Theo Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế, hiện nay, tại một số tỉnh, thành đã xảy ra tình trạng ô nhiễm không khí, có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Cục Quản lý môi trường y tế khuyến cáo, nhà trẻ, mẫu giáo, trường tiểu học xem xét cho trẻ nghỉ nếu chỉ số chất lượng không khí ở mức nguy hại trong thời gian 3 ngày liên tục. Nếu bắt buộc đi học cần tránh các hoạt động ngoài trời hoặc điều chỉnh thời gian học phù hợp.

Theo thống kê, trung bình người cao tuổi ở Việt Nam thường có 4 - 5 bệnh nền như: Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh thận mạn… Vì vậy, người cao tuổi, đặc biệt là người có bệnh nền ít nhiều đã sẵn có tổn thương ở biểu mô đường hô hấp. Khi có điều kiện thuận lợi, các bệnh này tái phát và biến chứng nguy hiểm hơn.

Khoảng thời gian mùa lạnh, thời tiết hanh khô, bụi mịn PM2.5 dễ dàng khuếch tán trong không khí do ảnh hưởng của các điều kiện thời tiết chênh lệch ngày - đêm về nhiệt độ, độ ẩm, hướng và tốc độ gió, bức xạ nhiệt… nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng.

ThS.Mai Mạnh Tam, Phó trưởng Khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chia sẻ, bụi mịn hấp thụ qua hệ hô hấp, có thể xâm nhập vào phế nang phổi và đi vào máu.

Người lớn tuổi mắc bệnh tim hoặc bệnh phổi mãn tính (COPD, hen suyễn), trẻ em, trẻ sơ sinh là những nhóm có nhiều khả năng bị ảnh hưởng xấu nhất đến sức khỏe khi tiếp xúc với bụi PM2.5.

Bụi mịn có khả năng xâm nhập sâu vào cơ thể. Do đó, để phòng ảnh hưởng của bụi mịn, cần hạn chế tối đa nguy cơ tiếp xúc. ThS.BS Mai Mạnh Tam khuyến cáo, người dân cần hạn chế ra ngoài vào các khung giờ cao điểm, hạn chế di chuyển vào khu vực có thi công, lưu lượng giao thông đông đúc.

Người dân cũng nên tránh mở cửa sổ, cửa ra vào ở khung giờ cao điểm 7- 8 giờ và 18 - 19 giờ. Đây cũng là thời điểm bụi mịn hoạt động mạnh, không khí bị ô nhiễm nặng.

Bác sĩ Mai Mạnh Tam cũng cho biết, việc đóng kín cửa làm cản trở không khí lưu thông trong nhà, thuận lợi cho việc vi sinh vật gây hại lưu lại lâu hơn trong không khí, gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.

Vì đó, các gia đình có thể mở cửa sổ, cửa ra vào ngoài giờ cao điểm, khi có chất lượng không khí tốt hơn. Thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống cũng giúp hạn chế bụi mịn.

Với người mắc bệnh lý hô hấp mạn tính, trẻ em và người cao tuổi có sức đề kháng yếu, cần ghi nhớ đeo khẩu trang mỗi khi ra đường. Khẩu trang thông thường không lọc được các hạt bụi siêu mịn PM2.5.

Để lọc các loại bụi siêu mịn này, chuyên gia khuyến cáo người dân cần đeo khẩu trang chuyên dụng, khẩu trang N95, N99. Khẩu trang y tế thông thường chỉ lọc được 30 - 40% lượng bụi và có hiệu quả lọc bụi lên tới 90% nếu sử dụng đồng thời 2 khẩu trang.

Các ổ nhiễm khuẩn ở răng, lợi, miệng, tai, mũi, họng có thể khiến vi khuẩn lan xuống đường hô hấp dưới, làm tái phát các đợt cấp ở người bệnh mắc bệnh phổi mạn tính như COPD, giãn phế quản, xơ phổi… Do đó, người bệnh hô hấp mạn tính mắc thêm các bệnh lý viêm nhiễm vùng hầu họng, cần xử trí sớm và triệt để ổ viêm.

Không tự ý dùng thuốc tại nhà, khám bệnh và điều trị theo đúng phác đồ được chỉ định là 2 lưu ý quan trọng đảm bảo sức khỏe ở người bệnh phổi mạn tính.