Những lợi ích và thách thức của Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) được các doanh nghiệp châu Âu nhắc tới trong Báo cáo kết quả Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2023 được Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham Việt Nam) công bố ngày 10/7/2023.

Chỉ số BCI được thực hiện hàng quý được xem là thước đo hàng đầu để đánh giá góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà đầu tư châu Âu về thị trường Việt Nam.

Bằng cách thu thập phản hồi từ mạng lưới rộng lớn gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, báo cáo cung cấp những đánh giá sâu sắc về bối cảnh kinh doanh hiện tại ở Việt Nam và đưa ra cái nhìn tổng quan về những kỳ vọng trong tương lai.

Có tới hơn một nửa số doanh nghiệp được khảo sát cho biết được hưởng lợi từ EVFTA, với tỷ lệ 35% lãnh đạo doanh nghiệp EU nói rằng đã thu được lợi ích từ việc cắt giảm thuế quan từ FTA này.

EVFTA bắt đầu thực thi từ tháng 8/2020, tức là chỉ còn gần 1 tháng nữa là tròn 3 năm. Đây là FTA thế hệ mới, được cộng đồng doanh nghiệp EU và Việt Nam kỳ vọng mang lại nhiều lợi ích về mở cửa thị trường, tạo thuận lợi thương mại, cắt giảm thuế quan...

Năm ngoái, các doanh nghiệp thuộc 27 nước thành viên EU đã xuất khẩu sang Việt Nam lượng hàng hóa trị giá 15,42 tỷ USD, giảm 8,7% so với năm 2021.

Nguyên nhân của sự sụt giảm này đến từ việc giảm nhập khẩu từ một số thị trường lớn như: Đức, Ireland, Hà Lan, Tây Ban Nha, Ba Lan. Nổi bật là việc giảm nhập khẩu từ Ireland với giá trị giảm hơn 1,1 tỷ USD, tương ứng giảm 24,6% so với 2021 và chủ yếu là giảm nhập khẩu mặt hàng bộ vi xử lý phục vụ cho sản xuất các sản phẩm điện tử.

Thương mại song phương Việt Nam-EU còn nhiều dư địa tăng trưởng khi khối này tiếp tục đẩy mạnh triển khai Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nhằm củng cố và nâng cao vị thế của EU trong khu vực dựa vào những ưu thế về khoa học
công nghệ, chuyển đổi số, xanh, chống biến đổi khí hậu, hợp tác phát triển...

Trong đó, EU coi trọng Việt Nam trong việc triển khai chiến lược này với vai trò dẫn dắt trong ASEAN.

Điểm "chưa hài lòng" được ghi nhận trong kết quả Chỉ số BCI được các doanh nghiệp phản ánh vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức trong việc tận dụng tối đa các thỏa thuận của Hiệp định, với các thủ tục hành chính và việc hiểu biết không đầy đủ về EVFTA vẫn là những rào cản chính đối với việc phát huy tối đa các lợi ích từ Hiệp định này.

Đã có 25/27 nước thuộc EU đầu tư vào Việt Nam với 2.384 dự án, tổng vốn đăng ký đạt khoảng 27,6 tỷ USD, chiếm 6,42% tổng vốn đăng ký tại Việt Nam, tính đến tháng 8/2022.