Trao đổi thông tin với báo chí ngày 8/9 về Nghị định số 103/2020/NĐ-CP ngày 4/9/2020 của Chính phủ quy định về chứng nhận chủng loại gạo thơm xuất khẩu sang EU, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh cho biết, Nghị định có hiệu lực ngay nên các doanh nghiệp đã có những loại gạo thơm trong danh sách và đơn hàng thì khẩn trương gửi hồ sơ đến Cục Trồng trọt để có giấy chứng nhận. 

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cũng đánh giá, EU là thị trường rất khó tính với các yêu cầu về giống, chất lượng, nguồn gốc xuất xứ. Việc chứng nhận sẽ thể hiện được chất lượng, uy tín, giá trị, thương hiệu của gạo Việt. Với 30.000 tấn hạn ngạch gạo thơm không phải là lớn nhưng đây là tín hiệu tốt. Nếu làm tốt khẩu kiểm tra, kiểm soát tốt về chất lượng và được người tiêu dùng EU tiếp nhận thì đây cũng là cơ sở cho việc đàm phán mở rộng hạn ngạch xuất khẩu gạo thơm vào thị trường EU trong thời gian tới.

Chia sẻ rõ hơn về các quy định chứng nhận xuất khẩu gạo sang EU, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, Nghị định số 103 quy định chi tiết nội dung về chứng nhận chủng loại gạo thơm phù hợp với nội dung của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), đồng thời phù hợp với chiến lược phát triển ngành nông nghiệp, phát triển vùng nguyên liệu, phát triển theo chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng, thúc đẩy phát triển trồng trọt theo định hướng thị trường, tạo nền sản xuất hàng hóa quy mô lớn, chất lượng và từng bước hiện đại.

Nghị định cũng đáp ứng yêu cầu về cải cách hành chính theo chỉ đạo của Chính phủ, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân trong hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo thơm sang EU; xã hội hóa tối đa các dịch vụ công.

Theo Hiệp định EVFTA, EU sẽ dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo với mức thuế 0% đối với gạo xay xát, chưa xay xát và gạo thơm. Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm. Cam kết này giúp Việt Nam có thể xuất khẩu ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm.

Đối với 30.000 tấn gạo thơm trong hạn ngạch, quy định tại Hiệp định EVFTA hiện có 9 giống lúa thơm là: Jasmine 85, ST 20, ST 5, Nàng Hoa 9, VD 20, RVT, OM 4900, OM 5451 và Tài nguyên Chợ Đào.

Cục trưởng Cục Trồng trọt cũng nhấn mạnh: "Muốn được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch theo quy định của Liên minh châu Âu, gạo thơm xuất khẩu sang EU phải được chứng nhận đảm bảo tính đúng giống. Do vậy, để đảm bảo độ thuần, tính đúng giống của gạo thơm xuất khẩu, cần thiết phải kiểm tra ruộng lúa thơm trước khi thu hoạch. Theo quy định, việc kiểm tra ruộng lúa thơm thực hiện 01 lần trong thời gian 20 ngày trước khi thu hoạch. Tổ chức, cá nhân xuất khẩu gạo thơm phải chịu trách nhiệm về độ thuần, tính đúng giống trong quá trình thu hoạch, phơi, sấy, sơ chế, bảo quản, xay, xát, chế biến, đóng gói". 

Cũng theo ông Cường Hiện nay đã có 3 đơn vị nộp hồ sơ về Bộ, thời gian hoàn thành việc chứng nhận trong vòng 5 ngày. Các doanh nghiệp có thể gửi hồ sơ đăng ký qua Cổng dịch vụ hành chính công của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hoặc gửi qua bưu điện. Việc chứng nhận cho doanh nghiệp sẽ được hoàn toàn miễn phí.