Thông quan tập trung tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái. |
Cuộc đua đầy trách nhiệm
“Tuy Quảng Ninh không phải là địa phương đầu tiên thực hiện đánh giá DDCI, nhưng lại là địa phương có sự triển khai bài bản, chuyên nghiệp, triệt để và hiệu quả nhất. Với sự chủ động, sáng tạo của mình, Quảng Ninh đã nổi lên không chỉ về sự tăng trưởng kinh tế, mà còn là cái nôi của cải cách”, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã nhận định như vậy về Quảng Ninh.
Với cách thức nhờ chính doanh nghiệp, nhà đầu tư trên địa bàn chỉ ra những điểm đạt, chưa đạt của chính quyền qua từng chỉ số thành phần trong Bộ chỉ số DDCI (được bổ sung, hoàn thiện dần qua các năm), DDCI đã trở thành thước đo quan trọng, để mỗi sở, ngành, địa phương nhìn lại chất lượng điều hành của mình.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế (VCCI), Giám đốc Dự án PCI quốc gia đánh giá, với DDCI, Quảng Ninh đã bắt buộc các sở, ngành, địa phương phải lắng nghe doanh nghiệp nhiều hơn, có trách nhiệm giải trình rõ hơn, cụ thể hơn với tỉnh trong những vấn đề liên quan đến doanh nghiệp. Quảng Ninh cũng đã hình thành thói quen cho sở, ngành, địa phương phải thường xuyên rà soát, đánh giá và nhìn lại chất lượng điều hành của mình, tạo nên một nền hành chính phục vụ, hành động.
Kết quả DDCI Quảng Ninh 2019 được công bố tháng 2/2020 cho thấy, điểm trung vị của khối địa phương đã giảm nhẹ từ mức 64,72 của năm 2018 xuống mức 63,12. Khoảng cách giữa địa phương đứng đầu và đứng cuối chênh lệch nhau không nhiều như ở khối sở, ban, ngành, với điểm số của đơn vị dẫn đầu ở mức 71,80 điểm, cao hơn 26,35 điểm so với đơn vị đứng cuối (45,45 điểm). Điều này cho thấy, sự khác biệt trong điều hành kinh tế giữa các địa phương không nhiều như giữa các sở, ban, ngành.
Năm 2019, thị xã Quảng Yên đã vươn lên vị trí thứ nhất với 71,80 điểm, tăng 3,57 điểm so với năm 2018. Các vị trí tiếp theo trong nhóm đầu cho thấy sự vươn lên mạnh mẽ của một số địa phương so với năm 2018. DDCI 2019 cũng ghi nhận sự cải thiện năng lực điều hành mạnh mẽ từ TP. Móng Cái và thị xã Đông Triều, khi tăng lần lượt 6 bậc và 7 bậc lên vị trí thứ hai và thứ tư. Sự cạnh tranh, thi đua có thể thấy rất rõ, khi thứ tự trên bảng xếp hạng có sự thay đổi giữa các nhóm với nhau.
Đối với khối sở, ban, ngành, điểm trung vị của năm 2019 là 59,22, nhỏ hơn so với con số 69,33 điểm của năm 2018. Một số chỉ số thành phần như Tính minh bạch và tiếp cận thông tin có trọng số giảm từ 20% xuống 15%, chỉ số Thiết chế pháp lý có trọng số giảm từ 10% xuống 5%, trong khi chỉ số Hỗ trợ doanh nghiệp lại có trọng số tăng từ 5% lên 15%.
Khoảng cách giữa nhóm đứng đầu và đứng cuối cho thấy sự chênh lệch khá lớn về năng lực điều hành của khối sở, ban, ngành, với điểm số của đơn vị dẫn đầu ở mức 84,86 điểm, cao hơn tới 48,69 điểm so với đơn vị đứng cuối (36,17 điểm).
Cục Hải quan Quảng Ninh tiếp tục là đơn vị giữ vị trí quán quân với điểm số 84,86, tăng 7,05 điểm so với năm 2018. Từ đơn vị đứng ở nhóm cuối Bảng xếp hạng DDCI Quảng Ninh năm đầu tiên (2015), Cục Hải quan Quảng Ninh đã nghiêm túc, thẳng thắn nhìn nhận, tiếp thu những đánh giá mà cộng đồng doanh nghiệp dành cho mình. Quyết tâm thay đổi và hành động ngay, chỉ sau 1 năm, Cục Hải quan Quảng Ninh đã vươn lên đứng ở vị trí thứ 4/15 trong Bảng xếp hạng DDCI 2016 của tỉnh.
Từ năm 2017 đến nay, với cách làm đổi mới, sáng tạo, bám sát Bộ chỉ số DDCI của tỉnh, Cục Hải quan Quảng Ninh đã triển khai thành công Bộ chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp cơ sở (CDCI) liên tiếp trong 3 năm (2017, 2018 và 2019). Trong cả 3 năm này, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh đều đứng đầu Bảng xếp hạng DDCI.
