ra, thị trường trong nước hết lần “giải cứu” nọ đến lần “giải cứu” kia sẽ ảnh hưởng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Kinh tế không tăng trưởng như tính toán chắc chắn kéo theo nhiều chỉ tiêu khác cũng không đạt”, ông Mai lo ngại.

Để bảo đảm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 6,7% trong năm nay, theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Nguyễn Văn Trung, từ nay đến cuối năm phải tập trung phát huy tối đa những tiềm năng đã có trong các tháng đầu năm.

Cụ thể là phải tăng tốc giải ngân vốn đầu tư, nhất là vốn đầu tư tư nhân và FDI đã cam kết và đăng ký từ các năm trước; thúc đẩy sản xuất, kinh doanh gắn với xuất khẩu; tranh thủ cơ hội giá cả thế giới đang phục hồi, tận dụng cơ hội các dòng vốn đầu tư và khách du lịch quốc tế đang thay đổi do những vấn đề địa chính trị thế giới và khu vực.

“Bên cạnh thúc đẩy giải ngân 100.000 tỷ đồng cho vay nông nghiệp công nghệ cao nhằm đưa thêm vốn vào nền kinh tế và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp; phải khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư để triển khai các dự án lớn, trọng điểm quốc gia, tạo cú hích trong đầu tư tăng trưởng như Dự án Cao tốc Bắc - Nam, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Dự án Chống ngập TP.HCM…”, ông Trung cho biết.

Ngoài xuất khẩu, tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào vốn đầu tư. Vì vậy, theo ông Nguyễn Đức Kiên, tập trung đầu tư vào các dự án lớn, có tính lan tỏa cao là bước đi thích hợp để tăng trưởng GDP trong giai đoạn hiện nay.

“Các dự án này cần phải có cơ chế đặc thù mới có thể đẩy mạnh đầu tư, còn nếu làm theo đúng quy trình, thủ tục thì đến cuối năm nay cũng chưa xong”, ông Kiên nhấn mạnh.