Gia tăng quỹ đất

Với các doanh nghiệp địa ốc, việc nắm giữ quỹ đất và năng lực triển khai dự án được xem là yếu tố quyết định sự thành công và M&A luôn được xem là công cụ hữu hiệu, là cách nhanh nhất để thâm nhập thị trường, nhưng không phải ai cũng thành công, mà phải có chiến lược rõ ràng, tận dụng được thời cơ thích hợp.

Điển hình trong việc nắm bắt cơ hội trong khó khăn để M&A dự án phải kể đến là Novaland (thành viên của NovaGroup) - một doanh nghiệp được xem như là “ông trùm” đi săn quỹ đất.

Từ dự án đầu tay Sunrise City (quận 7, TP.HCM) triển khai vào năm 2008, thông qua con đường M&A, đến nay, Novaland đã sở hữu hàng chục dự án tại khắp các quận, huyện của TP.HCM và nhiều tỉnh, thành phố khác, trong đó có những dự án quy mô lên đến hàng ngàn héc-ta.

Sở dĩ Novaland không ngừng lớn mạnh qua hoạt động M&A là nhờ dự báo được xu hướng thị trường, từ đó đưa ra các chiến lược M&A quỹ đất với lộ trình phù hợp.

“M&A giúp doanh nghiệp đi sâu vào chuỗi giá trị của mình, gia tăng thị phần, sản phẩm, tiếp cận với thị trường, mang lại các giá trị chung cho cộng đồng”, ông Bùi Xuân Huy, Tổng giám đốc Novaland cho hay.

Trên thị trường, nhiều đại gia địa ốc khác cũng đang âm thầm gia tăng quỹ đất thông qua M&A ngay giữa mùa dịch.

Chẳng hạn, Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt thông qua chủ trương mua 99% vốn tại Công ty Đầu tư Bắc Cường - đơn vị có quỹ đất được xếp vào nhóm đất vàng của TP. Đà Nẵng. Trước đó, doanh nghiệp này hoàn tất mua 99,5% cổ phần Công ty Bất động sản đầu tư và Phát triển cao ốc Bình Dương để sở hữu dự án chung cư quy mô hơn 4,5 ha tại TP. Thuận An.

Tính đến nay, Phát Đạt là doanh nghiệp có quỹ đất khá lớn, với gần 470 ha. Tại miền Trung, dự án lớn nhất của Phát Đạt là Khu đô thị du lịch sinh thái Nhơn Hội (116 ha).

Còn với Tập đoàn Bất động sản An Gia, xuất phát điểm từ một doanh nghiệp môi giới, đã trở thành nhà phát triển dự án từ chiến lược M&A. Doanh nghiệp này gần đây đã gây chú ý khi công bố mỗi năm sẽ chi 3.000 - 5.000 tỷ đồng để mở rộng quỹ đất, nhắm đến những khu đất quy mô lớn để triển khai các dự án phức hợp. Năm ngoái, An Gia đã mua lại 3 ha đất tại Bình Dương để phát triển dự án cao tầng với quy mô gần 3.000 sản phẩm và đang trong quá trình hoàn tất đàm phán mua thêm 30-50 ha đất để phát triển dự án thấp tầng.

Những thương vụ M&A đáng chú ý khác có thể kể đến là việc Tập đoàn Danh Khôi mua lại 100% vốn từ một doanh nghiệp Nhật Bản để trở thành chủ đầu tư Dự án Sun Frontier (Đà Nẵng); Tập đoàn Ô tô Trường Hải mua lại chuỗi bán lẻ E-Mart Việt Nam; thương vụ hợp tác giữa Becamex IDC và Central Retail Vietnam phát triển Trung tâm thương mại GO! tại Bình Dương.

Gió đã đổi chiều

Nếu như trước đây, trong cuộc chơi M&A, thế mạnh nghiêng về các công ty, tập đoàn nước ngoài khi họ nắm vai trò là bên mua, thì nay có vẻ gió đã đổi chiều, nhiều doanh nghiệp Việt đã ở thế “cá lớn”.

Theo bà Lê Phương Lan, Trưởng bộ phận tư vấn đầu tư (Savills Hà Nội), khi quy mô thị trường lớn hơn, tiềm lực của các doanh nghiệp bất động sản trong nước mạnh hơn, họ đã đủ tích lũy về nguồn lực tài chính, bộ máy và quy trình thực hiện, thì M&A là cách nhanh chóng để mở rộng quỹ đất và hoạt động kinh doanh.

“Xu hướng này vẫn tiếp tục trong thời gian tới. Chủ đầu tư trong nước thông thạo vùng miền, linh hoạt về dòng vốn nên rất tự tin khi thực hiện M&A và phát triển sản phẩm. Chủ đầu tư nội đang giữ vai trò dẫn dắt tại các thị trường mới, vùng ven, rồi từ đó lôi kéo các nhà đầu tư”, bà Lan nhận định.

Nói thêm về xu hướng M&A hiện nay, bà Nguyễn Thị Vân Khanh, Giám đốc cấp cao JLL Việt Nam cho biết, thâu tóm hay hợp tác là hai mảng của M&A. Thời gian qua, các nhà đầu tư ngoại mong muốn hợp tác, tôn trọng đối tác địa phương vì hiểu thị trường, đảm bảo quỹ đất sạch. Những giao dịch vẫn mang tính chất hợp tác, nhà đầu tư Việt Nam có thể giữ lại 15-20%, có trường hợp là 50 - 50.

Câu chuyện chuỗi giá trị được đề cập ngày càng nhiều hơn. Việt Nam cũng đã xuất hiện nhiều hơn các tập đoàn đa ngành, có hệ sinh thái dần hoàn chỉnh dựa trên những lĩnh vực cốt lõi, có uy tín thương hiệu và kinh nghiệm thị trường sâu sắc.

Tương tự, PGS-TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, đã đến lúc các doanh nghiệp Việt phải coi M&A như giải pháp để tự mình lớn mạnh, tăng sức cạnh tranh. Song, không nên xem M&A chỉ là thu gom tài sản, mà quan trọng là tạo nên cấu trúc liên kết. Chỉ khi tham gia được vào chuỗi giá trị thì doanh nghiệp Việt mới gia tăng được sức mạnh và trở thành mắt xích của chuỗi cung ứng toàn cầu.