“Thực hiện Bộ chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh đối với 7 chi cục hải quan và 2 phòng tham mưu về nghiệp vụ, CDCI hàng năm đã huy động sự vào cuộc tích cực của tập thể các đơn vị; thúc đẩy, khơi dậy động lực cạnh tranh ngay từ cấp cơ sở, góp phần quan trọng nâng cao năng lực cạnh tranh DDCI của Cục Hải quan Quảng Ninh”, ông Nguyễn Văn Nghiên, Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh chia sẻ.
Nâng chất lượng thực thi của chính quyền
“DDCI Quảng Ninh 2019 dựa trên sự tổng hợp ý kiến của khoảng 2.015 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể từ danh sách 6.500 doanh nghiệp với 12.500 phiếu gửi đi, tăng 6.000 phiếu so với năm 2018. Tỷ lệ phiếu thu về đạt 38%, với rất nhiều doanh nghiệp tích cực đóng góp ý kiến bổ sung. Điều này đã thể hiện sự tin tưởng ngày càng lớn vào hệ thống cơ quan chính quyền và Bộ chỉ số đánh giá DDCI của tỉnh Quảng Ninh”, bà Vũ Thị Kim Chi, Phó trưởng ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư Quảng Ninh chia sẻ.
Ngay sau lễ công bố DDCI Quảng Ninh 2019, Tổ công tác thực hiện Kế hoạch Nâng cao chỉ số PCI Quảng Ninh và triển khai Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ đã nhanh chóng được kiện toàn. Trong đó, ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh là Tổ trưởng; ông Bùi Văn Khắng, Phó chủ tịch UBND tỉnh là Tổ phó Thường trực.
Kế hoạch Triển khai đánh giá DDCI 2020 cũng đã được ban hành và thực hiện với mục tiêu thúc đẩy chất lượng thực thi của chính quyền, tạo động lực cải cách quyết liệt, đồng bộ trong việc nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến nhà đầu tư, doanh nghiệp; tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh trên tất cả các lĩnh vực.
Đưa ra giải pháp để cải thiện mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư, kinh doanh của Quảng Ninh cũng như cải thiện điểm số PCI, giữ vững vị trí dẫn đầu, ông Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh khẳng định: “Cần phải xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước các cấp của tỉnh Quảng Ninh ngày càng trong sạch, vững mạnh, hoạt động công khai, minh bạch, rõ ràng và thực hiện đầy đủ trách nhiệm giải trình; tổ chức bộ máy gọn nhẹ, hiệu lực, hiệu quả; hoạt động trên nền tảng công nghệ cao, tận dụng tốt cơ hội cuộc cách mạng công nghệ 4.0 để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành xây dựng chính quyền điện tử, với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tinh giản, có đức, có tài, có kiến thức, có bản lĩnh, có tư duy tốt, hoạt động chuyên nghiệp”.
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh nhấn mạnh: “Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát công vụ; xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu tiêu cực, vi phạm pháp luật và công khai kết quả xử lý các vụ việc; phát huy tối đa vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, báo chí truyền thông trong giám sát, phản biện xã hội. Qua đó, góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính công vụ; xây dựng văn hóa thực thi, văn hóa hành động trong đội ngũ cán bộ, công chức”.
DDCI chính là một công cụ mà cộng đồng doanh nghiệp được chính quyền tỉnh Quảng Ninh cung cấp để thực hiện việc giám sát chính quyền và đội ngũ cán bộ, công chức.
Để hoạt động này mang lại hiệu quả cao hơn, Bộ chỉ số DDCI 2020 Quảng Ninh sẽ điều chỉnh một số nội dung của các chỉ số thành phần để phản ánh tốt hơn yêu cầu mới đặt ra với các sở, ban, ngành và các địa phương. Theo đó, sẽ bổ sung đánh giá hiện tượng “đùn đẩy công việc giữa các sở, ban, ngành hoặc đùn đẩy công việc lên cấp có thẩm quyền cao hơn” vào phần Chi phí thời gian đối với khối sở, ban, ngành.
DDCI 2020 tiếp tục sử dụng câu hỏi mở để tiếp thu ý kiến đóng góp, hiến kế của doanh nghiệp, các hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể để từ đó đề xuất, kiến nghị các giải pháp về cơ chế chính sách của tỉnh, cải thiện quy trình giải quyết thủ tục hành chính và tinh thần, thái độ của các cấp chính quyền thuộc tỉnh nhằm nâng cao chất lượng điều hành, góp phần xây dựng tỉnh Quảng Ninh gắn với hình ảnh môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi.
Tính minh bạch và tiếp cận thông tin;
Tính năng động và hiệu lực của hệ thống sở, ban, ngành và chính quyền địa phương;
Chi phí thời gian;
Chi phí không chính thức;
Cạnh tranh bình đẳng;
Hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp;
Thiết chế pháp lý;
Vai trò của người đứng đầu sở, ban, ngành và chính quyền địa phương.
Riêng khối địa phương, sẽ đánh giá thêm chỉ số Tiếp cận đất đai và ổn định trong sử dụng đất.