Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo tờ trình Chính phủ về việc xây dựng dự án Nghị quyết của Quốc hội về một số chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Điểm đáng chú ý tại dự thảo này là áp dụng một số chính sách ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể, nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa được giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp xuống còn 15-17%, thay vì mức 20% như hiện nay.

Theo đó, thuế suất 15% sẽ áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm dưới 3 tỷ đồng và có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người.

Thuế suất 17% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ 3 tỷ đồng đến dưới 50 tỷ đồng và có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người.

Ngoài ra, để tránh trường hợp doanh nghiệp thành lập các công ty con để được hưởng chính sách nêu trên, Bộ Tài chính đề nghị quy định mức thuế suất 15%, 17% không áp dụng đối với công ty con, công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và các trường hợp không áp dụng ưu đãi thuế theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Song song với đó, Bộ Tài chính cũng đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế đối với doanh nghiệp thành lập mới từ hộ, cá nhân kinh doanh.

Sau thời gian miễn thuế này, trường hợp doanh nghiệp mới thành lập từ hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện dự án đầu tư thuộc ngành nghề, địa bàn ưu đãi thuế thì tiếp tục được hưởng mức ưu đãi theo quy định của pháp luật.

Hết thời gian miễn thuế và thời gian hưởng ưu đãi thuế (nếu có), doanh nghiệp thực hiện mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp tương ứng với điều kiện thực tế của doanh nghiệp theo quy định.

Theo Bộ Tài chính, việc thay đổi thuế suất mới phù hợp với quy định thuế suất của các nước trong khu vực. Hiện nhiều nước có quy định doanh nghiệp nhỏ và vừa được áp dụng mức thuế suất thấp hơn mức thuế suất phổ thông.

Cụ thể, mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp phổ thông của Trung Quốc là 25% nhưng doanh nghiệp nhỏ được áp dụng mức thuế suất ưu đãi là 20%.

Một số nước như Hàn Quốc, Hà Lan, Brazil,... không có quy định như trên nhưng thuế thu nhập doanh nghiệp được đánh lũy tiến, tức là mức thuế suất cao hơn áp dụng đối với phần thu nhập chịu thuế ở mức cao.

Hiện Hàn Quốc đang áp dụng mức thuế suất 10% đối với 200 triệu won chịu thuế đầu tiên, 20% đối với phần thu nhập chịu thuế từ 200 triệu won đến 20 tỷ won, 22% đối với phần thu nhập chịu thuế trên 20 tỷ won. Hoặc, Hà Lan áp dụng thuế suất 20% đối với 200.000 euro thu nhập chịu thuế đầu tiên, 25% đối với phần thu nhập chịu thuế vượt 200.000 euro.

Áp dụng với Việt Nam, theo Bộ Tài chính, nếu thuế thu nhập doanh nghiệp giảm xuống 15-17% sẽ tạo điều kiện cho các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp. Qua đó, thực hiện mục tiêu đến năm 2020 có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp; đến năm 2025 có hơn 1,5 triệu doanh nghiệp và đến năm 2030, có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp. Điều này giúp tăng tỉ trọng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GDP để đến năm 2020 đạt khoảng 50%, năm 2025 khoảng 55%, đến năm 2030 khoảng 60 - 65%.

Bộ Tài chính cũng chỉ rõ, tác động tiêu cực nếu giảm thuế và miễn thuế cho doanh nghiệp là có thể giảm thu ngân sách khoảng 9.200 tỷ đồng/năm, trong đó giải pháp giảm thuế suất cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ giảm khoảng 6.500 tỷ đồng/năm và giải pháp miễn thuế trong vòng 2 năm đối với doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh khoảng 2.722 tỷ đồng/năm.

"Việc giảm nghĩa vụ này trong ngắn hạn có gây áp lực lên cân đối ngân sách nhưng về dài hạn sẽ tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tăng tích tụ, tích lũy, tái đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh, từ đó góp phần tăng thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp cho ngân sách vào những năm sau", Bộ Tài chính nhấn mạnh./.